De ambtelijke last werd opgelegd

Zijn zeventigste verjaardag gedenkt ds. D. Monster vandaag. „Naar Gods Woord behoor je daarmee tot de sterken. Het ziet vooral op de wonderlijke verdraagzaamheid Gods.” Zijn zwakke hart en reuma bepalen hem er wel bij dat het lichaam van lieverlede afgebroken wordt. „Zolang als het gaat, hoop ik het ambtelijk werk te mogen doen, hoewel de dokter adviseert wat rustiger aan te doen.”

In Puttershoek groeide Monster op, „maar ik leefde tot mijn negentiende jaar niet zo onder de waarheid. Vaak ging ik met vrienden mee naar de hervormde of de gereformeerde kerk. Er lag wel iets in de consciëntie dat dat het niet was, maar ik leefde daar niet naar.”

Onmogelijkheid
In de prediking, zegt ds. Monster, moet uitkomen dat de doodstaat van de mens volkomen is. Deze leer strijdt tegen het vlees, het zich laten zaligen ligt tegen de natuur van de mens in. Toch zal het zaligworden van onze kant een afgesneden zaak moeten worden. De ene Naam onder de hemel wordt in de weg van de onmogelijkheid geleerd. Het lijkt soms wel of we in deze tijd steeds meer bekeerde mensen buiten Christus om krijgen. Nog gevaarlijker is het als die mensen over Christus spréken zonder dat zaligworden onmogelijk is geworden. Dan krijgen ze wat bij wat, maar ik geloof dat de Kerk bediend wordt in een weg van afbreken en afsnijden van al het hunne.

Ik moet eerlijk zeggen dat ik mijn uiterste best gedaan heb om door de werken zalig te worden. Dat is vastgelopen. Er kwam een ogenblik dat ik mocht buigen onder het recht en de majesteit van die grote God. Op die plaats werd het de blijdschap van het hart dat Gods recht eeuwig zou zegevieren. Het was zoals in Psalm 99 staat: Buigt u voor de berg Zijner heiligheid. Daar ging ook een andere kant open, hoe Christus bij de Vader vandaan geopenbaard werd, met die woorden: Vader, de ure is gekomen, verheerlijk Uw Zoon, en wat verder daar in die tekst volgt. In plaats van een „Vervloekt” in de ziel kwam er een blijdschap in het hart, een zang in het hart, een verlangen in het hart om Zijn Naam met lofgejuich te prijzen. Dat mag ik niet ontkennen, al ben ik nu in de waarneming onbekeerder dan ooit tevoren.

Als Christus geopenbaard wordt, ligt er op dat moment zó'n ruimte. Maar waarom moest de Middelaar op deze aarde komen? Om die twee partijen, God en de mens, bij elkaar te brengen, om door de Middelaar met God verzoend te worden. Dat is een grote zaak, een nadere gang. Als het geloof in oefening is, mag er wel de vrucht van genoten worden, maar als die weg is, is er de vrees dat alles nabijkomend werk is geweest. Dan is het een Magor Missabib, een schrik van rondom. Alleen in de Borg zal het kunnen, dan zál het ook kunnen, dat is zeker en gewis. Maar er is wel geloof voor nodig om door Hem met God verzoend te worden.”

Eerlijke weg
Zestien jaar diende Monster de oud gereformeerde gemeente van Puttershoek als diaken en later als ouderling. Maar voordat hij bevestigd werd, waren er al werkzaamheden met het ambt van herder en leraar. „Het lag in de verzuchting dat deze zaak, als ze waar zou zijn, in een eerlijke en rechte weg op zijn plaats zou komen. Maar het kwam zo ver dat ik –dat moet ik tot m'n schande zeggen– het diakenschap zat was. Soms vijf avonden in de week op pad. Ik dacht me niet meer herkiesbaar te stellen. Maar wat deed er op? Een van de ouderlingen stierf. En toen voelde ik de last van die ouderling op mijn schouders terechtkomen.”

Maar ook werd de ambtelijke last van het predikantschap opgebonden. „Ik had er echter eerst geen woorden bij. En daarom wierp ik de gedachte ver van me. Totdat ds. Van Prooijen eens in Puttershoek preekte. Hij zei: „Er zijn mensen die lopen wel met een waarheid en denken dat ze dominee moeten worden, maar is de ambtelijke last u opgelegd?” Dat was woordelijk uit het hart gegrepen. Maar nog sprak ik er met niemand over, wachtende en hopende dat de Heere Zelf de weg zou banen.

Na twaalf jaar ouderling te zijn geweest, werden alle weerstanden gebroken. „Toen heb ik in een kerkelijke weg een attest gekregen, ben opgegaan en door de commissie van onderzoek aangenomen.”

Lerend ouderling
Op 1 augustus 1989 werd Monster als lerend ouderling aan de kleine oud gereformeerde gemeente van Barneveld verbonden. „De gereformeerde gemeente synodaal bood spontaan haar kerk aan voor de intrededienst. Ze zijn erg goed voor ons geweest.” Twee jaar later werd de lerend ouderling in de volle bediening van Woord en sacrament bevestigd.

In de ruim elf jaar dat ds. Monster Barneveld dient, breidde de gemeente zich sterk uit. In 1995 werd het kerkgebouw ingrijpend verbouwd. „Toen heeft de hervormde Goede Herderkerk haar kerkgebouw aangeboden. Ook zij hebben goed geholpen. De onderlinge verhoudingen zijn hier in Barneveld gelukkig redelijk goed.” Aan de 543 plaatsen in het oud gereformeerde kerkgebouw werden er onlangs weer 82 toegevoegd door in het catechisatielokaal banken te plaatsen.

De predikant was er zeer over verblijd dat twee jaar geleden het gemeentelid G. Gerritsen werd toegelaten om een stichtelijk woord te spreken in de Oud Gereformeerde Gemeenten. Samen met ds. T. Klok had de Barneveldse predikant de taak om de proponent op te leiden. „Enige praktische leiding te geven”, verbetert ds. Monster. „We probeerden maar wat door te geven van het onderwijs dat we zelf destijds van ds. M. van de Ketterij hebben ontvangen.”

Vooral de middagen probeert de predikant vrij te houden om zijn preken voor te bereiden. „Daarbij is het een groot verschil of je een tekst krijgt of er een neemt. Ds. G. van de Breevaart zei eens: Hier is het Oude en het Nieuwe Testament: ga onder biddend opzien je gang. Nee, ik mag niet zeggen dat je in die weg een tekst steelt. Toch verlang ik naar een aanwijzing van de Geest, zowel in de keuze van de tekst als in de opening en toepassing ervan.”

Onbevattelijk
„Als het recht ligt”, zegt ds. Monster, „komen we met al ons tekort terecht bij Christus, de volmaakte Ambtsdrager, Die altijd tot eer van Zijn Vader leefde. Wij zouden moeten schijnen als een licht te midden van een krom en verdraaid geslacht. Maar nu loop ik zelf als zo'n krom en verdraaid geslacht over de aarde.”

De Heere wil nog naar kromme mensen omzien? „Da's nou zo verwonderlijk. Soms denk je: Nu is het afgelopen, maar dan helpt de Heere toch nog door. Dát is zo onbegrijpelijk. Dat is onbevattelijk.”