Debat kamervoorzitter
nog steeds „voor nop”

De verkiezing van mevrouw Van Nieuwenhoven was min of meer een formaliteit, nadat de PvdA-fractie haar vorige week, na overleg met de coalitiefracties VVD en D66, tijdens een perspresentatie kandidaat had gesteld voor de opvolging van de maandag vertrokken CDA'er Bukman.

Door deze voortijdige voordracht kreeg het kamerdebat gisteren over het profiel van de nieuwe voorzitter een wat schimmig karakter. Dit profieldebat heeft een plaats in het reglement van orde gekregen nadat de Kamer anderhalf jaar geleden een motie van SP-fractievoorzitter Marijnissen hierover had aangenomen.

Bij dat overleg had de CDA-fractie zo'n beetje de hele Kamer over zich heen gekregen door Bukman te kandideren en aan die kandidaat vast te houden. De rest van de Kamer wilde hem eigenlijk niet en een groot deel van de Kamer had liever een christen-democratische vrouw in de voorzitterstoel zien plaatsnemen. De Kamer was toen het „achterkamertjesgedoe” van het CDA meer dan beu en wilde in alle openheid kunnen discussiëren over het profiel waaraan de nieuwe voorzitter moet voldoen.

Schertsvertoning
Het debat van gisteren vond inderdaad in alle openheid plaats, maar feitelijk was het een discussie waarin een groot deel van de Kamer fors kritiek uitoefende op de PvdA-fractie. Die had immers de procedure door haar voortijdige voordracht van Van Nieuwenhoven tot een farce gemaakt. GroenLinks-woordvoerster Vos sprak van een „schertsvertoning”. Haar SP-collega Kant typeerde de procedure als „niet sjiek”.

Het CDA-kamerlid Van der Hoeven constateerde dat er, ondanks de aanvaarde motie-Marijnissen, in de praktijk niet veel was veranderd. De GPV' er Van Middelkoop, ook sprekend namens RPF en SGP, vond het onjuist dat de PvdA-fractie wel de coalitiefracties VVD en D66 over de kandidatuur van Van Nieuwenhoven had geconsulteerd. Dat soort consultaties was in het verleden gebruikelijk, „maar daar wilden we toch juist van af?”

Van Middelkoop had liever gezien dat de PvdA niet Van Nieuwenhoven, maar de huidige demissionaire staatssecretaris T. Netelenbos-Koomen had voorgedragen. Deze PvdA-dame heeft, zo meende de GPV'er, voor op Van Nieuwenhoven dat zij ook de „tegenpartij” goed kent en daardoor in staat is deze tegenover de Kamer in bescherming te nemen. Met de tegenpartij bedoelde Van Middelkoop het kabinet.

Dus voor nop
PvdA-woordvoerster Wagenaar had geen verweer tegen de kritiek van de andere deelnemers aan het profieldebat, waarin zelfs coalitiegenoot Cornielje (VVD) haar verweet door de vroegtijdige kandidering onrecht te hebben gedaan aan de afspraken.

Volgens Wagenaar was die procedure een gevolg van de conclusie binnen haar fractie dat er te weinig tijd is tussen het debat over het profiel van de kamervoorzitter en de verkiezing van de voorzitter zelf. Bovendien bestond er tussen de fracties al in grote lijnen overeenstemming over hoe het profiel er moest uitzien. Cornielje constateerde daarop dat het debat gisteren „dus voor nop” was.

Wagenaar erkende uiteindelijk schoorvoetend dat het optreden van haar fractie de schoonheidsprijs niet verdiende. Bovendien gaf zij in laatste instantie toe dat het kiezen van een andere PvdA-kandidaat tot voorzitter, bijvoorbeeld mevrouw Netelenbos of de huidige, alom gewaardeerde waarnemend voorzitter M. Zijlstra, „waarschijnlijk” wel door haar fractie zou worden gerespecteerd, hoewel zij er daarbij van uitging dat het om een „academische kwestie” ging.