Kerk en Godsdienst6 februari 2001

Peking maakt handig gebruik van zelfmoordpogingen op Tiananmenplein

„Falun Gong-leden zijn geobsedeerd”

Door Christopher Bodeen (AP)
PEKING – De Chinese regering heeft de dramatische zelfmoordpoging van vermoedelijke leden van Falun Gong dankbaar aangegrepen om de publieke opinie te beïnvloeden. Gruwelijke televisiebeelden van de zelfverbranding van zeven mensen lijken de Chinese bevolking ervan te overtuigen dat de meditatiebeweging niet ongevaarlijk is.

Op 23 januari, de vooravond van het Chinese nieuwjaar, staken zeven mensen zichzelf in brand op het Tiananmenplein in Peking. Een vrouw kwam om het leven, vier anderen, onder wie een meisje van twaalf, raakten zwaargewond.

China beweert dat de actievoerders geobsedeerde leden van de Falun Gong-beweging waren, die zich door de stichter Li Hongzhi hadden laten hersenspoelen. Op de televisie werden de actievoerders badend in vlammen getoond, waarbij de zelfmoordpoging werd omschreven als „een poging om ten hemel op te stijgen.” In de berichtgeving werd vooral aandacht besteed aan de 12-jarige Liu Siying, die in een ziekenhuis ligt met brandwonden op 40 procent van haar lichaam. Haar moeder overleefde de vlammen niet.

Bloedschulden
„Met bloedschulden, oude en nieuwe, zal grondig worden afgerekend”, luidde een kop in het Volksdagblad, de krant van de Communistische Partij. De staatstelevisie liet 'gewone burgers' aan het woord, die haat en afschuw verwoordden over de sekte en sekteleider Li. „Ik werd woedend toen ik de zelfverminking zag en realiseer me nu nog beter dat Falun Gong een sekte is”, zei een vrouw op de televisie die werd voorgesteld als een inwoonster van Peking. „Ik haat Falun Gong. De regering moet nog harder optreden tegen de aanhangers.”

In een forum dat rondreist door Peking zeggen wetenschappers dat aanhangers van Falun Gong worden beïnvloed door „anti-Chinese krachten van overzee”. Toch beschuldigt een van de deelnemers aan het forum, He Zuoxiu, ook de regering ervan dat zij de beweging jarenlang haar gang heeft laten gaan, waardoor die heeft kunnen uitgroeien tot een organisatie met miljoenen leden. Verschillende overheidsinstellingen XXX hebben de stichter Li Hongzhi, die inmiddels in de Verenigde Staten woont, ooit onderscheiden vanwege zijn verdiensten voor de samenleving.

Georganiseerd
Woordvoerders van Li in New York hebben ontkend dat de zeven mensen die zich in brand staken aanhangers van Falun Gong waren. Zij suggereren dat de zelfverbranding door de Chinese regering was georganiseerd. Voor zover bekend de enige buitenlandse getuigen die het incident meemaakten, een cameraploeg van CNN, zeiden dat de zeven op het plein houdingen aannamen die karakteristiek zijn voor Falun Gong.

Sinds het verbod op de beweging in juli 1999 heeft de regering haar steevast aangevallen in de media. De organisatie zou een bedreiging vormen voor de openbare orde en het communistische gezag. Duizenden aanhangers van Falun Gong zijn gearresteerd. Volgens het Informatiecentrum voor Mensenrechten en Democratie in Hongkong zijn meer dan honderd van hen in hechtenis overleden, meestal door mishandeling.

De Chinese propagandamachine werkte echter niet effectief. Veel Chinezen waren gewend geraakt aan de aanhangers van Falun Gong die in parken hun slowmotion-oefeningen deden, die volgens de filosofie waarop de beweging is gestoeld mede zouden leiden tot een gezonder en moreel beter leven.

Voor de regering had het tijdstip van de zelfverbrandingen niet beter gekozen kunnen worden. Zij had juist steun gegeven aan een handtekeningenactie waarin mensen worden aangemoedigd zich achter de onderdrukking van Falun Gong-leden te scharen. De Communistische Partij was bovendien in verlegenheid gebracht door de aanhoudende vreedzame protesten van leden van de meditatiebeweging, en kon een veroordeling van de beweging goed gebruiken.

Beelden effectief
Hoewel het moeilijk is om in China de publieke opinie te beoordelen, lijken de televisiebeelden van de zelfverbranding effectief te zijn geweest. „Het was afschuwelijk. Ik kon na afloop geen hap door mijn keel krijgen”, zegt een oudere vrouw die alleen haar achternaam, Zhang, wil geven. „Ik snap niet hoe een moeder dat haar kind kan aandoen.” Vroeger had Zhang alleen een negatieve indruk van Falun Gong, maar nu beschouwt ze de beweging als gevaarlijk.

„Falun Gong is slecht”, zegt een bouwvakker die voor de stad Peking werkt, Wang Haiqing. „Deze mensen zijn duidelijk misleid.”