„SoW gaat naar de knoppen”

De drie SoW-kerken kunnen, aldus ds. De Jong, beter eerst in eigen huis, –hervormd, luthers en gereformeerd– orde op zaken stellen. „Daar is voorlopig genoeg te doen.”

Het hervormde synodelid heeft schoon genoeg van al het oponthoud. Het heeft wat hem betreft allemaal al lang genoeg geduurd. „Ik ben toe aan iets anders. Aan de echte agenda van de kerk”, zegt hij.

In het kerkelijke opinieblad lucht redactielid ds. De Jong zijn hart over de gereformeerden. In het verleden heeft hij hen leren kennen als snelle beslissers. De werkelijkheid blijkt echter anders. „Sinds de laatste fase van het SoW-gebeuren is ingegaan, ontpoppen gereformeerden zich steeds vaker als mensen die eindeloos belangrijke beslissingen –met meerderheid van stemmen door de triosynode genomen– traineren.” Hij wijst op het afstoten van de predikantenopleiding aan de Vrije Universiteit en de kwestie van de zelfstandigheid van de plaatselijke gemeente.

Contract
„Over het afbreken van een contract met de VU moet de gereformeerde synode beslissen. Daar zijn ze bijna twee jaar mee bezig.” Dat dat deze maand pas gebeurde, verbaast de hervormde predikant. Er is namelijk allang beslist op een triosynode en vervolgens bij de ratificatie op de gereformeerde synode. „En toch bleef men maar breien. Ja, eigen regels. Maar heel vertragend gehanteerd.”

Hij vraagt zich af hoelang de VU nog verder zeurt en als slechte verliezer het imago van de komende SoW-kerk beschadigt. „Hoelang blijft de leiding van de gereformeerde synode zich gevoelig tonen voor deze randstadarrogantie?”

Zelfstandigheid
Dat de gereformeerde synode aan alle plaatselijke kerken een brief heeft gestuurd over het verlies van hun zelfstandigheid in de SoW-kerk, zit de predikant ook niet lekker. „Komend vanuit de afscheidingspositie is te verwachten dat deze eigen zelfstandigheid een heilig thema is. Neem je hen dat af en wrijf je hen ook nog eens onder de neus, dat je dat gaat afnemen, dan kun je verwachten dat elke plaatselijke kerk ”nee” zegt. Dat lijkt me dan ook geen adequate benadering.”

Hij wijst erop dat het in de conceptkerkorde duidelijk gaat om het bekende hervormde model. „Hierover is lang nagedacht en eindeloos gepraat.” Bovendien heeft de gereformeerde synode die kerkorde in haar geheel aangenomen „met laatdunkende kritiek naar de hervormde synode omdat die op één punt (namelijk de naam, red.) een slag om de arm hield.”

Het lag volgens de hervormde predikant voor de hand dat gereformeerden zo zouden reageren als ze hebben gedaan. „Maar waarom zo'n brief? Heeft de hervormde synode ooit een brief gestuurd naar de hervormde gemeenten met de vraag: ”fusie of federatie?” Volgens de regels had dat best gekund. Maar zo moet je niet te werk gaan”, vindt ds. De Jong.

Het was overigens uitgerekend ds. De Jong zelf die vorig jaar september bij de behandeling van het rapport ”Om de heelheid van de Kerk” in de hervormde synode dringend adviseerde dat stuk ook ter kennis van gereformeerde kerkenraden te brengen. „Nu kunnen ze nog weg”, zei hij toen. „Straks niet meer. Het lijkt me goed om dat met hen te communiceren. Dat ze weten dat het er straks in de SoW-kerk heel hervormd toegaat.”

Hij geeft desgevraagd aan dat dit niet inconsequent is. „Ik sta achter het hervormde kerkmodel en vroeg me af: Weten ze het allemaal wel?” Dat is heel wat anders dan: Laten we eens aan allemaal gaan vragen wat ze ervan vinden.” Ds. De Jong denkt dat als je aan deze kwestie toegeeft, je een paar jaar verder bent met SoW. Daarop zit hij niet te wachten. Bovendien neemt hij het de gereformeerden kwalijk dat ze niet echt kennisgenomen hebben van de kerkvoogdijkwestie in de Hervormde Kerk. „Daar hebben wij al een miljoen aan verspijkerd.”

Verontrusten
Ds. De Jong beseft ook dat er voor elke hobbel wel een regel is te maken. „Maar daarmee ben je langzamerhand de kerk als kerk helemaal aan het kwijt raken.” De verontrusten aan de rechterkant van de Hervormde Kerk kunnen volgens hem voorlopig achterover leunen. „Van onverwachte zijde krijgen ze nu steun. Er is alle hoop voor hun vrije stichtingen, vrij beheer en eventuele afscheidingsneiging en -dreiging. Dankzij het moderamen van de gereformeerde synode. De hervormde anti-SoW-lobby kan gerust zijn. Gereformeerden hebben hun werk overgenomen. Van enige gereformeerde slagkracht en beslistheid is geen enkele sprake meer.”

Overigens kan dit hele verhaal op dit moment wat hem betreft beter in de kast verdwijnen. „Ik heb het geschreven voor 11 september. We kunnen nu beter een tijdje geen blaadjes rondsturen.”