Paars trio verder
met informatie

Informateur De Vries presenteerde gisteren een opmerkelijk advies aan de Koningin, nadat hij vanaf vorige week vrijdag had gestudeerd op en gesproken over het vervolg op het huidige paarse kabinet. In het eindverslag adviseert De Vries aan de Koningin om Kok, Zalm en Borst te verzoeken „een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid van een spoedige totstandkoming van een kabinet van PvdA, VVD en D66”.

Op zijn gistermiddag belegde persconferentie wilde De Vries dit drietal niet betitelen als de toekomstige premier (Kok) en vice-premiers (Zalm en Borst). Maar hij wil een dergelijke personele uitkomst ook niet uitsluiten. De informateur constateerde dat het trio nog heel wat zal moeten onderhandelen om tot een regeerakkoord te komen. „Want je hoeft de verkiezingsprogramma's van PvdA, VVD en D66 maar naast elkaar te leggen om te zien dat er programmatisch nog heel wat harde noten moeten worden gekraakt voor er een tweede paars regeerakkoord kan worden gesloten”.

Aanleiding
Volgens De Vries was er alle aanleiding om de gezamenlijke voorkeur van de drie onderhandelaars over te nemen om een team van drie informateurs te verzoeken aan de slag te gaan. „Toen eenmaal duidelijk was dat iedereen vond dat in ieder geval PvdA-leider Kok al in deze fase het voortouw zou moeten nemen, was het bijna onmogelijk dat anderen nog buitenstaanders in de politiek zouden kunnen voorstellen.”

„En dus lag het voor de hand dat ook de VVD en D66 met prominente namen zouden komen. Borst dus, en Zalm. Want toen we VVD-leider Bolkestein vroegen welke VVD'er over de gevraagde kwaliteiten zou kunnen beschikken, keek hij even naar het plafond en zei toen: Gerrit Zalm”.

Zalm heeft zich in de afgelopen jaren binnen zijn partij, de VVD, behoorlijk populair gemaakt. Hij kreeg van zijn politiek leider in de afgelopen verkiezingscampagne als enige liberale bewindspersoon de garantie dat hij op zijn post zou mogen terugkeren.

Zalm-norm
Voor veel VVD'ers is Zalm, de oud-directeur van het Centraal Planbureau, de enige en echte vader van het economisch succes van het nu demissionaire kabinet. Zalm mag als lid van het informatietrio gaan werken aan continuering van zijn tot voor een paar jaar redelijk revolutionaire begrotingstechniek, die door Bolkestein steevast de “Zalm-norm” wordt genoemd. De VVD heeft er een hard punt van gemaakt dat ook het nieuwe kabinet deze norm zal hanteren.

De Vries benadrukte op zijn persconferentie nog eens dat de drie partijen de onderhandelingen „op basis van wederzijds respect” ingaan. Er zijn tijdens zijn informatieronde door geen van de drie partijen „toezeggingen of concessies” gedaan. De onderhandelingen worden gevoerd „in het volledige vertrouwen dat elk punt serieus besproken zal worden en dat ook naar oplossingen voor knelpunten zal worden gezocht”. „Het regeerakkoord zal een wezenlijk nieuw product zijn, gebaseerd op wezenlijk vertrouwen van de drie partijen”.

Het informatieteam Kok, Zalm en Borst-Eilers gaat vanaf vandaag onderhandelen met Wallage (beoogde PvdA-fractievoorzitter), Bolkestein (fractievoorzitter en politiek leider van de VVD) en De Graaf (beoogde D66-fractievoorzitter). In politiek Den Haag wordt niet uitgesloten dat over de duur van de onderhandelingen meer in maanden dan in weken moet worden gedacht.