Italiaan Prodi nieuwe
voorzitter Commissie
Van onze buitenlandredactie
BERLIJN – Oud-premier Romano Prodi van Italië gaat de Europese Commissie leiden. Onverwacht snel bereikten de Europese leiders op de eerste dag van de top in Berlijn overeenstemming over de opvolging van Santer. De Duitse bondskanselier Schröder zei gisteren dat is gekozen voor het methode van de Benelux-landen om eerst een voorzitter aan te wijzen en daarna in overleg met hem een nieuwe ploeg samen te stellen.
Volgens Schröder beantwoordt Prodi (59) „op ideale wijze aan het profiel.” De Italiaanse sociaal-democraat geniet volgens hem over voldoende ervaring op politiek en economisch terrein, is hervormingsgezind en kan op onbestreden integriteit bogen. Andere namen zijn volgens minister van Buitenlandse Zaken Van Aartsen gistermorgen niet op tafel gekomen. Afgelopen tijd golden de Spaanse NAVO-secretaris-generaal Solana en zijn landgenoot ex-premier Gonzalez, de Portugese premier Guterres en zijn Nederlandse collega Kok als kanshebbers.
„Dit zeer snelle, unanieme besluit bewijst dat de Europese instellingen handelsbekwaam zijn. Er is meer vertrouwen in de kracht van Europa totstandgekomen. Dát is de politieke winst”, zei Schröder gistermiddag bij het bekendmaken van het besluit. Kok toonde zich „buitengewoon tevreden met deze uitstekende benoeming.” Dat de procedure volgens het voorstel van de Benelux zal plaatshebben geeft de premier „extra reden tot tevredenheid.”
Kok zei gisteravond „politiek belang” te hechten aan het feit dat een zuidelijk land de voorzitter van de Commissie levert. Prodi sprak van een „bewijs van groot vertrouwen” in zijn land. De Italiaanse premier D'Alema had het over een „erkenning van de rol van Italië in de Unie.”
Binnen 2 weken komen de Europese regeringsleiders voor beraad bijeen. Tijdens deze vergadering komen het werkprogramma van Prodi en het profiel van de nieuwe Europese Commissie aan de orde. Het Parlement spreekt zich nog voor de verkiezingen over zijn voordracht uit. Daarna zoekt de beoogde voorzitter, in samenspraak met de lidstaten, de nieuwe commissarissen aan. Het in juni gekozen Parlement hoort vervolgens de te benoemen leden. Te verwachten valt dat een aantal van de huidige bestuurders gewoon terugkeert.
Na de zomer kan de voltallige ploeg, na goedkeuring door het Parlement, van start. De benoeming van Prodi geldt voor de normale termijn van 5 jaar en gaat in op 1 januari 2000. Schröder benadrukte dat zijn functioneren gedurende de komende maanden „in geen geval” het karakter van een proefperiode draagt. Eerder op de dag had voorzitter Gil-Robles van het Europees Parlement al laten weten niet met een „interimoplossing” te zijn gebaat.
Beste antwoord
De te volgen procedure voldoet aan de bepalingen daaromtrent in het Verdrag van Amsterdam. Hoewel dat nog niet in werking is getreden, houdt de Europese Raad hier nu al uitdrukkelijk aan vast. De regeringsleiders brengen hiermee hun „politieke wil” tot uiting, aldus Schröder. „Er komt nu snel een sterke Commissie. Dat is het beste antwoord op de crisis”, zei staatssecretaris Benschop van Europese Zaken gistermiddag.
Prodi volgt de Luxemburger Jacques Santer op, die vorige week met de overige negentien commissarissen aftrad. Een messcherp rapport van een commissie van onafhankelijke deskundigen over misstanden binnen het dagelijks bestuur van de EU leidde daartoe. Santer valt „persoonlijk niets te verwijten”, zei Schröder, die „namens alle collega's” de scheidende voorzitter bedankte voor diens inzet.
