Trinitarian Bible Society betrokken bij tientallen vertaalprojecten
De onmisbaarheid van de King JamesDoor K. van der Zwaag LONDEN We zijn geheel tevreden met de King James-vertaling en zien geen reden tot aanpassing van deze Authorised Version. Dat zegt David Larlham, plaatsvervangend algemeen secretaris van de Trinitarian Bible Society (TBS), een reformatorische bijbelstichting die de King James-Bijbel verspreidt. Larlham ziet de King James als de alleen betrouwbare vertaling. Een eventuele nieuwe vertaling moet vanuit de kerken komen en bovendien moeten de vertalers godvruchtige mensen zijn. Het moet helaas betwijfeld worden of deze voorwaarden in Engeland aanwezig zijn.
De King James is niet opgesteld in modern Engels, erkent Larlham, maar de toegankelijkheid ervan is grotendeels bewaard gebleven. Het Engels is in de laatste honderd jaar niet zo radicaal veranderd, zoals bij andere talen soms wel het geval is. Enkele woorden zijn wel moeilijk te begrijpen, maar dat zijn vooral de leerstellige woorden, zoals verzoening. Deze woorden elimineren wij niet, zoals moderne versies dat doen. De TBS heeft alleen vorig jaar al meer dan 700.000 Bijbels in de King James-vertaling gedrukt. Hoeveel Bijbels er sinds de oprichting van de organisatie in 1831 zijn gedrukt, is niet meer na te gaan. De TBS heeft inmiddels ook afdelingen in Canada, Amerika, Australië, Nieuw-Zeeland en Brazilië. Niet gemakkelijk De TBS verwerpt ook de inmiddels gereviseerde New King James Version. Wanneer er, theoretisch gesproken, een nieuwe vertaling van de King James zou komen, dan zou aan drie voorwaarden moeten worden voldaan. Die vertaling moet uit de kerken voortkomen, moet product zijn van gelovige wetenschappers en dient zich nadrukkelijk te baseren op de overgeleverde Masoretische Hebreeuwse en de Griekse Textus Receptus. Maar dat zijn voorwaarden die de TBS feitelijk aan elke vertaling wereldwijd stelt. De TBS hecht sterk aan genoemde uitgaven van de grondtekst. Daarbij komt dat we de methode van de formeel-equivalente vertaling hanteren die zich richt op een woord-voor-woordvertaling. Dat staat weer op één lijn met onze overtuiging dat de openbaring in de Bijbel nauwkeurig is verwoord en dat je niet zo maar woorden kunt weglaten. Moeite heeft de Society daarom ook met haar oecumenische tegenhanger, de United Bible Societies (UBS). Larlham: De UBS hanteert verschillende vertaaltechnieken en gebruikt een moderne, parafraserende stijl. Het probleem van veel bijbelgeleerden in deze tijd is dat ze de nieuwe textuele variaties omarmen en daarmee de vertaling beïnvloeden. We kennen ook geen uitgaven van referentiebijbels omdat we alleen de Bijbel willen uitgeven en geen interpretaties daaraan willen toevoegen. We geven wel een verklaring van bepaalde woorden, maar dat is geen theologische interpretatie. Projecten De TBS is betrokken bij zo'n dertig vertaalprojecten. Er is grote nood op dit gebied, zegt Larlham. Soms melden mensen zich bij ons die een roeping hebben om de Bijbel te vertalen in een bepaalde taalgroep. We leggen er de nadruk op dat het vertaalwerk niet op de schouders van één mens, maar in handen van een team komt. Ook proberen we, als dat mogelijk is, samen te werken met mensen die een band hebben met een plaatselijke gemeente die achter hen staat. De projecten duren meestal tussen de vijf en tien jaar. Soms zit er weinig schot in, soms verloopt het project voortvarend. Wanneer een project van start kan gaan? We proberen altijd eerst te kijken naar beschikbare