Formatie 1998

PvdA claimt ministerspost Sociale Zaken

Onderhandelaar Melkert
vertraagt paars akkoord

Van onze politieke redactie
DEN HAAG – De maandag aangetreden nieuwe PvdA-fractievoorzitter en -onderhandelaar Melkert heeft ervoor gezorgd dat het informatietrio Kok (PvdA), Zalm (VVD) en Borst-Eilers (D66) het conceptregeerakkoord pas een dag later naar de huidige en toekomstige coalitiefracties PvdA, VVD en D66 kunnen versturen. Melkert eiste dat de laagstbetaalden meer zouden profiteren van de volgend jaar te verwachten meevallers.

De informateurs zouden het conceptregeerakkoord aanvankelijk vanmorgen naar de drie fracties sturen. Dat is niet mogelijk, omdat Melkert de door zijn voorganger Wallage afgeronde onderhandelingen met Bolkestein (VVD) en De Graaf (D66) heropende. De PvdA' er vond de afspraak over de verdeling van de financiële meevallers die in de komende kabinetsperiode te verwachten zijn, te zacht.

Melkert vindt met name de verdeling voor volgend jaar niet juist. De onderhandelaars hadden afgesproken dat van de meevallers die volgend jaar te verwachten zijn, driekwart wordt besteed aan verlaging van het financieringstekort en een kwart aan lastenverlichting. De PvdA'er eiste in de afgelopen dagen dat volgend jaar een groter deel van de te verwachten meevallers ten goede komt aan de mensen met de laagste inkomens. Hij heeft voorgesteld het financieringstekort volgend jaar 0,1 procent minder snel te laten dalen. De hierdoor vrijkomende 500 miljoen gulden wil hij besteden aan verbetering van de koopkracht van de laagstbetaalden.

Stempeltje
De onderhandelaars van VVD en D66 reageerden wat gepikeerd op de eis van Melkert. In VVD-kringen is te vernemen dat Melkert kennelijk „zijn stempeltje” nog wil drukken op de al gemaakte financiële afspraken. Ook bij D66 beschouwt men de eis van de nieuwe PvdA-onderhandelaar als een actie van iemand „die fris aan de tafel schoof en zich blijkbaar even wilde laten zien”. Overigens zou Melkert de voornaamste onderdelen van zijn eisen weer hebben ingetrokken. De overeengekomen verlaging van het financieringstekort blijft gehandhaafd.

De actie van Melkert heeft tot gevolg dat de informateurs en de onderhandelaars het complete conceptregeerakkoord pas morgen aan de drie fracties kunnen voorleggen. De fracties kunnen dan vervolgens eventuele aanvullende eisen stellen. Die zullen de onderhandelaars vrijdag met de informateurs doornemen. Daarna moeten de fracties zaterdag definitief ja of nee tegen het regeerakkoord zeggen.

Eindverslag
Vervolgens kunnen de informateurs maandag hun eindverslag aan de Koningin uitbrengen. Hare Majesteit zal dan vermoedelijk nog diezelfde dag of de dag daarop de beoogde premier, Kok, tot formateur benoemen. Vermoed wordt dat Kok iets minder dan twee weken nodig zal hebben om kandidaatministers en -onderministers aan te zoeken.

Intussen waart in politiek Den Haag het gerucht rond dat de PvdA het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid in het nieuwe kabinet opeist. De PvdA zou de huidige SER-voorzitter, mr. K. G. de Vries, en oud-FNV-bestuurster E. Vogelaar beschikbaar hebben. Op de achtergrond staat ook nog J. Stekelenburg, oud FNV-voorzitter en sinds kort burgemeester van Tilburg.

De VVD krijgt in elk geval Financiën en claimt Binnenlandse Zaken. Voor de laatste post wordt de huidige minister van verkeer en waterstaat, A. Jorritsma-Lebbink genoemd. Zij zou dan tevens vice-premier worden. D66 krijgt in elk geval Volksgezondheid en mogelijk Economische Zaken.