Waarschuwing tegen sint-janskruid

Naar schatting 100.000 Nederlanders gebruiken sint-janskruid of een preparaat daarvan. Aangetoond is dat het plantenextract helpt tegen lichte en matige depressiviteit. Recentelijk is echter ontdekt dat sint-janskruid de werking van andere medicamenten kan remmen omdat ze via dezelfde route in de lever worden 'verwerkt'.

Mensen die het kruid samen met andere geneesmiddelen gebruiken, moeten daar niet op eigen houtje mee stoppen, zo liet de apothekersorganisatie KNMP eind vorig jaar weten. De KNMP, en nu ook het ministerie, adviseren eerst contact op te nemen met apotheker, huisarts of specialist. Vrouwen die alleen de pil slikken, kunnen volgens het ministerie wel direct stoppen met het sint-janskruid.

De brancheorganisaties Nehoma, Neprofarm en NPN hebben het ministerie al toegezegd dat zij in de bijsluiter een waarschuwing zetten. Volgens hen valt het mee met de bijwerkingen van sint-janskruid, zeker vergeleken met de gangbare receptmedicijnen tegen depressie. Er zijn volgens de organisaties wereldwijd slechts enkele tientallen gevallen bekend van verkeerde combinaties met het plantenextract.

Sint-janskruid verlaagt voorzover nu bekend de werking van de bloedverdunners sintrom en marcoumar, het hartversterkende middel digoxine, het antiafstotingsmedicijn ciclosporine en de anticonceptiepil. In een recent artikel in The Lancet wijzen Amerikaanse onderzoekers op nog een andere bijwerking van sint-janskruid. Het plantenextract bespoedigt bij gezonde vrijwilligers de afbraak van de aids-remmer indinavir. Daardoor daalt de concentratie van het middel in het bloed, een voor aids-patiënten uiteraard ongewenste ontwikkeling.

Dr. A. Nierenberg van het Massachusetts General Hospital in Boston ontdekte ook een nieuwe bijwerking van sint-janskruid. In het tijdschrift Biological Psychiatry beschrijft hij twee patiënten die een ernstige manie ontwikkelden na gebruik van het plantenextract. Bij een manie is sprake van grootheidswanen, prikkelbaarheid, rusteloosheid, men denkt de hele wereld aan te kunnen, heeft enorme plannen die niet reëel zijn en slaapt amper. Deze patiënten gebruikten geen andere medicijnen. Bij nader onderzoek bleek in beide gevallen dat er, ook voor het gebruik van sint-janskruid, sprake was van een vorm van psychiatrische stoornis (”occult bipolar disorder”) die alleen door terzake deskundige specialisten betrouwbaar vastgesteld kan worden. De auteurs waarschuwen dat het gebruik van sint-janskruid onverantwoord is zonder een voorafgaand medisch-psychiatrisch consult.