vertalingen. De moeilijkheid met UBS-vertalingen is dat er een copyright op zit, zodat we daarin geen veranderingen kunnen aanbrengen. Het gebeurt ook wel eens dat we een oude vertaling helemaal onder het stof vandaan kunnen halen. Als die vertalingen goed zijn en beantwoorden aan onze principes kunnen wij die zonder problemen gebruiken. Internationaal De King James wordt overal in Engeland gebruikt, in uiteenlopende typen van kerken. De Anglicaanse Kerk, de oudste kerk in Engeland, laat het echter afweten. Larlham heeft weinig goede woorden over voor de Church of England. Een uitzondering maakt Larlham voor een aantal calvinistisch georiënteerde groepen die zich van de Anglicaanse Kerk hebben afgescheiden en zich hebben verenigd in de Church of England (Continuing). Sommigen van hen zitten in ons TBS-bestuur, zegt Larlham. Feit blijft dat de meerderheid van de Engelse kerken de King James-vertaling uit de weg gaan. Veel kerken in Engeland gebruiken de King James niet omdat ze anders hun dwalingen niet kunnen verkondigen. De meeste Bijbels die gedrukt worden, gaan dan ook naar het buitenland, zoals Afrika (vooral Ghana en Nigeria), Amerika en een aantal Europese landen, inclusief de voormalige Sovjet-Unie. Veel Bijbels geven we weg. In India krijgen we vaak brieven waarin om Bijbels gevraagd wordt. Ook krijgen we veel verzoeken van zendelingen en evangelisten. We kunnen lang niet aan alle verzoeken voldoen. De TBS blijft een kleine organisatie die het moet doen met giften. Bidstond Het is dagelijks een grote bedrijvigheid in het Tyndale House, het gebouw in Londen waar het bijbelgenootschap is gevestigd. Er werken meer dan twintig medewerkers. Een rondgang door het gebouw, dat in het zuiden van de stad is gevestigd, geeft een goed beeld van de bedrijvigheid. De drukkerij, de verzendafdeling, de postkamer (waar bijvoorbeeld wekelijks honderden brieven uit Ghana komen), de bibliotheek die honderden oude en nieuwe uitgaven van de Bijbel bevat, en natuurlijk het immense magazijn, dat vanwege de vele duizenden kilo's aan boekengewicht extra verstevigd is met een zware fundering. Op een van de verzendpapieren staat de naam Gereformeerde Bijbelstichting (GBS), een organisatie waarmee de TBS nauwe banden onderhoudt. TBS is niet zo maar een bedrijf, zegt Larlham. Onze eerste doelstelling is verspreiding van de Heilige Schrift en dat ten behoeve van de eer van God en Zijn Koninkrijjk. We zijn dus niet primair een commerciële instelling, anders zouden we bepaalde projecten gewoon niet starten. We kennen ook een evangelisatorische doelstelling. We hebben onlangs in Kent, in samenwerking met de plaatselijke kerken, ongeveer 3000 exemplaren van het Johannes-evangelie verspreid. We ontvingen bijna tien reacties. Ook heeft er ook een school gereageerd. Ze vroegen om materiaal op te sturen. God gaat Zijn wonderlijke gang. Motivatie De medewerkers van de TBS zijn gemotiveerd. Een man van middelbare leeftijd op de verzendafdeling vertelt dat hij niet alleen Bijbels in de gevangenis aflevert, maar daar ook de gelegenheid krijgt om te evangeliseren. Typerend voor de TBS is de dagelijkse gebedsbijeenkomst. Om 11 uur 's morgens gaat de gong in het gebouw, waarna iedereen zich spoedt naar een vergaderkamer. Eén van de medewerkers leest dan een gedeelte uit de Bijbel en gaat voor in gebed. De noden van de medewerkers worden dan heel concreet neergelegd, en natuurlijk het werk van de Bijbel wereldwijd. TBS, een organisatie die meer is dan een zakelijk bedrijf. |