„Was geen handen in het riool”

Dr. Chr. Fahner liet zaterdag in Rotterdam een dringende waarschuwing horen tegen occultisme. De Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten (JBGG) belegde voor 400 betrokkenen bij het jeugdwerk een landelijke themadag over dit onderwerp. Peretti heeft me juist bewust gemaakt voor kwade machten, reageerde een bezoeker. Z'n boeken spoorden me aan mijn leven in Gods hand toe te vertrouwen. „God geeft kennelijk rechte slagen met kromme stokken”, antwoordde Fahner. „Bij zo'n gebruik zul je snel genoeg van Peretti hebben”, voegde ds. C. G. Vreugdenhil toe. „Het feit dat sommigen die boeken prachtig vinden en er steeds meer in willen lezen, is een teken dat ze verkeerd bezig zijn. Dan kan het je beschadigen”.

De predikant zei zelf met de vraag te zitten of bezetenheid en duiveluitdrijving in deze tijd nog voorkomen. „Het zijn bijbelse realiteiten. Moeten wij dan zeggen: Nu verklaren we dat psychologisch?” De Heere Jezus dreef niet als mens duivelen uit, als een voorbeeld voor ons, maar als de Zoon van God, Die Zijn macht manifesteerde, antwoordde Fahner. „En in een psychologische behandeling, die een keer ten goede geeft, mogen we ook Gods hand zien”, voegde hij eraan toe.

Last krijgen
Wie had verwacht, begon dr. Fahner zijn lezing, dat je in onze wereld vol wetenschap over zo veel wonderlijke verschijnselen zou horen. Hij wilde hier bewust geen verhalen over vertellen, „om jullie niet op een denkspoor te zetten waarvan je later last kunt krijgen”.

De mens is een schepsel met vele mogelijkheden, zette de docent aan de Christelijke Hogeschool Ede uiteen, maar hij heeft zijn scheppingsdoel gemist. Nu kan hij met zijn creatieve gaven een wereld van machten scheppen waarin hij zelf gaat geloven. Je illusie gaat dan met je op de loop. Zijn die stemmen en lichtflitsen, die iemand zegt waar te nemen, krachteloos? Helemaal niet; omdat ze betrekking hebben op de menselijke geest, zijn ze juist krachtig. Ze vormen een subjectieve werkelijkheid, die voor iemands waarneming de echte werkelijkheid kan zijn.

Ds. Vreugdenhil koos een wat ander uitgangspunt. „Je zou nu de indruk kunnen krijgen dat occultisme niet meer is dan subjectief doorleefde werkelijkheid. Dat is niet waar. Er zijn objectieve occulte machten. Afgoden worden gefabriceerd, demonen, gevallen engelen zíjn er. Ze zijn eropuit de verhouding tussen de mens en God te verderven en Zijn heilsplan te doen mislukken”. Tijdens de discussie zei dr. Fahner niet te willen ontkennen dat occulte machten er zijn. Tegelijkertijd pleitte hij voor nuchterheid. „Bij de zogenaamde levitatie hebben mensen het gevoel dat ze van de aarde loskomen”. Hij wil liever eerst eens bekijken wat er precies gebeurt en nagaan of het geen misleiding of suggestie is.

Tegen de schrikwekkende realiteit van de boze helpen geen vormen en tradities, waarschuwde ds. Vreugdenhil, maar alleen het geloof in de Heere Jezus. „Hij heeft over de boze machten getriomfeerd”.

Niet aanleren
In de discussie omtrent alternatieve geneeswijzen noemde dr. R. Seldenrijk als kenmerk van het occulte terrein dat bepaalde gaven en krachten gebonden zijn aan een persoon die ze een ander niet kan aanleren.

De jeugdbond presenteerde zaterdag een herziene druk van het boekje “Dichterbij dan je denkt”, waarin onder meer de sprekers van de themadag over het occultisme schrijven. Dr. Fahner werkte tevens mee aan de speciale JBGG-uitgave “Occultisme”.

In zijn openingswoord stond J. H. Mauritz stil bij de geschiedenis van Manasse. „Hij aanbad zon, maan en sterren –een vorm van horoscopie– en deed aan duivelskunsten. Maar na een leven in occulte praktijken kreeg hij een hartelijke vreugde om God te dienen”. Om deze reden zette de JBGG-directeur Psalm 95:2 als koepel boven de dag: „Een Koning, die het zaligst lot, ver boven alle goôn, kan schenken”.