Onder 'paars II'
5000 agenten meer

De drie onderhandelende partijen PvdA, VVD en D66 willen in de komende vier jaren vermoedelijk 800 miljoen gulden extra uittrekken voor politie en Justitie. De korpsen mogen het extra geld dat zij, als de onderhandelaars de voorstellen van hun fractiespecialisten overnemen, krijgen voor uitbreiding van de sterkte, ook gebruiken voor de aanstelling van surveillanten. Die zijn goedkoper dan agenten.

Als de korpsen van die mogelijkheid gebruikmaken, kan de totale sterkte niet met 5000 maar met 5500 plaatsen stijgen. De fractiespecialisten denken dat het rendement van de politie in de komende periode met 5 tot 10 procent kan worden verbeterd. Dat is ook uit recent gepresenteerd onderzoek gebleken. Door verbetering van de doelmatigheid kan meer politie op straat worden ingezet.

Financiële nood
Naast het aantrekken van meer agenten willen de specialisten de normvergoeding die korpsen per medewerker van het Rijk voor de exploitatie ontvangen, verhogen met 2000 gulden. Daarmee wordt de financiële nood waarin veel korpsen verkeren, enigszins gelenigd. Iets minder dan de helft van de 800 miljoen gulden, zo is het voorstel, gaat naar Justitie, voor uitbreiding van de rechtelijke macht, de bouw van meer cellen en bestrijding van de jeugdcriminaliteit en van het geweld op straat.

De 'paarse' onderhandelaars hebben gisteren op hoofdlijnen overeenstemming bereikt over een „strenger, maar rechtvaardiger asielbeleid”. Er moeten nog wat details worden ingevuld, maar de onderhandelaars Wallage (PvdA), Bolkestein (VVD) en De Graaf (D66) vinden dat het akkoord van hun fractiespecialisten „goede bouwstenen” oplevert voor de aanscherping van de Vreemdelingenwet.

Allochtonen die al jarenlang in ons land wonen maar nog steeds onvoldoende de Nederlandse taal beheersen, zullen worden verplicht een taalcursus te volgen. Het gaat daarbij vooral om werkloze allochtonen of ouders van schoolgaande kinderen. Het is de vraag of deze eis in de komende vier jaren van kracht kan worden.

Capaciteit
Op dit moment geldt de verplichting om Nederlands te leren al voor nieuwkomers. Maar zelfs deze categorie kan niet direct geholpen worden, omdat de educatieve centra waar de cursussen worden gegeven, over onvoldoende capaciteit beschikken. Daarom willen de huidige én toekomstige coalitiegenoten eerst nagaan of er voldoende geld kan worden gevonden voor uitbreiding van de capaciteit in de vorm van aanstelling van extra leerkrachten en ontwikkeling van lesmateriaal.

De onderhandelaars hebben zichzelf en elkaar gisteren beloofd „een massieve inzet” op dit gebied te leveren, zoals Wallage het typeerde. Volgens Bolkestein zullen de „ingrijpende” maatregelen die het nieuwe kabinet zal nemen, uiteindelijk tot vermindering van het aantal asielzoekers leiden.

De drie partijen hebben gisteren ook gesproken over de bestuurlijke organisatie van Nederland. De plannen voor stadsprovincies verdwijnen definitief in de prullenbak. Gemeentelijke herindeling of vergaande gemeentelijke samenwerking is nu het parool. Provinciale Staten krijgen meer zeggingskracht. De minister van binnenlandse zaken gaat het stedenbeleid in de volgende kabinetsperiode coördineren.