Gezondheid 21 december 1999

Aids-therapie kent
zware bijwerkingen

De combinatietherapie tegen de ontwikkeling van aids kent naast een fors herstel van het lichamelijk afweersysteem ook zeer ernstige bijwerkingen. Het succes is meer dan de onderzoekers „hadden durven dromen” maar de medische nadelen zijn „veel meer en erger dan gedacht”.

De therapie is veeleisend voor patiënten: meer dan de helft van de patiënten voldoet niet aan de eisen die de behandeling stelt of haakt helemaal af, zo blijkt uit langdurig onderzoek van het Nationaal Aids Therapie Evaluatie Centrum (NATEC).
NATEC volgt de behandeling van 3150 hiv-patiënten uit de 22 aidscentra in Nederland. Dat is zo'n 60 procent van alle patiënten. Mensen die drager zijn van het aids-virus krijgen nu standaard een combinatietherapie: een cocktail van medicijnen en proteaseremmers, die de groei van het virus blokkeren voordat het aids veroorzaakt.

Sinds juli 1996 is de therapie in Nederland beschikbaar en is het aantal mensen dat aan aids sterft fors gedaald. Uit het onderzoek blijkt dat de therapie zorgt voor een forse daling van het aantal virusdeeltjes waardoor het afweersysteem binnen 24 weken sterk verbetert. Het aids-virus blijft wel altijd in het lichaam aanwezig, onder meer in de hersenen. Stoppen met de therapie is onmogelijk omdat het virus zich dan weer sterk vermenigvuldigt.

De aidsonderzoekers zijn bezorgd over de ernstige lichamelijke bijwerkingen van de combinatietherapie. „Het gaat om zeer pijnlijke zenuwaandoeningen, suikerziekte, verhoging van het cholesterol, waardoor het risico op hart- en vaatziekten omhoog gaat. Ook raakt vaak de vetverdeling verstoord. Mensen krijgen dunne ledematen en ingevallen wangen, maar krijgen extra vet in de nek of op de buik”, aldus dr. R. Kauffmann.

Onderzoeker prof. dr. J. Lange is dan ook niet verbaasd dat meer dan de helft van de hiv-patiënten niet voldoet aan alle strenge eisen van de combinatietherapie. Volgens hem is slechts 40 tot 45 procent therapietrouw. Lange hoopt dat een nieuwe, eenvoudiger medicamenteuze aanpak, de therapietrouw zal bevorderen.