Kerkelijk Leven

Ds. C. Harinck: De Heere werkt, ook al zie ik daar niet alles van

Boodschap onder aan de kanseltrap

Door J. van 't Hul
HOUTEN – Hij was nog maar 24 jaar toen het ouderlingschap riep. „Maar iedere keer als ik met mijn prekenboek onder aan de kanseltrap stond, kwam het met kracht in mijn hart: „Prédik het Evangelie”. Ik dacht: Dat kan niet. Dat is allemaal hoogmoed. Ik heb daar helemaal geen roeping voor”. Inmiddels dient ds. C. Harinck zijn vijfde gemeente. Vandaag wordt de predikant van de Gereformeerde Gemeenten 65 jaar.

„Brakel zegt dat de meeste mensen bekeerd worden tussen hun 14e en 25e levensjaar. Hij zal wel gelijk hebben, maar ik zou die periode wat willen uitstrekken: dat de meeste bekeringen voor iemands 30e jaar hebben plaatsgehad. Iedere bekering is krachtdadig, maar ik moet wel zeggen dat heldere bekeringen nog maar spaarzamelijk gevonden worden. Als ik dat vergelijk met vroeger, in Goes, ja, dan is het nu echt donker. Je hoort zo weinig over de vrijheid die in Christus is. Maar de Heere werkt nog steeds, soms verrassend, vooral onder jongeren, ook al zie ik daar niet alles van”.

Socialist
Cor Harinck werd op 9 april 1933 geboren in Goes. Zijn moeder was rooms-katholiek, zijn vader was een socialist. Moeder was veel ziek en vader moest niets van de kerk hebben. „Vader vond dat de kerk arme mensen had laten verkommeren. En in het zakendoen moest je vooral oppassen voor mensen van de kerk, vond hij. We leefden in een antikerkelijk milieu, waren lid van de operette en zwierven zondags over het voetbalveld. Het is een onuitsprekelijk wonder dat de Heere naar míj heeft omgezien”.

Via een meisje uit Kapelle-Biezelinge –nu zijn vrouw– kwam Harinck in aanraking met de denkwereld van de Gereformeerde Gemeenten. „Ik had voor mezelf al vastgesteld dat er een Schepper moest zijn. Maar ik wist niet wie Hij was. Ik voelde een grote afstand tussen God en mijn ziel. Ik probeerde het met God wel goed te maken, maar kreeg het niet in orde”.

Harinck kwam eerst terecht in de Hervormde Kerk. „Dat was al een hele stap; op zondag niet meer naar het voetbalveld. En thuis vonden ze het maar raar natuurlijk, om naar de kerk te gaan. In een kerstnachtdienst heb ik afscheid genomen van de Hervormde Kerk. De dominee had de krant meegenomen naar de preekstoel. Daar ging de preek over. Hij bracht een vaag soort sociaal evangelie, dat met Lukas 2 niets te maken had. Ik ben toen naar huis gelopen, ongelukkig en verdrietig. Ik zei: „God, waar bent U? Ik kan U niet vinden”. Zo is de geestelijke onrust bij mij begonnen”.

Ds. Honkoop
In 1953 nam kandidaat A. F. Honkoop het beroep aan van de gereformeerde gemeente van Goes. „De Heere heeft hem veel voor mij gebruikt. Ds. Honkoop preekte een rijke Christus voor arme, doemwaardige zondaren. Als ik in Goes in de kerk zat, dacht ik: Die dominee weet alles van mij, weet precies hoe slecht ik ben”.

In Goes ging Harinck op catechisatie. „Van ds. Honkoop kreeg ik steeds een boek om te lezen. Zo hield hij contact met mij, zo gaf hij me leiding. Ik was leergierig en las het ene boek na het andere. Eerst de kinderbijbel van Vreugdenhil, toen “Het zien op Jezus” van Ambrosius, vervolgens Brahé, de beide Erskines en Thomas Shepard. Je kon in die tijd in Goes met al je raadsels bij Gods volk terecht. Ik durf zelfs wel te zeggen dat er toen een geestelijke opleving in Goes plaatsvond”.

