Voorpagina 8 april 1999

Ontheemden mogelijk als schild gebruikt

Belgrado belet verdere
uittocht vluchtelingen

Van onze buitenlandredactie
MORINI – De Joegoslavische autoriteiten hebben de belangrijkste grensovergang tussen Kosovo en Albanië, bij Morini, gesloten. Tienduizenden vluchtelingen die ernaar op weg waren, moesten noodgedwongen terugkeren. Er waren bij Morini tot nu toe zeker 238.000 etnische Albanezen de grens overgestoken. Het vermoeden rijst dat de vluchtelingen als „menselijk schild” zullen worden gebruikt.

Over het lot van de vluchtelingen heerste grote onzekerheid. Enkele zegslieden suggereerden dat de Joegoslavische president Slobodan Milosevic ze als „menselijk schild” zou willen gebruiken. De Albanese Kosovaren zouden als schild moeten dienen voor zijn manschappen in de provincie, zei gisteren de Duitse minister van Defensie tegenover journalisten in Bonn. De bewindsman zei nu te vrezen voor een „systematisch” misbruik van vluchtelingen.

Ook de secretaris-generaal van de NAVO, Javier Solana, zei vanmorgen dat de Serviërs de grenzen hebben gesloten omdat ze de bevolking willen gebruiken als menselijk schild. Dezelfde beschuldiging werd geuit door de in Duitsland in ballingschap levende Bujar Bukoshi, een van de politieke leiders van de Kosovaren. De ”premier” van de internationaal niet erkende republiek Kosovo zei dit vandaag op de Duitse televisie. Bukoshi zei dat er uit zijn vaderland steeds meer berichten komen dat vluchtelingen samengedreven en gedood worden. Maar die berichten zijn niet te controleren „omdat er geen ooggetuigen zijn.”

„Onvoorstelbaar”
„Wat zich in Kosovo afspeelt zonder ooggetuigen is onvoorstelbaar”, zei Bukoshi. Volgens hem is nog steeds niet duidelijk hoe het gaat met de gematigde leider Ibrahim Rugova, die net als hij lid is van de Democratische Liga van Kosovo (LDK). Bukoshi zegt gehoord te hebben dat de familie van Rugova in Macedonië is, maar dat Rugova zelf onder Servisch toezicht in Kosovo is. „Hij is de persoonlijke gegijzelde van Milosevic.”

Van de vluchtelingen die in Blace in het niemandsland tussen Kosovo en Macedonië verbleven, zijn er nog 10.000 zoek. Over hun lot is volgens de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR sinds de ontruiming van het gebied bij Blace niets bekend.

Dinsdagavond begonnen de Macedonische autoriteiten de vluchtelingen weg te halen uit het gebied, waar door het gebrek aan voorzieningen een rampzalige toestand was ontstaan. Een deel van de vluchtelingen werd met bussen naar vluchtelingenkampen in Macedonië gebracht. Een deel van hen zou zijn doorgestuurd naar Albanië en Griekenland. Anderen werden per vliegtuig naar Turkije en Noorwegen vervoerd.

De UNHCR zei te vermoeden dat niet al die verplaatsingen met instemming van de vluchtelingen gebeurden en dat er onvoldoende werd geregistreerd wie waarheen gebracht is.

Herfkens
Minister Herfkens van Ontwikkelingssamenwerking bezocht gisteren in Macedonië het door Duitse en Nederlandse soldaten opgetrokken kamp in Neprostino, waar inmiddels 2000 vluchtelingen verblijven. Zij zei dat „niemand de enorme aantallen vluchtelingen heeft kunnen voorspellen” en dat Macedonië, zodra de omvang van het probleem duidelijk werd, goed heeft samengewerkt met de NAVO, de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR en andere hulporganisaties.

In Luxemburg vergaderden gisteren de EU-ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken over de opvang van Kosovaren. De bewindslieden werden het eens over een groot adoptieplan voor 100.000 Kosovaren die Albanië nog bereid is op te nemen met hulp van het Westen.

Zie ook:

Hoofdkwartier Joegoslavische leger getroffen

„Joegoslavië schuldig aan oorlogsmisdaden”

EU niet eens over opvang Kosovaren

Kamp tussen weg en water

Ruim 1 miljoen binnen op giro 555

'Bestand' Milosevic verdeelt coalitie Italië

„'Vietnam' zal in Kosovo verbleken”

Kabinet: Grondtroepen mogelijk naar Kosovo

Offensief tegen Joegoslavië zeer kostbare zaak

Gevangen militairen VS mogelijk vrij

Servië verliest, Milosevic wint

Niet alle Serviërs haten de Kosovaren

Arabische ambivalentie over Kosovo

Doema bepleit militaire hulp Joegoslavië

Korte berichtgeving