Je wilt als jongere zo
graag een voorbeeld

Ontwikkelingen in de kerk
Kunnen jullie vertellen hoe je als jongere binnen je eigen kerk staat?
Tonnes: We kennen elkaar van de jeugdvereniging in Dirksland. Ik voel me mede door de jeugdvereniging actief betrokken bij onze gemeente. Ik heb inmiddels twee keer meegedaan met het leiden van een zomerkamp. Daardoor voel je je ook bij het grotere geheel van de kerk betrokken.

Julian: Ik kom uit Herkingen, een heel kleine gemeente. Toen ik de enige was die belijdenis wilde doen dat jaar, heb ik gevraagd of ik in Dirksland met de groep mee mocht doen. Daar heb ik Tonnes en Annemarie leren kennen. Ik heb vorig jaar samen met hen belijdenis gedaan.

Marline: Mijn thuis is Krimpen aan den IJssel, maar vanwege mijn opleiding in het ziekenhuis in Dirksland hoor ik nu bij twee gemeenten. Ik voel me nog erg betrokken bij mijn thuisgemeente. Als er bijvoorbeeld een verkoping is, vind ik het fijn de mensen uit de gemeente daar te ontmoeten.

Annemarie: Het gewone contact met mensen uit de kerk is heel belangrijk.

Hoe kijken jullie aan tegen de plaats van de jongere in de kerk?
Regelmatig wordt er óver jongeren geschreven of gesproken. Dan mis jewel eens dat jongeren zelf actief bij een probleem betrokken worden. Er zou meer directe betrokkenheid van jongeren gevraagd moeten worden. We willen ook meedenken. Het gaat toch over onze leeftijdsgroep!

M. Kijk, er zijn heel veel mogelijkheden binnen de kerk: catechisatie, jeugdvereniging, koren. Dat is echt heel positief. Maar dat is met name voor jongeren onderling. Je wilt soms ook contact met ouderen. Dat ouderen en jongeren samen diverse onderwerpen bespreken.T. Je zou willen dat de afstand tussen ouderen en jongeren overbrugd wordt. Er zou meer directe betrokkenheid van jongeren gevraagd moeten worden. Er zijn wel mogelijkheden om vragen te stellen (catechisatie, JeV.), maar voor een deel van de jongeren is de drempel te hoog. Ik ben het met Marline eens dat er meer persoonlijk contact met ouderen nodig is. J. Het hangt ook veel van jezelf af hoe je in je gemeente staat. Je kunt er zelf aan meewerken om bij ouderen te laten merken dat echt niet alle jongeren negatief zijn.

In het onderzoek van het RD heeft nogal wat reacties opgeroepen. Wat vinden jullie van de enquêteresultaten?
J. Heel erg. Al had ik eigenlijk wel zoiets verwacht. Overigens zit de vraagstelling me niet lekker. In zo'n enquête staat de buitenkant op de voorgrond, het raakt de kern niet.

T. Schokkend. Het is een teken dat wij als kerkmensen God aan 't verlaten zijn. De wereld heeft meer invloed op ons dan de kerk. Ik denk ook dat tijdsdruk een heel negatieve rol speelt. Wie heeft er nog tijd om iets goeds te lezen? Ook jongeren krijgen het steeds drukker en komen vaak niet toe aan persoonlijke bezinning.

A. Ik vind het ook heel erg dat ook onder ouderen het vasthouden aan de historische betrouwbaarheid van de Bijbel minder is geworden. Dat vind ik een punt om van te schrikken.

M. Maar al die cijfers krijgen dominees toch ook! Dan zien ze toch dat het niet goed gaat.

T. Het valt me wel op dat veel jongelui die artikelen met theologische discussies niet lezen. Dat de een dit zegt en de ander weer iets anders, werkt vaak zo verwarrend en afstotend.

J. We moeten allemaal eens ophouden met kritiek te leveren naar links en rechts. Dat is ontzettend verwoestend in allerlei opzicht.

