Koninklijk huis 11 april 2001

Sophie Rhys-Jones gaat boekje ver te buiten

Brits koninklijk huis
opnieuw onder vuur

Door Bea Versteeg
Kunnen leden van de koninklijke familie een gewone baan hebben? Het Britse koninklijk huis breekt zich over deze vraag het hoofd. De aanleiding is het optreden van Sophie Rhys-Jones. Sinds haar huwelijk met de jongste zoon van koningin Elizabeth, Edward, in 1999 mag zij zich de gravin van Wessex noemen.

Sophie runt een public relationsbureau. Een van haar medewerkers vond dat zij haar koninklijke relaties gebruikte voor het binnenhalen van opdrachten. Waarschijnlijk had hij een appeltje met haar te schillen. Hij ging met het verhaal naar de roddelkrant News of the World. De krant liet een journalist, verkleed als Arabische sjeik, praten met Sophie. Zij had van haar medewerker overigens de verzekering gekregen dat de sjeik een bonafide klant was.

In het gesprek ging Sophie haar koninklijke boekje ver te buiten. Zij gaf af op premier Blair en zijn vrouw en de minister van Financiën. En passant gaf ze aan dat prins Charles wel niet met Camilla Parker Bowles zou huwen, zolang koningin-moeder Elizabeth (100) leeft. News of the World plaatste het verhaal niet. Het verscheen in andere Britse zondagskranten. De ophef die daardoor is ontstaan, heeft ertoe geleid Sophie terugtreedt als eigenaar van R-JH, het bedrijf dat zij vier jaar geleden oprichtte.

Omstreden
De grootmeester van koningin Elizabeth, Lord Luce, een onderzoek is gestart. Het hoofd van de hofhouding gaat regels opstellen voor leden van de koninklijke familie die buiten de deur werken. Hij voert daarvoor gesprekken met leden van de koninklijke familie en externe adviseurs. Het voorkomen van belangenverstrengeling zal de kern van de voorstellen vormen. Daarnaast zal hij de familieleden van Elizabeth nog eens op het hart binden om zich te onthouden van politiek of anderszins omstreden opmerkingen. Zelfs in kleine kring dienen ze die voor zich te houden.

Tabloids
Ook de Windsors vinden dat prinsen en prinsessen een gewone baan moeten kunnen hebben. Geen ander koninklijk huis heeft de afgelopen jaren zoveel nadeel ondervonden van familieleden die niets om handen hadden dan wat representatieve verplichtingen. Het ergste voorbeeld was nog wel de voormalige hertogin van York, Sarah Ferguson. Het handjevol optredens in het land waren niet genoeg om haar dagen te vullen. Zij vloog daarom van het ene vakantieoord naar het andere. En dat allemaal op kosten van de Britse belastingbetaler, zo konden de tabloids niet nalaten te benadrukken.

Na het desastreuze jaar 1992 hebben de Windsors een reeks van hervormingen doorgezet. De belangrijkste daarvan was dat het aantal leden dat een inkomen uit de schatkist kreeg, aanzienlijk werd ingekrompen. Edward en Sophie krijgen jaarlijks 141.000 pond (bijna een half miljoen gulden) om de kosten te dekken van hun representatieve verplichtingen. Het stel bewoont een groot landhuis, waarvan de exploitatie al in de honderdduizenden guldens loopt. Vandaar dat meer inkomsten brood nodig zijn. Edward heeft een productiemaatschappij, maar het bedrijf heeft grote moeilijkheden uit de rode cijfers te blijven. Het pr-bureau van Sophie draaide redelijk goed.