Ook weinig plaque
kan hartinfarct veroorzaken

Aanslibsels (plaques) in bloedvaten die zo klein zijn dat ze het bloedvat niet vernauwen, zijn toch bepaald niet onschuldig, aldus dr. ir. Ton van der Steen, verbonden aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.

Naar schatting 40 procent van de acute hersen- en hartinfarcten wordt veroorzaakt door het scheuren van zo'n plaque.

Kleine plaques hinderen de bloedstroom in de kransslagaders niet. Zij worden bij een eventuele dotteringreep (oprekken van het vat met een ballonnetje op de plaats van een grote vernauwing) dan ook niet behandeld. Er kunnen echter scheuren in de plaque ontstaan. Bij een vette plaque met een bindweefselkap kan de kap scheuren en komt het vet in contact met het bloed. Dit kan een volledige afsluiting van het vat tot gevolg hebben.

De samenstelling, spanningsverdeling en de ontstekingsreacties bepalen of een plaque stabiel is of scheurgevoelig. Momenteel is er in ziekenhuizen geen diagnostische techniek voorhanden om de stabiliteit van plaques te meten.

Van der Steen gaat onderzoek doen naar nieuwe methoden om dit soort kleine plaques te herkennen. Het gaat om een Pionier-project van de Technologiestichting STW van de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). In het onderzoek gaat het Pionier-team methoden ontwikkelen die stabiele plaques moeten onderscheiden van scheurgevoelige plaques. De nieuwe technieken zijn gebaseerd op ultrageluidsonderzoek met een echokristal op een cathetertip die via de liesslagader tot in de kransslagaders wordt opgeschoven. Zo kan van binnenuit een afbeelding van de vaatwand en de plaque worden gemaakt.

Met speciale analysetechnieken kunnen de echosignalen ook zicht geven op de elastische eigenschappen van de plaque. Tevens laat het echo-onderzoek zien waar de plaques gepaard gaan met ontstekingsprocessen. Die leiden tot verweking van de plaques waardoor ze gemakkelijker scheuren. Tijdens dergelijke ontstekingsprocessen is de temperatuur in de plaque licht verhoogd. Een andere techniek die de onderzoeksgroep daarom wil gaan ontwikkelen, is het meten van de temperatuur in de plaques.