Voorpagina 6 mei 1999

G-8 vandaag in Bonn bijeen

Clinton rekent op
akkoord over Kosovo

Van onze buitenlandredactie
BONN/BELGRADO – De Amerikaanse president Bill Clinton heeft vandaag in een interview met de Duitse televisie gezegd te verwachten dat met Rusland een akkoord over een regeling voor de beëindiging van de Kosovo-crisis bereikt zal worden.

Clinton zei dat de regeling mogelijk vandaag nog rondkomt op de vergadering van de ministers van Buitenlandse Zaken van de G-8 –de zeven rijkste industrielanden plus Rusland– in Bonn. De NAVO houdt vast aan de voorwaarden die de Joegoslavische president Slobodan Milosevic eerder zijn gesteld, zei Clinton. Clinton benadrukte dat „de kern” van een eventuele vredesmacht voor Kosovo uit NAVO-eenheden zal moeten bestaan.

Een pauze in de NAVO-aanvallen op Joegoslavië is alleen mogelijk als Milosevic een duidelijk begin maakt met het terugtrekken van zijn troepen uit Kosovo, aldus Clinton.

Onze correspondent in New York meldt dat Amerikanen en de Russen het in beginsel eens zijn over een plan voor Kosovo. Londen en Bonn zouden „positief” gereageerd hebben. Volgens dit plan krijgt Kosovo vergaande autonomie, maar blijft de provincie deel uitmaken van Servië. Belgrado trekt het grootste deel van zijn gewapende macht uit Kosovo terug. Vervolgens komt er een zwaarbewapende vredesmacht van 60.000 man internationale troepen. NAVO-lidstaten leveren de kern daarvan.

Kosovaren die naar hun steden en dorpen willen terugkeren, zullen begeleid worden door gewapende escortes. Verder wordt het Bevrijdingsleger van Kosova UCK ontwapend en omgevormd tot een civiele vredesmacht. Moskous speciale Balkan-gezant Viktor Tsjernomyrdin heeft dit plan eerder deze week in Washington uitvoerig besproken met de Amerikaanse president Clinton en vice-president Gore.

Maar er blijven belangrijke meningsverschillen. Bijvoorbeeld over de vlag waaronder zo'n troepenmacht zal functioneren, en over de zwaarte van de bewapening van de troepen. (Tot zover onze correspondent)

Basis
Toch is het al van groot belang dat er een begin van een vergelijk tussen Rusland en het Westen in zicht is. Een gezamenlijke verklaring, die naar verwachting vandaag wordt uitgegeven, kan dienen als de basis voor een VN-resolutie over Kosovo, waarin ook het sturen van een vredesmacht wordt geregeld. De troepen zouden dan onder VN-vlag kunnen opereren. Om de kreukels van tevoren glad te strijken, praat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Albright voor het begin van de besprekingen nog onder vier ogen met haar Russische ambtgenoot Ivanov.

De Britse minister Cook zei vandaag dat Rusland een toenemende belangstelling toont voor het vinden van een oplossing voor de crisis in Kosovo. De Duitse kanselier Gerhard Schröder bevestigde de omslag en noemde die de belangrijkste ontwikkeling in de afgelopen weken. Schröder toonde zich gematigd optimistisch dat het Westen met Rusland een gemeenschappelijk plan voor beëindiging van de oorlog kan opstellen.

De Russische president Jeltsin prees vanmorgen het werk van zijn gezant voor Joegoslavië. „Tsjernomyrdin heeft het standpunt van de NAVO dichter bij dat van Milosevic gebracht”, aldus Jeltsin. De president zei niet te hebben verwacht dat het de voormalige premier zou lukken een einde te maken aan de bombardementen van de NAVO. Maar „wij blijven werken, ook ik persoonlijk, aan een oplossing voor Joegoslavië”, aldus Jeltsin.

Menselijk schild
Vooralsnog gaan de bombardementen op Joegoslavische doelen gewoon door. De Amerikaanse president Clinton zei gisteren nog dat de bommencampagne zelfs zal worden geïntensiveerd. „Tot al onze doelstellingen zijn bereikt”, aldus de president.

De afgelopen nacht konden de bewoners van de Zuid-Servische stad Nis voelen en zien wat Clinton bedoelde. De industriestad werd zwaar bestookt, waarbij brandstoftanks in brand werden geschoten. Het vuur zou vanochtend al zijn bedwongen. Ook de plaats Prahovo was doelwit van de NAVO-vliegtuigen. In de stad bevinden zich enkele belangrijke chemische fabrieken. Daarnaast werden uit de plaatsen Uzice en de Montenegrijnse hoofdstad Podgorica explosies gemeld. Een groot deel van Servië zit nog steeds zonder stroom, nadat aanvallen op elektriciteitscentrales, afgelopen zondag en woensdag, aanzienlijke schade aan de stroomvoorziening hadden aangericht.

Een Amerikaanse functionaris in het gevolg van Clinton zei gisteren dat Milosevic tussen 650.000 en 700.000 Kosovaren als menselijk schild in de provincie Kosovo gebruikt. „Hij verplaatst ze en gebruikt ze als menselijk schild. Hij jaagt ze uit hun dorpen en in bepaalde gevallen dwingt hij ze terug te gaan. Het is duidelijk dat hij de mensen gebruikt in zijn oorlogstactiek”, zei Brian Atwood van het Amerikaanse Bureau voor Internationale Ontwikkeling.

Zie ook:

„Kampen moeten zich voorbereiden op overwintering”

Vier Kosovaren in vrachtwagen aangetroffen

Kabinet denkt over opvang van meer Kosovaren

Rugova reist als vrij man naar Rome

Oorlog drukt op kas Balkanlanden

„Een wereld zonder mijn oom”

Hulpkonvooien rijgen zich aaneen

„Apache-piloten hebben mogelijk te weinig ervaring”

Kunstveiling brengt 30.000 gulden op voor jeugd Kosovo

Korte berichtgeving