Zweethanden weg
met botuline-prikken

Dat stelt professor Sten-Magnus Aquilonius, hoofd neurologie van het Academisch Ziekenhuis in het Zweedse Uppsala. „Maar wij kunnen deze patiënten tegenwoordig afdoende helpen. Wij brengen namelijk onderhuids micro-injecties met het middel botulinumtoxine aan. Tijdens een eerste project van een halfjaar hebben we met onze proeven opmerkelijke resultaten geboekt. Van de 28 patiënten die tijdens deze proefperiode zijn behandeld, bleken er 23 te zijn (leeftijdscategorie 20 - 40 jaar) die naderhand geheel van kun klachten waren verlost. Bij vijf patiënten verminderde de klachten na een herhaalde behandeling.”

Nieuwe methode
Ongeveer 10 jaar lang zijn professor Aquilonius en zijn collega dr. Hans Naver op zoek geweest naar een plausibele methode om overtollige zweetafscheiding te bestrijden. Bekend was dat Botox, een zenuwgif dat de botulinumbacterie maakt, een probaat middel is bij de behandeling van torticollis, een scheve hals door samentrekking van hals- en nekspieren waardoor het hoofd voortdurend opzij gebogen wordt gehouden, en bij de behandeling van spierspasmen. Uiteindelijk ontdekte Aquilonius dat het medicijn Botox ook geschikt is om de activering van zweetklieren te neutraliseren. „Het fantastische van deze nieuwe methode is wel dat zij nauwelijks of geen nadelige bijwerkingen geeft”, aldus Aquilonius.

„Tot nu toe werden patiënten bij de behandeling van extreme zweetklachten aan handen, armen en voorhoofd geopereerd. Zo gingen in 1996 nog 325 patiënten in onze kliniek onder het mes. Eenderde deel van deze patiënten bleek echter niet tevreden te zijn over het resultaat van de operaties op langere termijn. Bovendien waren er patiënten die hartklachten kregen of intensieve zweetafscheiding op andere lichaamsdelen. Het mooie van de nieuwe methode vind ik dat een heel geringe dosis Botox het zweetprobleem al doet verdwijnen”, zo zegt Aquilonius.

Behandeling
Van de patiënten die de neurologische kliniek in Uppsala bezoeken, heeft 80 procent overmatige zweetafscheiding op de handpalm en 30 procent ook op voorhoofd of armen. Aquilonius brengt met een jodiumtest voor en na de ingreep de intensiteit van de zweetafscheiding in kaart. Vervolgens wordt een van de handen plaatselijk verdoofd. Daarna worden onderhuids in de handpalm 40 tot 50 micro-injecties met botulinumtoxine aangebracht, op 5 millimeter afstand van elkaar en op een diepte van 2 millimeter.

De dosering is 100 eenheden per milliliter. De hele procedure duurt ongeveer 1,5 uur en omdat deze poliklinisch is, is de ingreep heel wat patiëntvriendelijker dan een operatie. Na een week komt de patiënt terug voor behandeling aan de andere hand. Met opzet krijgen de vingertopjes geen microinjecties met botulinumtoxine, omdat zweetafscheiding op die posities een voorwaarde is voor een goed gevoel.

Met andere woorden, de hand mag ook weer niet te droog worden. Vergelijkbaar gunstige verbeteringen zijn verkregen voor patiënten met overtollig armzweet. Door de positieve resultaten verwachten Aquilonius en zijn collega's dat in de komende jaren de chemisch selectieve toediening van botulinumtoxine (sudomotorische sympatectomie) de traditionele chirurgische ingreep geheel zal vervangen.