Kerk en Godsdienst4 oktober 2001
S. J. Harkema schreef in ”Troostboek” op 11-09 over grote ramp

Een opmerkelijke meditatie

Door S. C. Bax
HEILIGERLEE – Hij was in 1998 al geruime tijd geleden overleden: evangelist Steven Jan Harkema uit Heiligerlee. Het door hem in 1953 geschreven dagboek naar aanleiding van Openbaring kreeg een kleine oplage en lag daarna jaren onuitgegeven op zolder. Tot mevr. G. W. Tamminga-Visser uit Leersum het in handen kreeg en het herschreef als ”Troostboek voor de tijd die komt”. Voor 11 september schreef hij een meditatie over de val van Babylon en ging hij uitvoerig in op die stad. In de laatste uitgave gaat het over New York. Het blijkt een opmerkelijke meditatie te zijn.

Onder het kopje ”De val van Babylon” wordt gemediteerd over Openbaring 18:2a: „En hij riep met sterke stem, zeggende: gevallen, gevallen is de grote stad Babylon.” Deze tekst werd de laatste weken veelvuldig gehoord en geciteerd.

De overdenking in het bij Kok Voorhoeve uitgegeven en door mevr. Tamminga bewerkte boek bevat de volgende passage:

„De engel had een enorme stem en riep: „Gevallen, gevallen is de grote stad Babylon.” Probeer het je eens in te denken, het centrum van de wereldbeweging. Als we alleen New York voor de televisie zien, begint het ons al te duizelen, laat staan die grote stad Babylon. Daar gebeurt het allemaal, waar de stroom van het menselijk leven, met z'n kunsten en wetenschappen, het uitgangspunt heeft. De stad, waar de treinen van de vier windstreken der aarde op het centrale station aankomen. De stad met zijn wonderbare techniek en monumentale architectuur, de stad met zijn musea en bibliotheken, zijn universiteiten, beurzen, fabrieken, drukkerijen, vliegvelden en havens, reclamelichten, gokpaleizen; het is één en al beweging. Denk je eens in, stel je voor, dat enorme stadsleven: alles valt, het stort in en wordt een grote, rokende puinhoop.”

De meditatie wijst verder op de noodzaak van „krediet in de hemel.”

Uitleg
Mevrouw Tamminga was jaren geleden bij het lezen van de oorspronkelijke overdenkingen erg onder de indruk geraakt van de uitleg van het boek Openbaring door de hervormde evangelist. Hij werd in 1902 in het Friese Tzummarum geboren. Eenentwintig jaar lang diende hij de Hervormde Evangelisatievereniging in Heiligerlee. Daarvoor werkte hij in Oostermeer-Eestrum en na Heiligerlee nog een poosje in Wedde. In 1953 sprak Harkema: „Ik heb het boek geschreven uit dankbaarheid, nu ik mag gewagen van de kennelijke zegen over ons en mijn werk.”

Het dagboek bleef jaren op een zolder liggen, maar werd uiteindelijk in een oplage van 1000 gedrukt onder de titel ”Troostboek in zware tijden”. J. D. van der Veen uit Winschoten drukte het. Een herdruk kwam er niet.

De acht kinderen besloten enkele jaren geleden het dagboek te herschrijven omdat de taal wel erg gedateerd was. Toen ontdekten ze dat mevrouw Tamminga-Visser wel uitgaven als deze herschreef. Ze lazen dat in de Elizabethbode. Mevrouw Tamminga herschreef namelijk het bekende HWS-dagboek.

De Leersumse christelijke gereformeerde dame werd direct door het boek van evangelist Harkema aangesproken. „In de christelijke gereformeerde kring waarin ik sta, is altijd weinig aandacht voor het boek Openbaring geweest. Het voluit bijbels spreken sprak mij aan.”

De herschreven versie van het dagboek werd in 1998 op de EO-familiedag gepresenteerd en kostte bij verschijning bijna 40 gulden.

Een gewetensvraag aan mevrouw Tamminga: Was New York de stad die de oude evangelist bedacht of heeft u deze stad een paar geleden geïntroduceerd bij de herschrijving?

Mevr. Tamminga: „In het voorjaar van 1998 herschreef ik het. En inderdaad, ik moest toen heel sterk aan New York denken. Dus heb ik dat ingevoegd. Ik vond het wel een heel bijzondere waarschuwing. Maar u bent de eerste die me er op wijst dat de datum bij juist deze meditatie 11 september is, de dag van de ramp in New York.”