Kerkelijk Leven 6 december 1999

Synode beoordeelt voorstellen motie De Visser/Van Heijst

Geen aparte hervormde
classes in verenigde kerk

Van onze kerkredactie
LUNTEREN – De hervormde synode staat achter het vormen van een hervormd adviesorgaan van gereformeerd belijden en van ringverbanden van gemeenten die hun verbondenheid met het gereformeerd belijden kunnen uitspreken. De aansluiting van gemeenten bij een Unie waarbinnen op basis van vrijwilligheid afspraken worden gemaakt, behoort tot de mogelijkheden. Dat straks in de verenigde SoW-kerk in de proponentsformule een bijzondere verbondenheid met de belijdenisgeschriften van de gereformeerde traditie kan worden uitgesproken, heeft eveneens de steun van de synode.

Dat bleek vrijdagavond laat toen de hervormde synode met drie stemmen tegen besloot deze voorstellen met nadruk aan te bevelen aan de Werkgroep Kerkorde. Deze SoW-werkgroep moet de ideeën gaan betrekken bij de voorbereiding van de definitieve besluitvorming over de kerkorde, de ordinanties en de overgangsbepalingen van de toekomstige verenigde Samen-op-Wegkerk. De triosynode zal in haar vergadering van eind januari de voorstellen ook bespreken.

De synode stemde in met de aanbevelingen die de Commissie voor Kerkordelijke Aangelegenheden (KOA) had geformuleerd op grond van de voorstellen die waren binnengekomen naar aanleiding van de motie-De Visser/Van Heijst. Met het aannemen van deze motie op 21 maart 1998 heeft de hervormde synode bezwaarden tegen het SoW-proces tot 31 december de gelegenheid gegeven om met voorstellen te komen, waarmee hun identiteit en kerkordelijke status in de verenigde kerk beter gewaarborgd zal zijn.

Niet exclusief
De synode aanvaardde het rapport van de KOA, waarbij ze wel aangaf dat sommige voorstellen nog nader uitgewerkt moeten worden. Op één punt week de synode, in navolging van het moderamen, af van een voorstel van de KOA. Als er een adviesorgaan komt, dient dat een orgaan voor het gereformeerde belijden te zijn. De KOA had zich echter op het standpunt gesteld dat een dergelijke raad de volle breedte van de huidige Hervormde Kerk dient te vertegenwoordigen. De raad zou niet samengesteld mogen zijn uit en door hen die zich afzijdig houden van het verenigingsproces.

De aanvaarding van het rapport van de KOA betekent ook dat de synode, net als de KOA, bepaalde andere plannen op dit moment afwijst. Van federatie van de drie kerken kan geen sprake meer zijn, omdat de triosynode reeds in januari 1996 anders heeft besloten, namelijk voor vereniging als groeimodel. Verder kan bij een bijzondere verbondenheid met de gereformeerde belijdenisgeschriften geen sprake zijn van een ”exclusieve” binding aan het gereformeerde belijden.

De KOA –en met haar nu ook de synode– is niet voor aparte hervormde classes naast verenigde classes in de toekomstige kerk. Wel verdient de gedachte om op dit punt in de overgangsbepalingen „ruimte en tijd te bieden om met de verhoudingen in de verenigde kerk vertrouwd te raken serieuze overweging”. De overgangsperiode krijgt in dat geval geen open einde, maar een vaste, nog nader te bepalen, einddatum.

Buiten de orde
Tijdens de bespreking vrijdagmiddag en -avond kwamen er van tien personen moties, amendementen en tegenvoorstellen op tafel. Het moderamen plaatste er vier buiten de orde, omdat ze niet binnen de grenzen van de motie-De Visser/Van Heijst bleven. Dat gold onder andere voor de suggestie een unie, waarbij iedere bestaande kerk de eigen kerkorde behoudt, maar er wel een generale synode zal zijn te vormen en voor de gedachte om –als tussenstap– te komen tot een federatief verband van synoden onder de koepel van een algemene synode

De preses gaf het totale pakket van buiten de orde zijnde voorstellen wel in stemming, om te zien of de synode terug wilde achter haar eigen besluit van maart 1998. Dat bleek (45 stemmen tegen) niet zo te zijn. Verderstrekkende plannen raakten zo buiten beeld. De vereniging zelf mag dus niet ter discussie staan en nieuwe voorstellen moeten in het verlengde van de ordinanties liggen, zoals de synode destijds heeft gesteld.

Andere voorstellen, waaronder de gedachte om classicale vergaderingen vooralsnog vrij te laten om niet te fuseren kwamen helemaal niet in stemming, omdat ze „niet kunnen.” De amendementen van ds. M. A. Kuyt (Heusden) en ds. J. Harteman (Hattem) die de instelling beogen van een buitengewone classis voor gemeenten die hun eigen identiteit willen bewaren, zijn aangehouden tot januari.

Meedenken
De synode stemde voor het amendement van ds. P. van der Kraan. Hij wil ringverbanden laten meedenken met de classicale vergadering waarbinnen zij vallen en hun adviesrecht geven, vooral in zaken die de inhoud van het belijden van de kerk en de kerkorde raken. Het adviesorgaan van gereformeerd belijden moet wat hem betreft betrokken worden bij wijzigingen van de kerkorde van inhoudelijke aard en bij zaken die het belijden van de kerk raken.

Zie ook:
Hoogwaardig synodegesprek

SoW-kerken geven per 2002 samen één jaarboek uit

Conflict opgelost tussen SoW-kerken en predikantenbond