Voorpagina 30 maart 1999

Bevolking op drift; Primakov in Belgrado

Serviërs doden
Kosovaarse leiders

Van onze buitenlandredactie
BRUSSEL – Op de Balkan tekenen zich de contouren af van een humanitaire catastrofe. Honderdduizenden etnische Albanezen vluchten Kosovo uit. Enkele van hun belangrijkste leiders zijn geëxecuteerd. Intussen is de Russische premier Primakov vanmorgen kort nadat de NAVO-bombardementen waren opgehouden, in de Joegoslavische hoofdstad Belgrado gearriveerd om gesprekken te voeren met president Milosevic. De Russische premier zal in Belgrado naar „mogelijke uitwegen zoeken” voor het conflict in Kosovo.

Volgens de NAVO zijn meer dan een half miljoen Kosovo-Albanezen op de vlucht geslagen. Dat is meer dan een kwart van de bevolking van de Servische provincie. In buurland Albanië zijn al 100.000 vluchtelingen gearriveerd en elk uur komen er in een kilometerslange stoet duizenden bij. Veel Kosovaren vluchten op eigen initiatief voor het geweld, anderen worden doelbewust door de Serviërs verdreven.

Volgens vluchtelingen in Albanië zijn Servische paramilitairen begonnen iedereen te vermoorden die weigert zijn huis te verlaten. De NAVO in Brussel maakte lange lijsten openbaar van Albanese dorpen die zijn geplunderd en in brand gestoken. Volgens bewoners staat het noorden van de stad Pristina in brand. Servische troepen en paramilitairen zouden de branden hebben aangestoken uit wraak voor de NAVO-bombardementen.

Bombardementen
Ondanks de Servische gruweldaden heeft het Kosova Bevrijdingsleger (UCK) gisteren alle etnisch Albanezen opgeroepen „de dorpen niet te verlaten en terug te keren naar Kosovo.” Dat staat in een communiqué dat werd voorgelezen door een naar Albanië gevlucht lid van het UCK.

In Kosovo zelf is zondag de belangrijkste raadsman van Ibrahim Rugova tijdens de vredesonderhandelingen in Rambouillet, Fehmi Agani, met vier andere prominente Albanezen geëxecuteerd. Een van de slachtoffers is de hoofdredacteur van de belangrijkste Kosovo-Albanese krant Koha Ditore, Baton Haxhiu. Ibrahim Rugova houdt zich volgens de NAVO schuil. Het huis van de gematigde Albanese leider is in brand gestoken.

De Russische president Jeltsin verwacht dat de Russische bemiddelingspoging van premier Primakov in de Kosovo-crisis vruchten zal afwerpen. Hij heeft dat vanochtend in zijn jaarlijkse toespraak tot beide huizen van het parlement gezegd. Hij leverde ernstige kritiek op de NAVO-bombardementen op Joegoslavië, maar herhaalde dat Rusland niet betrokken zal raken bij een eventuele Balkanoorlog.

De NAVO zet sinds gisteren de zwaarste bombardementen in sinds de aanvalsgolf op Joegoslavië begon. Het bondgenootschap richtte zich met name op troepen die meedoen aan de etnische zuiveringen in Kosovo. Zo is in Pristina het hoofdkwartier van de Servische politie met de grond gelijk gemaakt. Volgens de NAVO is „kolossale schade” toegebracht aan de infrastructuur van leger en politie. De bombardementen gaan nu dag en nacht door, liet een anonieme NAVO-bron in Brussel gisteren weten. Over verliezen aan materieel doen beide partijen tegenstrijdige uitspraken. Belgrado en de NAVO melden het neerschieten van vliegtuigen, wat geregeld door de tegenpartij wordt tegengesproken. Ondanks de gruweldaden in Kosovo blijven westerse bewindslieden weigeren grondtroepen naar Kosovo te sturen. De bombardementen daarentegen kunnen nog lang duren.

Het Amerikaanse ministerie van Defensie (Pentagon) stelt momenteel plannen op voor de inzet van grondtroepen in Kosovo. Maar chef-staf generaal Shelton benadrukt dat het om „provisorische” plannen gaat. „Wij hebben daartoe geen formele opdracht en er is voorlopig ook geen sprake van dat de NAVO grondtroepen stuurt; maar als de politici daartoe besluiten, moeten wij onze plannen rond hebben”, aldus Shelton. In Washington circuleren getallen van tussen de 75.000 en 150.000 man troepen.

Zie ook:
VS verdeeld over inzet grondtroepen

Primakov praat in Belgrado met Milosevic

Joegoslavië vroeg
Irak om hulp

Kilometerslange files
met vluchtelingen

F-16-bommen slaan nu al gepeperd gat in begroting

Ook F-16-piloot
draait eigen was

Vermoorde Agani was
„stem van de rede”

Parijs werkt aan diplomatieke oplossing

„Bende van Arkan onderdeel van leger”

Squadron Leeuwarden
in fases afgelost

Ook Hitler slaagde
niet op de Balkan

„Aanvallen destabiliseren Montenegro”

„Alle Albanezen
zijn hier weg”

Korte berichtgeving

Kritiek paus op NAVO-bommen

IKV: NAVO moet
UCK bewapenen