Kerk en Godsdienst25 januari 2001

E. A. van 't Hul: Heruitgave verdient gezamenlijke aanpak

Jongeren hebben toenemende
belangstelling voor oudvaders

Van onze kerkredactie
APELDOORN – Onder jongeren is een toenemende belangstelling voor oudvaders waar te nemen. Dat zeggen de gezamenlijke uitgevers die boeken van oudvaders op de markt brengen. Ze hebben over het algemeen de indruk dat de belangstelling voor oudvaders in de gereformeerde gezindte „zeker niet minder” wordt.

Smijtegelt en Van der Groe, Binning en Boston vinden hun weg wel, is de waarneming van A. Bel van uitgeverij Den Hertog in Houten. Een goede greep bleek in elk geval de nieuwe vertaling van ”De viervoudige staat” en ”Het kromme in het levenslot” van Thomas Boston. De aanhoudende vraag zorgde voor diverse herdrukken.

Het uitgeven van oudvaders moet je niet altijd door een commerciële bril bekijken, vindt Bel. „Er zit ook iets van een ideaal in om het gereformeerde erfgoed beschikbaar te blijven stellen.” Den Hertog heeft in elk geval het plan om een bundel met 32 preken van Smijtegelt opnieuw uit te geven.

Oudvaders zijn nooit een dragend onderdeel van ons fonds geweest, maar de belangstelling wordt zeker niet minder, zegt J. Bijl van uitgeverij De Groot Goudriaan in Kampen. „En dat is al heel wat. Van biografieën bijvoorbeeld is het nieuwtje er wat af.”

De Groot Goudriaan richt zich vooral op Engelse en Schotse auteurs. De topper van de laatste jaren zijn wel de dagboeken van Mary Winslow, waarvoor druk na druk nodig was. Bijl is nu bezig met de voorbereidingen voor de uitgave van het dagboek van Jonathan Edwards.

Brakel
Uitgeverij Koster in Barneveld deed kortgeleden nog een positieve ervaring op met de uitgave van ”Het geestelijke leven” en ”Trappen des geestelijken levens” van Theodorus à Brakel. „Die boeken liepen heel goed”, zegt J. Koster.

Ook jongeren hebben belangstelling voor oudvaders, merkt Koster, die ook een eigen boekwinkel heeft. Mede daarom wil hij oudvaders blijven uitgeven, „hoewel je merkt dat er meer uitgevers in deze vijver vissen.” Voor dit jaar staat in elk geval ”De geestelijke mens” van Florentius Costerus op het programma.

Uitgeverij De Banier in Utrecht deed de achterliggende jaren goede zaken met de heruitgave van de ”Redelijke godsdienst”. Mede door de cursus over dit hoofdwerk van Wilhelmus à Brakel schoten de verkoopcijfers omhoog; in twee jaar tijd werden de twee dikke delen zo'n 2500 keer verkocht. Dit jaar zal ook het boek van Brakel over het genadeverbond opnieuw verschijnen.

Het is C. A. Otte van De Banier opgevallen dat er onder de 300 cursisten behoorlijk wat jongeren zijn. Over het algemeen neemt de uitgever een vrij constante verkoop van oudvaders waar. ”De godvruchtige avondmaalganger” van Petrus Immens bijvoorbeeld loopt altijd, zegt Otte. „Zo'n boek blijft bij de tijd.”

Reprints
De laatste jaren zijn ook diverse particulieren begonnen met de (her)uitgave van oudvaders. Zo verzorgt uitgeverij De Schatkamer te Rumpt, mede in samenwerking met de Stichting Studie der Nadere Reformatie, reprints van bekende en onbekende oudvaders.

Vorig jaar heeft Z. de Bruin van De Schatkamer de prekenserie Overjarig Koren van Romijn en Van der Hoff overgenomen. Daarnaast geeft hij boeken uit die voor het eerst in onze taal verschijnen, onder meer door het vertaalwerk van ds. J. van der Haar.

De Bruin is verrast dat er nogal wat jongeren tot zijn klantenkring behoren. „Verschillenden doen ook hun best om de oude druk te leren.”

De hertalingen van oudvaders door stichting ”Uit Bethlehems Bornput” in Rijssen vinden goed hun weg, zegt H. Veenema. De boeken verschijnen in een oplage van ruim 3000. „De prijs van een tientje zal wel een pluspunt voor jongeren en studenten zijn”, denkt Veenema.

Sinds twee jaar verzorgt F. N. Snoek te Ermelo reprints van oudvaders, terwijl hij van uitgeverij Stuut de serie ”Bibliotheek voor het late nageslacht” overnam. Ook is het de bedoeling dat dit jaar een bundel met feeststoffen van Petrus van der Hagen in nieuwe spelling verschijnt. De vraag groeit, constateert Snoek.

De Boeckbinder
De reprints verzorgt hij in samenwerking met E. A. van 't Hul van De Boeckbinder in Elspeet. Deze geeft ook de prekenserie ”De erve der vaderen” uit, waarvan er telkens zo'n 500 het licht zien. Van 't Hul krijgt naar zijn uitgaven steeds meer vraag van jongeren. „Ik vermoed dat ze, met alle verwarring omtrent de leer, willen weten wat de oudvaders zelf zeiden.”

De Elspeter vindt het jammer dat de heruitgave van oudvaders niet meer gezamenlijk wordt aangepakt. „Waarom worden de krachten van allerlei initiatieven niet gebundeld in een interkerkelijke stichting? Dan zou er veel meer werk verzet kunnen worden.”