Voorpagina 31 maart 1999

Primakov verlaat Belgrado onverrichterzake

NAVO niet onder de
indruk van Milosevic

Van onze buitenlandredactie
BRUSSEL – De NAVO verwerpt eensgezind de concessies van de Joegoslavische president Milosevic. De NAVO-aanvallen worden sinds gisteren 24 uur per dag voortgezet en mogelijk uitgebreid om Joegoslavië te dwingen een einde te maken aan de etnische zuiveringen in Kosovo.

Milosevic was gisteren na een bemiddelingspoging van de Russische premier Primakov bereid het aantal Joegoslavische militairen in Kosovo te verlagen en de „vredelievende” vluchtelingen naar huis laten terugkeren. Wel dient aan een aantal „sleutelvoorwaarden” te worden voldaan. Allereerst dienen de NAVO-acties te stoppen en het embargo tegen Joegoslavië te worden opgeheven, dan is hij bereid een „politieke oplossing voor alle problemen te vinden.”

De NAVO-lidstaten hadden vooraf te kennen gegeven weinig heil te zien in Primakovs missie. Zij eisen harde garanties dat de vluchtelingen veilig kunnen terugkeren. Zij „willen daden zien en wensen geen loze beloften meer te horen”, zei een woordvoerder. De permanente NAVO-ambassadeurs, die gisteravond bijeen waren, vonden Milosevic' voorstel unaniem „onvoldoende”, zei de Nederlandse ambassadeur na afloop. De aanvallen worden dan ook geen moment gestaakt.

De Duitse bondskanselier en EU-voorzitter Schröder noemde na een gesprek met Primakov diens resultaten „geen basis voor een akkoord”. Ook de Amerikaanse president Clinton, de Nederlandse premier Kok en de Britse minister van Buitenlandse Zaken Cook vinden dat de bombardementen moeten doorgaan. De Italiaanse premier D'Alema zei dat Joegoslavië de genocide in Kosovo moet staken als voorwaarde voor het opschorten van de NAVO-acties.

De NAVO heeft besloten de bombardementen uit te breiden tot het centrum van Belgrado, om zo de Joegoslavische president directer te confronteren met de gevolgen van zijn beleid in Kosovo. De Amerikaanse krant Washington Post meldt dat de ambassadeurs van de westerse alliantie gisteren tijdens een besloten zitting hebben besloten tot uitbreiding van de lijst van doelwitten van de luchtacties. De acties zullen zich richten op ministeries en andere gebouwen die voor het regime van Milosevic van cruciaal belang zijn.

De NAVO voerde gisteren haar eerste aanvallen bij daglicht uit. Laagvliegende vliegtuigen worden ingezet om troepen en mobiele eenheden in Kosovo te bestoken. Een woordvoerder zei dat hierbij Joegoslavische tanks in Kosovo waren geraakt. De NAVO beraadt zich over de vraag of de laagvliegende aanvallen op onder meer troepen en tanks eveneens tot heel Joegoslavië moeten worden uitgebreid. Nu beperkt de NAVO zich in deze acties tot het zuiden van het land.

„Wij zijn allen geschokt door de bruutheid van het gedrag van de Serviërs. Er zijn mensen zonder veel scrupules die wij niet meer in de hand hebben. Milosevic heeft de spelregels veranderd en mischien is het de tijd dat ook de NAVO enkele van haar eigen regels aanpast”, aldus een NAVO-diplomaat.

Geen grondtroepen
De Washington Post meldt dat de Amerikaanse regering er steeds meer voor voelt Kosovo los te maken van Servië. Het gebied zou alleen in naam niet onafhankelijk worden. Het zou een soort mandaatgebied van de Verenigde Naties worden. Volgens de Amerikanen hebben de Serviërs door hun optreden hun recht op het bezit van Kosovo verloren en zijn de Albanezen zo geradicaliseerd dat zij onder geen beding meer met Servisch bestuur akkoord zullen gaan. Volgens het vredesplan van Rambouillet krijgt Kosovo een grote mate van autonomie, maar blijft het onderdeel van Servië. De Kosovaarse Albanezen hebben het akkoord getekend, maar Milosevic blijft het afwijzen.

De guerrillabeweging van etnische Albanezen, het Kosova Bevrijdingsleger UCK, weigert met Milosevic te onderhandelen en wil dat de NAVO haar aanvallen voortzet en zo snel mogelijk ook grondtroepen inzet. Dit is volgens politiek leider Hashim Thaci de enige manier om de bevolking van Kosovo te redden. Het sturen van grondtroepen naar Kosovo is volgens NAVO-topman Javier Solana op dit moment echter uitgesloten.

Voor het leven van de gematigde Kosovaarse leider Ibrahim Rugova wordt gevreesd. Hij is gewond geraakt volgens een woordvoerder van zijn partij, de Democratische Liga van Kosova. Het is niet bekend waar hij nu verblijft. Eerder werden andere Kosovaarse intellectuelen het slachtoffer van Servische paramilitairen.

Zie ook:

„Albanezen uit Pristina weggejaagd”

Kruisraketten VS raken op

Nederlandse F-16's bestoken gronddoelen

Kamer orkestreert eensgezindheid

Albanië laat zich van zijn goede kant zien

Kerken verdeeld over NAVO-actie

Christelijke hulpverlener vermoord

Korte berichtgeving