Bisoprolol bij vaatoperaties
levensreddend

Uit een internationale studie blijkt dat dertig dagen na de operatie 3,3 procent van de patiënten die bisoprolol kregen, ernstige complicaties kregen of overleden. Het overlijdenspercentage patiënten die dit medicament niet kregen bedroeg 34 procent. De resultaten van de studie werden recent gepubliceerd in het New England Journal of Medicine.

Patiënten die een grote vaatoperatie moeten ondergaan aan bijvoorbeeld de slagaders in buik of been, hebben een kans van 10 procent op ernstige hartklachten tijdens of na de operatie. Eenderde daarvan is dodelijk. De oorzaak is het veel voorkomend coronair vaatlijden bij deze patiënten. Dit wordt vaak gemaskeerd door gebrek aan lichamelijke inspanning.

In het Academisch Ziekenhuis Rotterdam (AZR) is een unieke test ontwikkeld waarmee de risico's op complicaties kunnen worden ingeschat. In 1997 werden in Nederland ruim 9900 van dergelijke vaatoperaties uitgevoerd. Dr. D. Polderman, internist op de afdeling heelkunde van het AZR en coördinator van de studie: „Patiënten hebben soms pijn op de borst, maar geven aan dat „ze er overheen zijn gegroeid.” Niets is minder waar. Ze vóélen het niet meer door de verminderde inspanning, maar de afwijkingen zijn er wel.”

Tegen die achtergrond is in het AZR een test ontwikkeld waarmee patiënten met een verhoogd risico op complicaties kunnen worden opgespoord. „Omdat deze patiënten niet in staat zijn tot zware lichamelijke inspanning, hebben we een 'liggende test' ontwikkeld. Hierbij wordt het hart kunstmatig belast en wordt met behulp van echocardiografie een score gemaakt.” Tijdens de studie, waaraan behalve het AZR ook andere centra uit Nederland, België en Italië hebben deelgenomen, is onderzocht wat het effect is van bètablokkers, als bisoprolol, bij hoog-risicopatiënten. Bisoprolol zorgt ervoor dat het hart tijdens de operatie trager gaat kloppen. Het medicijn houdt de bloedvoorziening en daarmee de toevoer van zuurstof op gang. De studie is halverwege afgebroken omdat in de controlegroep aantoonbaar veel meer patiënten overleden. „Het was onethisch om verder te gaan en patiënten in de controlegroep de nieuwe levensreddende inzichten te onthouden”, aldus dr. Polderman.