Met Pasen 1956 werd Cor Harinck op 23-jarige leeftijd gedoopt. Een jaar later werd hij ouderling in Goes en in 1958 kreeg hij een attest om zich te melden bij het curatorium van de Theologische School. De Goese kerkenraad liet zich daarbij adviseren door ds. P. Honkoop sr. Deze zei die avond tegen Harinck: „Man, jij wordt dominee, ik weet alleen nog niet wanneer”.

Prediking
„Ik heb altijd een nuchtere kijk op de dingen gehad. Ik ben nooit iemand geweest die altijd alles voor zoete koek slikt. Ik wilde altijd zelf onderzoeken of de dingen wel zo waren zoals ze gezegd werden. In mijn eerste gemeente, Utrecht, zaten veel theologiestudenten. Ik werd bestormd met vragen. Wanhopig zei ik tegen ouderling Saarberg: „Saarberg, ik weet hier allemaal geen antwoord op”. De belezen ouderling wees me vervolgens op Hugo Binning, Jacobus Koelman en enkele anderen. Daar heb ik sedertdien altijd veel aan gehad. Ds. G. H. Kersten zou zelf ook nooit gewild hebben dat we ons uitsluitend zouden beperken tot zijn dogmatiek”.

Hoe typeert u uw prediking?
„Ik heb altijd geprobeerd om naar de Schrift te luisteren. Het moet gaan om: “Er staat geschreven”. Ik hoor nu te veel om me heen: „Zo leert Gods volk het”. Als begin en einde van alle tegenspraak. Nee, terug naar de Schrift. Dat is onze leidraad. Dat is reformatorisch, het subjectieve is dopers. In de Schrift ligt de waarheid verklaard. Ik houd van een warme Christusprediking, van het spoor dat ik in Goes heb opgepakt. Daar heb ik heel mijn vastheid en troost in gevonden”.

Appelleren
Met mijn gehele hart zeg ik Paulus na: „Ik heb niet anders onder u geweten dan Jezus Christus en Dien gekruisigd”. Het kan me geweldig aangrijpen om zondags mensen voor me te zien die misschien voor eeuwig verloren gaan. Ik word dan gedrongen een appèl te doen op de gewetens van de mensen en hun een gewillige, volkomen Zaligmaker te verkondigen”.

Hoe verhoudt een appellerende prediking zich tot de behoefte aan bevindelijke prediking, waarbij mensen graag horen hoe de Heere handelt met Zijn volk?
„Maar Christusprediking ís bevindelijke prediking. Wie Christus predikt, predikt ook voor wie Hij gekomen is en zal ook wijzen op de ellendige staat waarin de mens van nature verkeert en zal hun de weg leren die tot Jezus leidt. Zeker, zonder ware overtuiging is er voor Christus geen plaats in ons leven. Maar ik preek geen passieve houding. God roept ons tot bekering. Tegelijkertijd is het nodig om ons af te vragen uit welke bron onze activiteit komt. Is de Geest uit de hoogte over ons uitgestort? Want pas dan zal de woestijn tot een vruchtbaar veld worden”.

VS en Rusland
Ds. C. Harinck diende de gemeenten Utrecht (1962), Franklin Lakes in de Verenigde Staten (1971), Dordrecht (1974), Oostkapelle (1982) en Houten (1993). De predikant heeft bijna twintig boeken op zijn naam staan. De onderwerpen ervan zijn zeer uiteenlopend en typeren zijn blikveld. Naast een aantal prekenboeken schreef hij publicaties over de doop- en avondmaalformulieren en boeken over de “Schotse verbondsleer”, de “Marrow Controversy”, “De uitgestrektheid van de verzoening” en “Wie is Jezus van Nazareth”. Ten behoeve van het werk dat het deputaatschap bijbelverspreiding verricht in Oekraïne schreef ds. Harinck het ook in het Russisch vertaalde boek “De charismatische beweging”.