Gezondheid 5 oktober 1999

Biosensor test vlees op bacteriën

De ontwikkeling van een biosensor die snel en nauwkeurig bacteriën in vlees en ander voedsel kan opsporen, is in een vergevorderd stadium. Het Georgia Tech Research Institute (GRTI) in de Verenigde Staten test volgende maand een gevoelige sensor die twaalf verschillende ziekteverwekkers kan ontdekken.

Het gaat onder meer om de veelvoorkomende Salmonella, Campylobacter jejuni, Listeria monocytogenes, Yersinia enterocolitica, allemaal verwekkers van maagdarminfecties, en de dodelijke Escherichia coli 0157:H7, de veroorzaker van het hemolytisch uremisch syndroom (HUS), waarbij onder meer de nieren worden aangetast.

De biosensor kan tijdens het productieproces in minder dan twee uur besmetting van voedingsmiddelen opsporen, zo blijkt uit laboratoriumexperimenten. Dat is een belangrijke verbetering vergeleken met de gangbare methoden. De huidige tests zijn minder gevoelig en traag. Het duurt 48 tot 72 uur voordat uitslagen bekend zijn, aldus N. Hartman, een van de ontwikkelaars van de biosensor bij GRTI.

xxxDe biosensor is ontwikkeld door GRTI-technici in samenwerking met het centrum voor voedselveiligheid van de Universiteit van Georgia in de plaats Griffin. De gangbare tests geven pas een resultaat als er minimaal 5000 ziekteverwekkers per vierkante millimeter aanwezig zijn. De biosensor is tien keer zo gevoelig en reageert dus al bij 500 ziekteverwekkers per vierkante millimeter. De onderzoekers verwachten dat zij die gevoeligheid verder kunnen verbeteren tot 100 per vierkante millimeter. Besmettingen die daaronder zitten, worden niet ontdekt.

De GRTI-sensor is veel goedkoper (1000 tot 5000 dollar) dan de huidige laboratoriumapparatuur (12.000 tot 20.000 dollar).

Volgende maand beginnen de eerste praktijktests met de biosensor. De resultaten worden vergeleken met die van de gangbare laboratoriumapparatuur. De sensor werkt op basis van drie principes: optische opsporing, opsporing met behulp van antilichamen en chemische oppervlaktetests.

Onderzoeker dr. P. Egmonds van GTRI is enthousiast over de praktische toepassingsmogelijkheden. Hij noemt het gebruik van de biosensor noodzakelijk in kippenslachterijen en in de vlees-, en visverwerkende industrie. „Dankzij de snelle biosensor kunnen technologen als het nodig is direct ingrijpen in een productieproces. Een optie is het verhitten of desinfecteren van zulke producten alvorens ze op de markt te brengen.”

Hartman verwacht dat het nog enige tijd zal duren voordat de biosensor op de markt komt. Na de praktijktests willen de onderzoekers de sensor verder verfijnen, zodat nog meer ziekteverwekkers kunnen worden opgespoord.