Nieuwe malariaprofylaxe
op de markt

Het woord malaria spookt bij veel reizigers met tropische en subtropische bestemmingen door het hoofd. Malariaprofylaxe is niet geliefd, de antimalariapillen die mensen uit voorzorg moeten slikken, veroorzaken veel bijwerkingen. Daar komt bij dat ze lang niet altijd werken. In steeds meer landen raakt de malariaparasiet ongevoelig voor veelgebruikte middelen als Paludrine, Nivaquine en Lariam.

Malarone is een nieuw middel, dat veelbelovende resultaten laat zien in de behandeling en het voorkomen van malaria tropica, de ernstigste vorm van malaria, die wordt veroorzaakt door Plasmodium falciparum, een eencellige parasiet. Sinds 1996 is Malarone in veel landen –waaronder Nederland– geregistreerd als middel om een malaria-infectie te behandelen. Malarone helpt tot nu toe in bijna 99 procent van de gevallen. Wel heeft meer dan 10 procent van de behandelden last van bijwerkingen: buikpijn, misselijkheid, braken en hoofdpijn.

Sinds vorige week is Malarone in Nederland ook geregistreerd als malariaprofylaxe, ter voorkoming van malaria. In Denemarken wordt het middel al sinds 1998 en in de Verenigde Staten sinds vorige zomer als voorzorgsmiddel voorgeschreven. Malarone heeft als profylaxe geen noemenswaardige bijwerkingen –de dosis is veel lager dan bij de behandeling van malaria– en voorkomt in 98 procent van de gevallen een infectie. Het middel moet worden geslikt vanaf de dag voor vertrek tot zeven dagen na thuiskomst. Andere medicijnen moeten vaak ook in de weken voor en na de reis worden geslikt. Door de vele bijwerkingen is dat moeilijk vol te houden.

Malarone bevat twee werkzame stoffen, atovaquine en proguanil hydrochloride, die doordringen in rode bloedcellen, waarin de parasiet zich schuil houdt. De stoffen zorgen ervoor dat de malariaparasiet zich in het bloed niet meer kan vermenigvuldigen. Beide stoffen grijpen op een ander punt aan in de vermenigvuldigingscyclus van de parasieten. Daardoor neemt de kans af dat de parasiet ongevoelig wordt voor Malarone. In gebieden waar de huidige antimalariamiddelen niet meer werken, is Malarone het aangewezen middel.

Malaria is de meest voorkomende tropische infectieziekte. Vrouwelijke Anopheles-muskieten verspreiden de parasieten. Jaarlijks lopen 300 tot 500 miljoen mensen de ziekte op. In Nederland wordt bij mensen die terugkeren uit de tropen ieder jaar zo'n duizend keer per jaar de diagnose malaria gesteld.