Clinton zegt Milosevic de wacht aanVS: Servië bezit
wellicht nucleaire
en C-wapensVan onze correspondent
NEW YORK – Washington heeft de NAVO-partners gewaarschuwd voor het mogelijk gebruik van nucleaire en chemische wapens door Servië. In een geheim rapport van het ministerie van Defensie (Pentagon) wordt met name gewezen op het mogelijke gebruik van een conventionele bom waarin nucleair materiaal wordt gebruikt. „Zulke wapens, die ook wel ”vuile kernwapens” worden genoemd, veroorzaken geen grote explosie maar zorgen wel voor verspreiding van een dodelijke nucleaire besmetting”, aldus een Pentagon-functionaris tegenover The Washington Times. Volgens het Pentagon-rapport beschikt Servië over 2 kilo hoogverrijkt uranium. Dat is niet genoeg voor de productie van een bom, maar wel voor gebruik in enkele ”vuile kernwapens”. Verder beschikt Belgrado over 53 kilo uranium-235 en 10 kilo kernvloeistof die afkomstig is van een kernreactor. Ook dit materiaal zou gebruikt kunnen worden voor de nucleaire besmetting van een terrein. „Zulke besmettingen kunnen effectiever zijn dan het leggen van landmijnen”, aldus wapendeskundige Jonathan Tucker van het Centrum voor nonproliferatiestudies (CNS), een onderdeel van het Monterey Instituut voor internationale studies (MIIS) in Monterey in Californië. Chemische wapens
Is het gebruik van nucleair materiaal voorlopig nog hypothetisch, het gebruik van chemische wapens is veel reëler volgens de Verenigde Staten. De internationale mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) kwam 2 jaar geleden met de beschuldiging dat de Bosnische Serviërs in 1995 chemische wapens hebben gebruikt tegen moslims die Srebrenica ontvluchtten. Vorig jaar herhaalde en bevestigde de organisatie die bewering. De Bosnisch-Servische troepen onder leiding van generaal Ratko Mladic zouden dat materiaal van de Serviërs gekregen hebben. Human Rights Watch baseerde beide rapporten op verklaringen van overlevenden. Het gaat hierbij volgens HRW om wapens gebaseerd op de stof ”BZ” (3-quinuclidinyl benzilaat). Deze stof is volgens de internationale Conventie op het Verbod van Chemische Wapens van 1993 verboden. Joegoslavië heeft die conventie echter nooit ondertekend. Gevraagd naar Amerika's reactie bij mogelijk Servisch gebruik van nucleaire of chemische wapens zei president Clinton gisteren dat het antwoord van de Verenigde Staten „snel en verpletterend zal zijn.” Het Pentagon-beleid dat enkele jaren geleden werd geformuleerd door toenmalig minister van Defensie William Perry voorzag in een „verpletterende conventionele vernietiging” van de militaire en economische capaciteiten van een land dat nucleaire, chemische of biologische wapens zou inzetten. De Amerikanen zeggen overigens niet te weten of Belgrado over biologische wapens beschikt. Goed voorbereid
De capaciteit om nucleair georiënteerde wapens en chemische wapens te maken stamt uit de tijd van het vroegere Joegoslavië. De betrokken faciliteiten zijn nu exclusief in Servische handen. Bij de huidige NAVO-bombardementen is afgesproken om mogelijke opslagplaatsen van chemische wapens te vermijden, uit vrees voor de gevolgen voor de lokale bevolking bij een voltreffer. Het Pentagon heeft „het sterke vermoeden” maar „geen bewijs” dat Servische eenheden die in de provincie Kosovo opereren uitgerust zijn met chemische wapens. Om welke soort het gaat is niet bekend. Naast dodelijke C-wapens zoals sarin bestaan er ook soorten waarmee men tegenstanders kan uitschakelen zonder hen te doden. Het Joegoslavische leger is zelf goed voorbereid op chemische oorlogvoering. Elk onderdeel heeft een zogenaamd chemisch peloton en alle militairen zijn getraind op chemische oorlogvoering. „Wanneer de NAVO besluit om grondtroepen naar Kosovo te sturen moet men voorbereid zijn op het gevaar van chemische wapens, zeker als de troepen van Milosevic in het nauw gedreven worden”, zo waarschuwt Jonathan Tucker. |
