Volksgeloof sterk bij
Nederlandse moslims

Dat stelt de socioloog Cor Hoffer in zijn onlangs verschenen proefschrift ”Volksgeloof en religieuze geneeswijzen onder moslims in Nederland”. Hij deed onderzoek naar het werk van 39 islamitische genezers. Hoewel ze soms honderden patiënten hebben, beschouwt de orthodoxe elite hun praktijken doorgaans als onislamitisch. Op medisch terrein bevinden zij zich ten opzichte van zowel de reguliere als de alternatieve geneeskunde in een marginale positie.

De onderzochte genezers (34 mannen en vijf vrouwen) zijn in meerderheid Marokkanen (veertien), Surinaamse hindoestanen (zeven) en Turken (zes). In hun behandelingen richten zij zich vooral op bovennatuurlijke oorzaken van de aandoeningen van hun patiënten, zoals geesten en magie.

Voor het stellen van diagnoses hanteren zij uiteenlopende methoden. Gesprekken, intuïtieve observaties, heilige teksten, astrologie, droomuitleg en het oproepen van geesten komen het meest voor. Therapieën bestaan vaak uit gebedsgenezing, het blazen van koranverzen over de lichamen van patiënten en behandelingen met amuletten of kruiden.

Weinig contact
Artsen en andere reguliere hulpverleners stimuleren noch ontmoedigen consulten bij islamitische genezers, constateert Hoffer. Hij kent slechts enkele voorbeelden van contact tussen de gangbare geneeskunde en islamitische genezers. Aangezien reguliere medici meestal weinig met alternatieve geneeswijzen op hebben, voorziet Hoffer in de toekomst geen structurele samenwerking. Die wordt bovendien bemoeilijkt door de verscheidenheid aan opvattingen en methoden bij islamitische genezers.

De houding van de officiële islam tegenover genezers heeft volgens Hoffer soms iets tweeslachtigs. Hoewel imams formeel niets van islamitische geneeswijzen moeten hebben, laten zij zich er informeel soms toch mee in. Met het oog op hun populariteit bij de achterban willigen ze verzoeken om amuletten of gebedsgenezing soms in of verwijzen ze gelovigen naar genezers door.