Formatie 1998

VVD niet meer tegen gekozen burgemeester

Drie werkgroepen
steunen informatie

Van onze politieke redactie
DEN HAAG – Er is gisteren schot gekomen in de informatie die de vorming van het tweede paarse kabinet voorbereidt. De drie informateurs hebben gisteren met de drie onderhandelaars van PvdA, VVD en D66 drie werkgroepen in het leven geroepen om in de komende dagen de belangrijkste verschillen en overeenkomsten tussen de partijen op sociaal-economisch en financieel gebied in kaart te brengen.

De werkgroepen moeten begin volgende week hun bevindingen rapporteren. In elke werkgroep zitten twee leden van elke partij. Daardoor zijn op dit moment al 24 onderhandelaars –de door de Koningin aangestelde informateurs meegerekend– aan het werk om een regeerakkoord voor het nieuwe paarse kabinet op te stellen.

Uit de instelling van de werkgroepen blijkt dat de onderhandelaars na de verkennende gesprekken nu echt met elkaar in de slag zijn gegaan. De werkgroepen hebben niet alleen de taak te inventariseren. De deelnemers mogen ook over geschilpunten onderhandelen. Volgens D66-onderhandelaar De Graaf doen de werkgroepen in de komende dagen „dus meer dan alleen optellen en aftrekken. Hoe meer verschillen zij alvast kunnen wegwerken, des te meer overeenkomsten zij ons kunnen melden”.

Informateurs
De drie informateurs hebben gisteren vier uur met de drie onderhandelaars gesproken. In die zitting zijn alleen financiële en sociaal-economische onderwerpen aan de orde geweest. Vanmorgen hebben ze met elkaar gesproken over de „kwaliteit van het bestuur” en vanmiddag is de „ruimtelijk-economische indeling” aan bod gekomen.

De VVD-fractie lijkt zich neer te leggen bij de D66-wens om de burgemeester in de toekomst door de bevolking te laten kiezen. Het prominente VVD-kamerlid Remkes zei gisteren dat zijn partij veel voelt voor een meer dualistisch stelsel in de gemeenten. Daarin komen gemeenteraad en college onafhankelijker van elkaar en zelfs meer tegenover elkaar te staan. „De meest logische consequentie daarvan is een door de bevolking gekozen burgemeester,” aldus Remkes.

De opening die de VVD'er gisteren hiermee maakte, is een ommezwaai. De VVD-fractie hield eerder vast aan de benoeming van burgemeesters door de Kroon. Remkes deed hiermee een duidelijke concessie in de richting van D66, die van de gekozen burgemeester een hard punt in de formatie maakte.

Remkes wil niets weten van een grotere invloed van de gemeenteraad op de benoeming van burgemeesters. „Dat is het vervangen van het ene achterkamertje door het andere”.

De PvdA is evenals D66 voor een gekozen burgemeester. Alleen hebben de sociaal-democraten in hun verkiezingsprogramma staan dat de gemeenteraad de burgemeester moet kiezen. Overigens heeft het PvdA-kamerlid De Cloe weinig moeite met de D66-wens voor een rechtstreekse verkiezing.

Voorstel-Peper
Naar in kringen rond het informatieteam verluidt, maakt het voorstel van burgemeester Peper van Rotterdam, dat hij zaterdag in de Volkskrant publiceerde, zeker enige kans. Peper stelt voor om in de komende vier jaar als proef te starten met het kiezen van burgemeesters door burgers in gemeenten met meer dan 100.000 inwoners.

De werkgroepen togen vandaag aan het werk. De woordvoerder van de informateurs zei gisteravond dat in de werkgroepen behalve kamerleden ook andere deskundigen zitting kunnen nemen. De eerste werkgroep moet de bezuinigingen en nieuwe uitgaven voor de komende vier jaar inventariseren. De tweede werkgroep buigt zich over de meningsverschillen en -overeenkomsten over het nieuwe fiscale stelsel. De derde behandelt de werkgelegenheid en de inkomenspolitiek.