Gezondheid 2 mei 2000

Nieuwe techniek biedt perspectief
voor onvruchtbare vrouwen

LONDEN – Wetenschappers hebben een techniek ontwikkeld die vrouwen de mogelijkheid biedt met een gedoneerde eicel een kind te krijgen met hun eigen erfelijke materiaal. Dat heeft de Britse krant The Guardian vorige week gemeld.

Het dagblad spreekt van een doorbraak, die echter ook een keerzijde heeft. De techniek kan omstreden worden, omdat ze ook het klonen van mensen eenvoudiger kan maken.

De krant baseert zich op een artikel uit het blad Human Reproduction. Daarin beschrijven de wetenschappers hun nieuwe techniek om vrouwen te helpen die geen kinderen kunnen krijgen door tekortkomingen in hun cytoplasma, het materiaal dat rond de kern van de eicel zit. Deze vrouwen kunnen momenteel alleen met een gedoneerde eicel worden geholpen. Die wordt dan bevrucht met het zaad van hun partner. Het kind dat daaruit voortkomt draagt echter niet het genetische materiaal van de moeder.

De onderzoekers zijn er nu in geslaagd de kern van de donoreicel te vervangen door die van de aanstaande moeder. Deze kern en het cytoplasma van de donor kunnen vervolgens een geheel worden. Het kind dat daaruit wordt geboren, heeft bijna al het DNA van de ouders.

Niet gepubliceerd
De wetenschappers leggen er de nadruk op dat zij hun bevindingen alleen willen toepassen om onvruchtbare vrouwen toch zwanger te maken. Maar de techniek biedt tevens de mogelijkheid een van de problemen bij het klonen van mensen weg te nemen.

De wetenschappers gebruikten bij het samenvoegen van kern en cytoplasma twee methoden: een chemische en een mechanische. In beide gevallen wordt de nieuwe kern behandeld met een organische verbinding die als een soort lijm werkt. Vervolgens komt de 'fusie' tot stand, hetzij met een andere chemische stof, hetzij met behulp van een kleine pipet die ook wordt gebruikt om een eicel met sperma te bevruchten. Deze technieken zouden ook kunnen worden gebruiken bij het klonen van mensen, waarbij het genetische materiaal van iemand in de kern van een eicel wordt geplaatst.

Europa heeft om ethische redenen strenge regelgeving waar het gaat om het bevruchten van gemanipuleerde eicellen. Een van de wetenschappers is echter in Brazilië geweest, waar het beleid veel soepeler is. Daar slaagde hij erin zulke eicellen te bevruchten. De resultaten van dat onderzoek zijn niet gepubliceerd.