Voorpagina 19 april 1999

Strategie zou opschuiven richting grondactie

NAVO: Gevangenen
delven massagraven

Van onze buitenlandredactie
BRUSSEL – Terwijl steeds meer geruchten de ronde doen over een ophanden zijnde grondactie op de Balkan, zegt de NAVO te beschikken over film- en fotomateriaal te waarop 43 massagraven in Kosovo te zien zijn. Ook valt waar te nemen hoe gevangen Kosovaren, gekleed in rood-oranje jacks, graven delven. De beelden zijn vanuit geallieerde vliegtuigen gemaakt.

Dit materiaal sluit aan bij de verhalen die veel Kosovaarse vluchtelingen hebben verteld over de ploegen Kosovaren die zelf onder dwang van de Servische politie graven moesten delven voor de slachtoffers van de etnische zuivering.

NAVO-woordvoerder brigadegeneraal Giuseppe Marani, die het nieuws op de dagelijkse persbriefing in het NAVO-hoofdkwartier bekendmaakte, zei dat het keurige rijen van individuele graven zijn die naar het zuidoosten, naar Mekka, wijzen. Hij noemde dit een uiting van respect van de etnische Albanezen voor de slachtoffers van Milosevic.

Zaterdag verspreidde Marani een luchtfoto waarop volgens hem mogelijk 150 pasgedolven graven bij Izbica, ten westen van de Kosovaarse hoofdstad Pristina, te zien zijn. De NAVO zei dat op basis van de verslagen van vluchtelingen kan worden geconcludeerd dat meer dan drieduizend Kosovo-Albanezen in de loop van de afgelopen 3 weken zijn gedood door Servische troepen. NAVO-woordvoerder Jamie Shea tekende erbij aan dat de cijfers een „schatting” zijn, die nog moet worden bevestigd.

Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft een gedetailleerd dossier opgesteld over oorlogsmisdaden in Kosovo. Minister Cook overhandigt dat morgen aan hoofdaanklaagster Louise Arbour van het Joegoslavië-tribunaal tijdens een bezoek van de Canadese aan Londen. Dit schreef de Britse krant The Independent on Sunday gisteren op gezag van bronnen bij het ministerie.

Het dossier op basis van gegevens van de Britse geheime diensten omvat 87 gevallen van massaslachtingen, bombardementen en massale verkrachtingen. De Serviërs hebben verschillende centra ingericht waar Kosovaarse vrouwen systematisch worden verkracht, een patroon dat eerder in Bosnië is vertoond.

Grondtroepen
Toppolitici uit de NAVO-landen hebben niet langer een regeling voor Kosovo met de Joegoslavische leider Milosevic als enig doel voor ogen. De alliantie lijkt nu met een bommentapijt op Joegoslavië een totale oorlog voor te bereiden tegen wat de Amerikaanse president Clinton gisteren „de oorlogszuchtige tiran” Milosevic noemde. Een oplossing vergt een belangrijke verandering in Belgrado, aldus Clinton.

De NAVO-woordvoerders, wier omstreden werkwijze bij de NAVO aan een onderzoek wordt onderworpen, ontkennen nog steeds dat er van grondtroepen sprake is, maar de politici, zoals de Britse premier Blair en de Duitse bondskanselier Schröder, sluiten niets meer uit. NAVO-chef Solana zei gisteren dat de organisatie in beginsel Milosevic met luchtaanvallen op de knieën wil krijgen, maar op termijn sluit hij het sturen van troepen niet uit.

Een bericht van gisteren van de Britse krant The Observer dat de NAVO overweegt eind mei met ten minste 80.000 man Joegoslavië vanuit het oosten binnen te vallen, is in alle toonaarden ontkend. Voor NAVO-aanvallen over land zou ook het Kosova Bevrijdingsleger (UCK) moeten worden opgelapt. Media berichtten gisteren dat het UCK steeds meer een partner van de NAVO wordt. Het blad US News & World Report meldde over geheime gesprekken tussen Amerikaanse functionarissen en leden van het UCK over mogelijke leveranties van zware wapens. Speciale Amerikaanse en Britse commando-eenheden zouden geregeld met rebellen van het UCK samenwerken. Behalve de invasiemacht van 80.000 man zou het bondgenootschap nog eens meer dan 200.000 militairen willen stationeren in de buurlanden Albanië, Bosnië, Hongarije en Roemenië. Een Roemeense diplomaat heeft bevestigd dat Boekarest hierover is gepolst.

De afgelopen dagen voerde de NAVO vijfhonderd vluchten uit, waarbij gevechtstoestellen onder meer een olieraffinaderij bij Belgrado verwoestten. De hevigheid van de bombardementen wijst volgens waarnemers echter op een nieuwe fase in de aanvallen; een van totale oorlog die een eventuele militaire invasie mogelijk moet maken.

Zie ook:

Kosovo stroomt in hoog tempo nog verder leeg

„NAVO verwoest raffinagecapaciteit Serviërs volledig”

Demonstraties in veel landen tegen NAVO

Serviërs mishandelen Italiaanse journaliste

Milosevic' misdadige praktijken onderzocht

Financieel hulppakket voor Balkanlanden

Washington pleit voor olieblokkade

„Crisisbeheersing is hoofdtaak NAVO”

Tsjernomyrdin sluit ingrijpen Rusland uit

Britse Slobodan Milosevic voelt zich belaagd door media

NAVO gaat zich bezinnen op Brusselse persconferenties

Belgrado: NAVO-piloot kreeg bevel tot aanval op konvooi

België neemt Kosovaren op

Rode neuzen bij beelden protest tegen oorlog

Groningen haalt 1 miljoen op voor Kosovo

Korte berichtgeving