Kok gaat socialer door

Groot feest gisteravond in Paradiso. De rocktempel in hartje Amsterdam wordt door de PvdA gebruikt om de meest klinkende overwinning sinds tijden te vieren. Zelfs om de uitslag van Ameland wordt aan het begin van de avond in het voormalige kerkgebouw, compleet met gebrandschilderde ramen, hartstochtelijk gejuicht. „Op dit kleine eiland is de PvdA de grootste geworden”, aldus de man die de cijfertjes opleest. Hij voelt het: er zit winst in de lucht.

Soms is het niet duidelijk welke partij er beneden op de vloer feest viert. Als de halvering van D66 later op de avond door de televisie wordt gecorrigeerd („er is een zeteltje gered”), begroet de PvdA-aanhang dat met hartstochtelijke instemming. Het is duidelijk: de 'rooien' willen verder met paars. Het is hun goed bevallen. Of, zoals minister Pronk van ontwikkelingssamenwerking zegt: „Ik ben er een groot voorstander van om met z'n drieën door te gaan. Ik geloof dat het met z'n tweeën veel te moeilijk is”.

Popster
Als een ware popster wordt om half tien Kok binnengehaald. De opzwepende muziek zwelt aan, alle ogen richten zich op de kleine ingang. De zaal explodeert als de grijze kuif in het rode spotlicht komt. Het “Wimpie bedankt” moet ook buiten de gebrandschilderde ramen te horen zijn. De lijsttrekker baant zich een weg naar het podium. Fotografen buitelen over elkaar heen. “First lady” Ria krijgt het even Spaans benauwd. Het “Wimpie bedankt” blijft maar doorgaan.

De partij heeft alle reden tot juichen. Voor het eerst in zijn politieke loopbaan komt Kok als winnaar uit de stembus. In 1986, 1990 en vier jaar geleden gingen er steeds zetels verloren. Nu niet. Nu is het aantal stoelen in de fractiekamer net aan toereikend.

„Wat een prachtige avond”, begint Kok zijn verhaal. „De PvdA is met afstand de grootste partij van Nederland”. Fractievoorzitter Wallage begint te klappen. Het regeren ligt weer binnen handbereik. De socialisten zijn de komende vier jaar weer haantje de voorste. En Wallage zal erbij zijn. Misschien wel als minister.

Welvaart
Kok, getypeerd als de verstandige premier van alle Nederlanders of als de nieuwe vader des vaderlands, gaat door. „We gaan Nederland nog sterker, nog socialer maken. Het is fijn dat het goed gaat met ons land, maar het moet nog beter worden voor de mensen die wel over welvaart horen praten, maar er weinig van merken”. Weer applaus. Waarschijnlijk niet van de lieden waar Kok het momenteel over heeft. Die zijn hier niet.

Op een groot beeldscherm verschijnen enquêtecijfertjes, de zoveelste. Van alle Nederlanders ziet 62 procent het liefst Kok terugkeren als premier. Paradiso weet niet meer hoe het het heeft. Alleen bij mevrouw Adelmund, partijvoorzitter, kamerlid en campagneleider, kan er geen lachje af. Haar zuurgraad past niet op deze feestavond.

Voor de partijtijgers op de balustrade in de Amsterdamse rocktempel kan de euforie niet meer stuk. „Daar staat de laatste Nederlandse premier van de twintigste eeuw”, zegt iemand wijzend naar Kok. Alsof de paarse premier het hoort, zegt hij bijna tegelijkertijd: „We gaan door met bruggen bouwen voor de volgende eeuw. Bruggen bouwen tussen generaties”. De partij is volgens Kok „zelfbewuster en sterker” uit de strijd gekomen. „De sociale democratie leeft”.

Toch ook een waarschuwing van vadertje Kok richting zichzelf en zijn schare: „Ook als je sterk bent, doe je er verstandig aan niet buiten je schoenen te lopen”.

Sapje
Veel jongeren vatten een pilsje op de overwinning. Mevrouw Netelenbos, de kwieke staatssecretaris van onderwijs, houdt het op een sapje. Wat heeft ze net tegen Kok gezegd? „Goed gedaan, jochie”, antwoordt Netelenbos. „We gingen voor paars en gaan nu ook voor paars”. Met haar „vernieuwende ideeën voor het onderwijs” wil de PvdA'er graag verder. Op Onderwijs. En het liefst als minister.

Het kamerlid Oudkerk prijst de kiezer omdat die Nederland op 6 mei 1998 aan een linkse meerderheid hielp. „We gaan landen als Frankrijk en Engeland achterna. Dat is voor mij de belangrijkste winst”. Terloops passeert op het podium nog even de prijs die de Partij van de Arbeid kreeg, omdat zij de afgelopen weken de beste campagne van allemaal voerde. Wordt met een roos erin bijgezet in de socialistische prijzenkast.

Een naamloze partijganger wil bij de uitgang nog wel even wat kwijt. „Onze nieuwe ministers mogen in paars II acht jaar blijven zitten. Maar ze moeten wel op een door hen te bepalen tijdstip na vier jaar aftreden. Leuk hè?”