Molukse kerken
op gelijke voet
met SoW-kerken

Daaraan heeft het in het verleden, met name van Nederlandse zijde, nogal eens ontbroken, zo lieten verschillende sprekers blijken. Daarom was er gisteren, aldus de gereformeerde synodepreses ds. J. W. Doff, sprake van een historisch ogenblik. „Na zo'n vijftig jaar aanwezigheid van broeders en zusters van Maluku in Nederland komen wij tot een officiële ontmoeting van synoden.” Ds. Doff erkende dat de tekortkomingen van de Nederlandse kerken hun uitwerking niet hebben gemist. „Maar de geschiedenis bepaalt ons niet ten volle.”

Er bestaat al 22 jaar een contactcommissie. Drs. A. Hekman, voorzitter van die commissie, stelde vast dat „de sfeer van wantrouwen is veranderd in een sfeer van vertrouwen. Het plaatselijk contactwerk is uitgegroeid tot een oecumenisch gebeuren.”

De commissie is nu opgeheven en daarvoor in de plaats is gisteren een synodale commissie met zestien leden in het leven geroepen. Vanuit de brede moderamina van de SoW-kerken hebben daarin zitting, ds. H. Hirsch, gedelegeerd president van lutherse synode, de gereformeerde ds. W. Nawijn, dr. B. Plaisier, scriba van de SoW-kerken en hervormd moderamenlid ds. A. W. van der Plas.

Deze zware vertegenwoordiging vanuit het moderamen maakt volgens dr. B. Plaisier duidelijk dat er sprake is van „heel serieuze samenwerking. Het is historisch dat we in de Nederlandse situatie op voet van gelijkheid verdergaan met allochtone kerken.”

Geen van de synodeleden maakte gebruik van de sprekersronde. Alleen adviseur ds. J. Stelwagen, voorzitter van het hervormde college van visitatoren-generaal, sprak zijn dankbaarheid uit voor de gelijkwaardigheid en gemeenschappelijkheid die nu is bereikt.

Vier jaar
De pentasynode is de gezamenlijke vergadering van de moderamina van de synoden van de Molukse Evangelische Kerk (GIM) en de Noodgemeente van de Molukse Protestantse Kerk in Nederland (NGPMB) en de kleine synode van de drie SoW-kerken. Het ligt in de bedoeling dat de pentasynode eenmaal per vier jaar bij elkaar komt om het contactwerk te bespreken.

In Nederland zijn elf Molukse kerken, waarvan er drie landelijk zijn georganiseerd. Het kerkelijk centrum in Houten is eigendom van zes Molukse kerken. Vier ervan zijn niet betrokken bij het contactwerk met de Nederlandse SoW-kerken. Op een vraag van ds. B. H. Weegink uit Katwijk gaf ds. J. Rutumalessy, voorzitter van de GIM, aan dat er in het verleden diverse pogingen en uitnodigingen zijn gedaan om ook andere Molukse kerken in het proces te betrekken. „We zijn daarin niet geslaagd.”

Allochtone kerken
Dr. B. Plaisier geeft desgevraagd aan dat het contact met de Molukse kerken niet gezien moet worden als een volgend SoW-proces. Hij acht dat voor de Molukse kerken ook helemaal niet wenselijk. „Zij hebben zo'n andere cultuur. Dat moet je niet willen. Ze zouden volkomen verdrinken.”

Het genomen besluit geeft volgens dr. Plaisier wel aan dat „de SoW-kerken duidelijk openstaan voor contacten met andere protestantse kerken. Er is nu een model ontwikkeld waarin het niet zo strikt toegaat als in het SoW-proces.” Persoonlijk hoopt hij dat wat nu is bereikt het begin is van samenwerking van de SoW-kerken met allerlei andere allochtone kerken. „Er zijn heel veel kerken in Nederland die wat confessionele basis betreft op de SoW-kerken lijken.”

Dr. Plaisier zou ook met andere gereformeerde kerken, zoals de Nederlands Gereformeerde Kerken, de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) of de Christelijke Gereformeerde Kerken, wel op dezelfde wijze als nu met de Molukse kerken nauw willen samenwerken. „Als dat mogelijk is, zou dat een enorme stap voorwaarts zijn.”

Hulpverlening
Op de pentasynode kwam ook de hulpverlening aan Ambon aan de orde. Vandaag vertrekt uit ons land een delegatie van ”Kerken in Aktie” en ”Help Ambon in nood” (HAIN) om gesprekken met de Indonesische regering te voeren en voorbereidingen te treffen voor een wederopbouwplan. „We willen ook nagaan of er mogelijkheden zijn dat verschrikkelijke fundamentalisme te bestrijden”, aldus drs. G. Boer, hoofd buitenland van de dienst Missionair en Diakonaal Werk en Oecumenische relaties (MDO) van de SoW-kerken.