Koninklijk huis 13 juni 2001

Dierenbescherming breekt met
beschermvrouw Beatrix

Door Bea Versteeg
De Dierenbescherming heeft gebroken met koningin Beatrix vanwege de jacht in de kroondomeinen. Het is voor het eerst dat een organisatie dit doet omdat zij het niet eens is met het gedrag van het koninklijk huis. Wat de reactie van de Koningin op het besluit is, behoort tot de geheimen van paleis Noordeinde.

Na het afvallen van de Dierenbescherming zijn er nog zo'n 80 organisaties over van wie koningin Beatrix beschermvrouw. Het is een bonte verzameling die varieert van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs, het Koninklijk Nederlands Rundvee Syndicaat, het Nederlands Bijbelgenootschap, de Bomenstichting, het Prinses Beatrixfonds tot de Vereniging Hulp voor Onbehuisden.

Een groot deel van die clubs vermeldden haar moeder en soms ook haar grootmoeder al als beschermvrouw op hun briefpapier. Ze heeft deze erefuncties geërfd. Een voorbeeld daarvan is Vereniging het Nederlands Kankerinstituut, voorheen het Koningin Wilhelminafonds. Dit is opgericht in 1948 bij het vijftig-jarige regeringsjubileum. De eerste beschermvrouw was koningin Wilhelmina. Haar dochter Juliana en kleindochter Beatrix reageerden instemmend op een vraag van de organisatie of zij hun beschermvrouw wilden zijn.

Zo gaat het ook nu nog. Als een organisatie een link met het koninklijk huis wil, benadert zij een lid. De laatste jaren is dat vooral prins Willem-Alexander. Hij is heel selectief in het aannemen van deze erefuncties. De toekomstige troonopvolger wil zijn naam alleen verbinden met organisaties waarvoor hij zich werkelijk in wil zetten. Hij wil zijn betrokkenheid niet beperken tot het doorlezen van de ontvangen post en het bijwonen van herdenkings- of jubileumbijeenkomsten.

Op de levensbeschrijving van prins Willem-Alexander prijken vier beschermheerschappen. Daarvan is er een op het gebied van waterbeheer namelijk beschermheer Global Water Partnership, een organisatie opgericht door de Wereldbank, de Verenigde Naties en het Zweedse ministerie van Ontwikkelingssamenwerking. Verder zet de prins zich in voor de Nederlandse Hartstichting, het Koninklijke Nederlands Watersport Verbond en Stichting Amref Flying Doctors Nederland. Voor de Flying Doctors vloog prins Willem-Alexander eind jaren tachtig tijdens vakanties in Kenia.

Prins Bernhard was lange tijd degene met de meeste beschermheerschappen van het koninklijk huis. Zijn naam was verbonden met meer dan honderd organisaties. Eind 1998 heeft hij meer dan 80 organisaties, vooral op het gebied van sport, laten weten de banden te verbreken. Hij wilde van hen geen post of uitnodigingen voor bijeenkomsten meer ontvangen. De reden hiervoor was een heel begrijpelijke: de prins wilde het rustiger aandoen. Hij zet zich sindsdien in voor oorlogs-, verzets- en natuurbeschermingsorganisaties.