Turkse overheid sponsort Paulus-reis

Mustafa Efe heeft zijn kantoor in een drukke wijk aan de Aziatische kant van Istanbul. Het gespreksonderwerp is de openlijke evangelisatietocht die door de Turkse overheid wordt ondersteund. Turkije is een seculier land, waar moskee en staat officieel zijn gescheiden. En 99 procent van de 70 miljoen Turken beschouwt zichzelf als islamiet. De meeste Turken zien openlijke evangelisatie als propaganda.

„Jarenlang hebben Turkse christenen als aan de overheid gehoorzame burgers veel geleden onder de vervolging van hun landgenoten”, schreef Efe recent zwart op wit. „Elk huis kent zijn eigen spelregels”, vertelt Efe nu in zijn kantoor. „Wanneer je de wetten van het land kent, is er veel mogelijk. Ik ben Turk. Het is mijn taak om mijn rechten te kennen. Als ik ze ken, kan ik ze gebruiken. Het volk kent de wetten niet. De Turkse grondwet garandeert sinds 1923 godsdienstvrijheid en dat is nog steeds niet veranderd. Ik heb nog nooit tegenstand ondervonden vanuit Ankara. Een Turk heeft meer rechten dan de inwoners van de meeste andere landen.”

Als ik hem vraag wordt deze patriottische taal wat toe te lichten, zegt Efe vol vuur: „Volgens mij kennen wij in Turkije meer vrijheden dan in Nederland. Wij kennen meer waarde toe aan mensen. In Nederland mag iedereen maar doen wat hij wil: vrij drugsgebruik, vrije seks, alles kan en alles mag. Maar dat is geen recht meer, dat is onrecht. Dat maakt de mensen uiteindelijk kapot.”

Pionier
Efe organiseert nu met overheidssteun evangelisatietochten. Zijn persoonlijke achtergrond verklaart veel: „Mijn vader was van 1976 tot 1980 volksvertegenwoordiger voor de Republikeinse Volkspartij (CHP). Zodoende heb ik goede relaties kunnen opbouwen.”

In Turkije blijkt het hebben van relaties op de juiste plaatsen bepaald handig te zijn. Maar direct vervolgt Efe: „Met name dankzij de hulp van de Heere kan ik dit doen. De Heere heeft deze weg zo geopend. Anders was het onmogelijk.”

Efe organiseert niet alleen gesponsorde apostelreizen, maar realiseerde in Turkije ook de eerste christelijke uitgeverij en het eerste christelijke FM-radiostation. Deze evangelisatieactiviteiten bundelt Efe in de stichting Goed Nieuws. Hij leidt ons rond door het complex van waaruit hij met meer dan twintig fulltime medewerkers al deze activiteiten coördineert.

Over zijn Paulus-pelgrimages zegt Efe: „De Turkse overheid heeft mij hierover benaderd. In Israël en Griekenland worden veel christelijke pelgrimstochten gemaakt. Maar Turkije heeft minstens zo veel te bieden. De overheid wil dat potentieel aan religieus toerisme aanboren.”

Noach
Efe licht uitgebreid toe hoe belangrijk het huidige Turkije is in de bijbelse geschiedenis. Hij schudt de voorbeelden uit zijn mouw: Noachs ark belandde op de berg Ararat. Abraham woonde in Haran. Waar gebruikte men voor het eerst de naam ”christen”? In Antiochië. Waar bevinden zich de zeven gemeenten uit Openbaring? In Turkije. Waar maakte Paulus vooral zijn drie zendingsreizen? In Turkije.

„Lees Handelingen 13 en 14 er maar op na. Al die plaatsen bevinden zich binnen de grenzen van het huidige Turkije. Hier begonnen de eerste christenen het goede nieuws te verspreiden. Hier moet het opnieuw terugkomen.”

„Uiteindelijk hebben de autoriteiten mij gevraagd deze pelgrimstochten te organiseren. In 1999 namen 670 mensen deel aan de eerste reis. Ze waren afkomstig uit meer dan twintig verschillende landen, zoals Korea, Amerika, Zuid-Afrika en Nederland. Het jaar erop verdubbelde het aantal deelnemers. Dit jaar verwacht ik opnieuw meer dan duizend pelgrims.”

De reizigers in Paulus' voetsporen komen uit alle geloofsrichtingen: orthodox, rooms-katholiek en protestants. „Er bestaat maar één kerk, één doop, één Redder en één boodschap”, vindt Efe. „Door deze tochten proclameren we ook een stuk eenheid.”

Relaties
De vraag blijft op welke wijze de deelnemers evangeliseren, terwijl de meesten uit het buitenland komen en dus de Turkse taal niet spreken. „Ons léven moet allereerst een getuigenis zijn”, zegt Efe. „Daarnaast hebben we een boek gepubliceerd met als titel ”Op weg naar 3000”. Elke deelnemer krijgt vijf exemplaren mee om aan de lokale bevolking uit te delen. In dat boek staan onder meer het hele evangelie van Lukas en de Handelingen der apostelen in het Turks afgedrukt.”

De Turkse overheid gaf officieel toestemming voor de druk van ”Op weg naar 3000”. Diverse inleidingen van overheidsfunctionarissen en een hoofdstuk met koranteksten moeten het boek acceptabel maken voor de Turkse burgers. Efe schat dat er vanaf de eerste Paulus-pelgrimage tot op heden zo'n 20.000 boeken verspreid zijn. „Dit jaar verwacht ik dat de deelnemers zo'n 5000 boeken zullen uitdelen, als we tenminste het budget weer rond kunnen krijgen.”

Media
De Turkse pers staat erom bekend dat ze zich als aasgieren op elke vorm van christelijke propaganda stort. Hoe hebben de media tot nu toe gereageerd? Efe overhandigt een dikke map vol met positieve berichten van de afgelopen pelgrimages.

Efes reclamefolder belooft dat de Turkse autoriteiten de pelgrims regelmatig vriendelijk zullen toespreken. De pelgrims zullen gebruikmaken van vliegtuigen, bussen met airconditioning, luxe hotels en jachten om zich snel te verplaatsen. De moderne pelgrims hoeven dus niet bang te zijn voor vervolging, steniging, mishandeling, hitte of blaren op de voeten. In het voetspoor van Paulus. Tot op zekere hoogte.