Formatie 1998

Bezuinigingen op Defensie blijven

Voorlopig akkoord
paars II is gereed

Van onze politieke redactie
DEN HAAG – De onderhandelaars van PvdA, VVD en D66 –Wallage, Bolkestein en De Graaf– hebben hun besprekingen over een regeerakkoord voorlopig afgerond. Het regeerakkoord zal naar verwachting eind volgende week definitief zijn vastgesteld, waarna een formateur –de huidige demissionaire premier Kok– een nieuwe ministersploeg kan gaan samenstellen.

Nu Wallage, Bolkestein en De Graaf tot maandag van hun „groot verlof van klein bestek” mogen gaan genieten, kunnen de drie informateurs –Kok (PvdA), Zalm (VVD) en Borst (D66)– de komende dagen aan de slag om een regeerakkoord op te stellen. Dat leggen zij maandag eerst aan de drie onderhandelaars voor. Indien zij akkoord gaan, gaat de tekst woensdag naar de fracties. De toekomstige regeringsfracties kunnen nog wijzigingsvoorstellen op het akkoord indienen. De onderhandelaars bespreken die eventuele amendementen donderdag met de informateurs. Vrijdag moeten de fracties definitief ja of nee tegen de uiteindelijke tekst zeggen.

Zorg
De drie onderhandelaars spraken gisteren nog met elkaar over een aantal zaken uit het financiële kader voor de komende vier jaar, waarover zij het begin deze week eens werden. Vanuit de fractie van de VVD was kritiek geuit op het voornemen om de begroting van Defensie aan te slaan voor een bezuiniging van 375 miljoen gulden. De PvdA-fractie had bezwaren tegen het voornemen om het ministerie van ontwikkelingssamenwerking jaarlijks 125 gulden te laten betalen aan economische samenwerking met Indonesië en aan de opvang van asielzoekers in Nederland. Bolkestein verklaarde gisteravond dat het niet is gelukt deze afspraken bij te stellen. „De afspraken blijven zoals ze zijn”.

Het budget voor de zorg, zo hebben de onderhandelaars gisteren ook besloten, gaat omhoog van 2,1 naar 2,2 miljard gulden. Die verhoging wordt gebruikt om de wachtlijsten weg te werken. Het kabinet zal ook extra maatregelen nemen om de stijgende kosten van het medicijngebruik terug te dringen. De dreiging dat die extra kosten al het extra geld voor de zorgsector zouden gaan opslokken, is weggenomen, zei De Graaf. De 200 miljoen gulden die het kabinet extra moet uittrekken om de verbetering van de arbeidsvoorwaarden in de zorg te financieren, wordt betaald uit een potje van 1 miljard dat het kabinet heeft gereserveerd voor onverwachte uitgaven.

Posten
Zodra de informateurs het regeerakkoord bij koningin Beatrix hebben ingeleverd, zal zij demissionair premier Kok als formateur aanstellen. De onderhandelaars willen rustig de tijd nemen om de ploeg van ministers en staatssecretarissen samen te stellen. Ze hebben afgesproken dat ze bij elkaar „over de schutting mogen kijken”, zoals Bolkestein het gisteren uitdrukte. Dat betekent dat ze een oordeel over elkaars kandidaten mogen uitspreken, maar niemand met een veto mogen treffen. Dit betekent wel, waarschuwde Bolkestein, dat de besprekingen over de ministersposten dit keer langer zullen gaan duren dan voorgaande jaren.

Bolkestein wuifde de grote nieuwsgierigheid naar de vraag welke poppetjes op welke stoelen terecht zullen komen, met een Chinees spreekwoord weg: „Grote mensen spreken over ideeën, middelgrote mensen over gebeurtenissen en kleine mensen over personen”.