Gezondheid11 mei 1999

Tomaten beschermen tegen kanker

Dat tomaten gezond zijn is algemeen bekend, maar onderzoekers van de Universiteit van Harvard zeggen dat de rode vrucht ook bescherming biedt tegen allerlei soorten kanker.

Edward Giovanucci en zijn collega's van de universiteit schrijven in het Amerikaanse tijdschrift Journal of the National Cancer Institute dat zij de uitkomsten van 72 onderzoeken hebben bekeken. Uit 55 studies blijkt dat het eten van tomaten de kans op prostaat-, long- en maagkanker drastisch vermindert. Ook biedt het een zekere bescherming tegen tumoren van de alvleesklier, de slokdarm, de mond, de darmen, de borst en het baarmoederslijmvlies.

Tomaten zijn rijk aan vitamine A en C, die ook worden geacht een zekere bescherming tegen het ontstaan van kanker te bieden, maar wat tomaten vooral zo belangrijk maakt is lycopeen, de stof die de vruchten rood maakt. Lycopeen kan het schadelijke oxidatieproces in cellen remmen waarbij vrije radicalen een rol spelen. Het verkleint daardoor het risico op het ontstaan van hart- en vaatziekten en kwaadaardige tumoren. Uit een studie blijkt bijvoorbeeld dat het eten van één tomaat per dag de kans op mondkanker halveert.

Wie niet van tomaten houdt, kan ook kiezen voor grapefruits, abrikozen en watermeloen, waarin ook lycopeen voorkomt, zij het in veel minder grote hoeveelheden dan in de rode vruchten.

De resultaten van de studies zijn uiteraard niet ontglipt aan de aandacht van ketchupfabrikant Heinz, die enkele onderzoeken sponsorde. In een recent persbericht wijst de firma op de voordelen van een dieet dat rijk is aan lycopeen. De stof komt –en dat is natuurlijk mooi meegenomen– in meer geconcentreerde vorm voor in tomatenpuree en ketchup en zou bovendien beter in het lichaam worden opgenomen door een verandering in de celstructuur tijdens de verwerking van de tomaten.

Om ketchup nu maar meteen als medicament te zien, lijkt echter niet verstandig. Want waar Heinz niet over rept, zijn de forse hoeveelheden suiker en zout die in ketchup zijn verwerkt. Suiker is een dikmaker en belast de alvleesklier. Zout verhoogt de bloeddruk. En zoals bekend is een hogere bloeddruk een risicofactor voor hart- en vaatziekten. Dus gaat ook voor ketchup de gulden regel op die eveneens geldt voor zo veel andere dingen: met mate gebruiken.