Kerkelijk Leven 5 juli 2000

Omroep stelde geen individueel incestgeval centraal

NCRV wilde taboe doorbreken

Van onze kerkredactie
HILVERSUM – Het verbaast de NCRV dat een emeritus predikant van de Veluwe en zijn familie stappen tegen de omroep willen ondernemen. Voorafgaand aan de uitzending van het omstreden programma ”Dokument” op 19 juni is er wel degelijk een gesprek tussen de NCRV en de familie geweest, zo laat de omroep weten in reactie op berichtgeving in de media. Voor de NCRV zijn daarin echter geen zwaarwegende argumenten naar voren gebracht die aanleiding waren om de uitzending te stoppen.

In de documentaire ”Verborgen Moeders” vertelde de inmiddels 41-jarige vrouw hoe zij door haar vader was verkracht en misbruikt. Bovendien zou zij op aandrang van haar vader in 1971 en 1973 een abortus hebben ondergaan.

De NCRV bevestigt dat de familie van de vrouw de uitzending niet van tevoren mocht zien. De NCRV besloot dit niet te doen op basis van gemaakte afspraken met de hoofdpersoon. „Op haar uitdrukkelijke wens is de band niet vooraf aan de familie beschikbaar gesteld. De vrouw was bang voor intimidatie door haar familie en wilde geen contact, omdat zij de spanning niet aan zou kunnen.”

In een gesprek dat de NCRV drie dagen voor de uitzending met de familie had, uitte deze bezwaren tegen het uitzenden van de documentaire, omdat de verhalen van de vrouw onjuist zouden zijn. De vrouw leeft in een fantasiewereld, gaf de familie aan. Door uitzending zou het leven van de predikant worden geruïneerd. Maar de familie kon, aldus de omroep, niet aantonen dat de verhalen van de vrouw op onwaarheden berusten. De NCRV heeft de familie gevraagd met nadere bewijzen te komen die het ongelijk van de vrouw zouden aantonen. Dat is volgens de omroep tot op heden niet gebeurd.

Geloofwaardig
De NCRV vindt dat programmamaker Thom Verheul uiterst zorgvuldig heeft gehandeld. „Voorzover dat mogelijk is geweest, zijn de verhalen van de vrouw geverifieerd en is gesproken met verschillende betrokkenen. Daaruit kwam een consistent beeld naar voren.”

Met de documentaire wilde de NCRV aandacht vragen voor vrouwen die vertellen door incest zwanger te zijn geraakt. Het gaat in de documentaire niet om het individuele geval, maar over de last van de herinnering en het ernstig psychisch lijden als gevolg van dergelijke ervaringen. Vanwege de authenticiteit en de geloofwaardigheid van de verhalen heeft de omroep ervoor gekozen de opname in de eigen regio te maken. De NCRV zegt zich bewust te zijn geweest van de mogelijkheid dat „in beperkte kring” de beelden herkend zouden worden.

De NCRV heeft het maatschappelijk belang van de documentaire echter zwaarder laten wegen dan een mogelijke herkenbaarheid in kleine kring, aldus een persbericht van de omroep. „”Verborgen Moeders” zijn vertellingen van twee vrouwen die pijnlijke herinneringen hebben aan zwangerschappen door incest. Het is niet meer maar ook niet minder. Vertellen over incest was vroeger taboe. Vertellen over zwanger worden door incest is dat voor velen nog steeds. Met het uitzenden van deze documentaire heeft de NCRV daarvoor aandacht willen vragen.”

De omroep trekt zelf de conclusie dat hij daarin kennelijk is geslaagd, „gezien de grote hoeveelheid reacties die na afloop bij de stichting Korrelatie is binnengekomen.”

De advocaat van de betrokken familie, mr. W. J. E. Hendriks, was vanmorgen niet voor commentaar bereikbaar. Vrijdag willen de predikant en zijn familie tijdens een persconferentie de beschuldigingen van de vrouw punt voor punt weerleggen. Gisteren liet de raadsman al weten dat de uitzending een aantal zeer ernstige fouten bevatte die controleerbaar te weerleggen zijn.