Gezondheid31 augustus 1999

NADH onmisbaar
voor energiehuishouding

Prof. dr. G. D. Birkmayer
Er is nog veel onderzoek nodig om meer zicht te krijgen op het ontstaan van CVS. Mogelijk dat het onderzoek naar het Bijlmerramp-syndroom, dat veel overeenkomsten vertoont met CVS, daar meer duidelijkheid in kan brengen. Algemeen wordt aangenomen dat een verstoring van het afweersysteem en het hormonale stelsel in combinatie met het systeem van boodschapperstoffen de oorzaak is van CVS. Hierover is echter nog veel onbekend.

Enada is de merknaam van NADH. Dat is de afkorting van nicotinamide-adenine-dinucleotide. NADH, ook wel co-enzym 1 genoemd, is een stofwisselingsproduct van niacinamide, een vorm van vitamine B3. De benaming co-enzym wil zeggen dat NADH andere enzymen helpt bij chemische processen in het lichaam.

NADH is een sterke antioxidant en is daardoor in staat schadelijke zuurstofmoleculen, zogeheten vrije zuurstofradicalen, weg te vangen. Een teveel aan vrije radicalen kan een negatieve rol spelen bij tal van (degeneratieve) ziekten zoals hart- en vaataandoeningen, kanker, reuma, en de ziekte van Parkinson.

NADH is verder van groot belang voor de energiehuishouding. Ons lichaam haalt energie uit voedingsstoffen, met name koolhydraten en daarnaast ook uit vetten en eiwitten. Die dienen als brandstof om speciale energierijke moleculen te maken, met de naam ATP (adenosinetrifosfaat). NADH speelt een belangrijke rol bij de aanmaak van dit ATP. Cellen kunnen de energie later weer benutten, door het ATP te splitsen, zoals dat gebeurt bij het samentrekken van spieren.

Ook is NADH belangrijk voor de werking van het zenuwstelsel, doordat het betrokken is bij de productie van dopamine. Deze boodschapperstof (neurotransmitter) is onmisbaar voor een goede signaaloverdracht in de zenuwen. Vandaar de rol die NADH kan spelen bij de behandeling van patiënten met de ziekte van Parkinson, waarbij een tekort bestaat aan dopamine.

MRI-onderzoek
Uit onderzoek met MRI-apparatuur is volgens prof. Birkmayer gebleken dat patiënten met chronische vermoeidheid na inspanning minder NADH hebben in de spieren dan gezonde personen. Belangrijk is uiteraard ook de vraag of het ATP-gehalte stijgt als ze Enada slikken. Dat is volgens Birkmayer nog niet onderzocht, maar dat zal niet lang meer duren. Het onderzoeksprotocol is net goedgekeurd. Wel is gebleken dat het ATP-gehalte in de witte bloedcellen van konijnen met 15 tot 20 procent toenam na consumptie van Enada.

Birkmayer heeft NADH, een kwetsbare stof die snel 'uit elkaar valt', weten te stabiliseren, waardoor het in de vorm van het middel Enada nu zo'n twee jaar houdbaar is. De Weense neurochemicus heeft een patent op dit procédé. Enada is door hem verder voorzien van een beschermende coating, zodat de werkzame stof onaange- tast het maagzuur kan passeren.