Voorpagina 7 mei 1999

G-8-verklaring „geen doorbraak”

Rusland werkt met Westen
aan uitweg Kosovo

Van onze buitenlandredactie
BONN – Rusland, dat eerst zeer fel ageerde tegen de NAVO-luchtaanvallen op Joegoslavië, wil nu toch met de westelijke landen samenwerken aan een oplossing voor Kosovo. Dat is het voornaamste resultaat van de G-8-top van de zeven belangrijkste industrielanden en Rusland gisteren in Bonn.

De G-8 bereikten na intensieve voorbereiding een akkoord over de principes van een politieke oplossing. Die waren door de huidige G-8-voorzitter, de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Fischer, opgesteld onder meer op basis van de vijf NAVO-eisen aan Belgrado. Het zevenpuntenplan vertoont grote overeenkomst met de voorwaarden die steeds door de NAVO zijn gesteld. Zo wordt geëist dat „een te verifiëren einde wordt gemaakt aan het geweld en de repressie in Kosovo” en dat de Servische leger-, politie- en paramilitaire eenheden uit Kosovo worden teruggetrokken. Voorts voorziet het plan in een fase van VN-interim-bestuur voor Kosovo, gevolgd door autonomie. Een onafhankelijke status voor het gebied wordt door de G-8 afgewezen. De voorwaarden van Fischer zijn minder scherp geformuleerd dan die van de NAVO.

Open bleef op de bijeenkomst de vraag welke strijdkrachten in de toekomst de veiligheid van de Kosovaren moeten verzekeren. In de beginselen wordt alleen gesproken van een „effectieve internationale aanwezigheid in Kosovo, zowel civiel als op het gebied van veiligheid”, een formulering die Moskous speciale Balkan-gezant Tsjernomyrdin in de voorbereiding van de bijeenkomst naar voren had gebracht.

De nu aanvaarde principes moeten worden omgezet in een resolutie van de Veiligheidsraad. Maar die is er nog lang niet. Want de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Albright zei al meteen na afloop dat de NAVO de kern moet vormen van een eventuele vredesmacht, weliswaar onder deelneming van Rusland en andere landen.

Haar Russische ambtgenoot Ivanov waarschuwde echter dat het plan geen doorbraak is in de crisis. De stationering van een troepenmacht is in Moskous ogen onmogelijk als Belgrado het daarmee niet eens is. Ivanov ving bot met zijn eis dat de luchtaanvallen op Joegoslavië „direct moeten worden stopgezet” of dat er op zijn minst een pauze komt in de bombardementen. Voorzitter Fischer zei daarover na afloop dat een stopzetting of onderbreking van de luchtoorlog vooral afhangt van de mate waarin Belgrado voldoet aan de eisen.

Het Kosova Bevrijdingsfront (UCK) deelde na de top mee geen troepen onder leiding van de VN in Kosovo te willen, maar alleen troepen onder NAVO-commando. Het Joegoslavische persbureau Tanjug meldde het akkoord zonder enig commentaar en kritiek. Belgrado is echter nog steeds tegen NAVO-troepen op zijn grondgebied. Het eist een „VN-missie” die uit vertegenwoordigers uit Rusland bestaat en uit landen die geen deelnemer zijn aan de „agressie” tegen Joegoslavië.

Albright stipte nog als belangrijk resultaat aan dat de „Russen zich bij de eisen van de NAVO hebben aangesloten.” „Het in Bonn bereikte akkoord betekent geen concessies van de NAVO. Het gaat meer om een proces. Ik zie het zo dat de Russen proberen een manier te vinden om om te gaan met de kwestie”, aldus Albright.

Bezoek Clinton
De NAVO verwelkomde het in Bonn bereikte akkoord bij monde van woordvoerder Jamie Shea in Brussel. „Ik denk dat hieruit blijkt dat het diplomatieke pad op dit moment volop functioneert”, zei Shea.

Het was voor het eerst sinds de NAVO op 24 maart haar luchtaanvallen op Joegoslavië begon dat de G-8 bijeen waren om te bekijken of gezamenlijk een oplossing kan worden gevonden voor de kwestie-Kosovo. De bijeenkomst viel samen met een bezoek van de Amerikaanse president Bill Clinton aan de in Duitsland gelegerde militairen die deelnemen aan het NAVO-offensief.

Zie ook:

VS zenden 176 extra vliegtuigen naar strijdtoneel

Rugova wil NAVO bij vredesmacht betrekken

Extra woningen voor opvang Kosovaren

Defensie beducht voor Grieks protest

„Blijf niet geobsedeerd door woede en wrok”

Kosovaarse in VS bevallen van America

Oorlog drukt op kas Balkanlanden

Korte berichtgeving