T. Het positieve zal belicht moeten worden. Voor jongelui die zich niet (meer) betrokken voelen bij de kerk, werken dergelijke discussies anders heel negatief uit.
Kerkverlating

Wat geeft jullie zorg als je naar de kerk kijkt?
T. De kerkverlating onder onze leeftijdgenoten. Je merkt dat er jongeren zijn die het nut niet meer zien van de kerkgang.

A. Je zou deze jongeren zo graag willen doorgeven dat het niet een móeten is om naar de kerk te gaan, maar een mógen!

M. In Nederland haken mensen af, terwijl in China de kerk groeit, ondanks de vervolging.

Hoe betrek je niet-actieve jongeren bij de kerk?
M. Gewoon dingen op touw zetten. Anders blijft 't weer bij woorden.

A. Je leeft in een vluchtige wereld. Als je er niet bij betrokken wordt, kun je de zaken van 't geloof langs je heen laten gaan. Als je mening wordt gevraagd, moet je er wat mee, je wordt als het ware 'gedwongen' na te denken.

J. Het is best goed om activiteiten te organiseren. We moeten jongeren die niet-actief zijn laten merken dat ze er bij horen.

Wat is er nodig om kerkverlaters weer bij de kerk te betrekken?
T. Ik denk dat voorbeelden enorm belangrijk zijn. Worden jongeren in de kerk jaloers gemaakt? Gelukkig nog wel, maar te weinig.

M. Je hoort vaak veel woorden. Woorden vol waarheid; keurig beargumenteerd. Maar je komt er alleen niet veel verder mee. Jongelui willen graag iets persoonlijks horen. A. Persoonlijke betrokkenheid is zo belangrijk. Jongeren willen als het ware testen of de liefde wel echt is binnen de gemeente. Als jongere wil je graag een voorbeeld hebben. Daarom is het zo belangrijk om iets uit te dragen.

Hebben jullie een voorbeeld van een contact met jongeren die zich niet meer in de kerk thuis voelen?
A. Het was na afloop van een districtsavond in Middelharnis waar u iets vertelde over de actie “De verborgen Bron”. We gingen naar huis en hadden het over de nood in onze gemeenten. Dat hier in Nederland zoveel jongeren de kerk verlaten in tegenstelling tot China. Al lopend, kwamen we langs een jongerencafé, waar net een jongen kwam aanfietsen en een ander uit het café kwam. De een was al een tijd niet meer in de kerk geweest en de ander voelde zich door allerlei moeilijkheden niet meer bij de kerk betrokken. We zeiden elkaar gedag en al heel snel ontstond er een serieus gesprek. De jongens stonden open voor een gesprek. We waren daar heel verrast door. We hebben daar ook duidelijk de leiding van de Heere in gemerkt. Hij gaf ons dat we op zo'n onverwachts moment over Hem mochten spreken. Sinds deze avond zijn deze jongens weer iedere zondag in de kerk, ze komen naar de jeugdvereniging en hebben andere vrienden opgezocht. Je ziet dat zie heel bewust meeleven. Dat zou je wel meer in de gemeente willen zien.

Betrokkenheid bij de kerk
Jullie zijn betrokken bij de kerk. Wat ervaar je als waardevol? Wat is voor jongelui belangrijk in de kerk?
T. Je bent geboren in een gezin binnen de Gereformeerde Gemeenten. Ik zie dat heel duidelijk als leiding. Je bent er als jongere geplaatst. Dat betekent ook dat als je problemen ziet binnen je eigen gemeente, je de vraag moet stellen: wat heb ik er aan gedaan om het te verbeteren? Gebed is hierin onmisbaar.

A. De prediking en de levensstijl. Als er eerlijk naar Gods Woord gesproken wordt, ga je dat steeds meer waarderen..

J. Dat vind ik ook. Het is belangrijk dat je in de kerk aangesproken wordt. Heldere taal en openheid in de onderlinge contacten komt bij jongeren ontspannen over.

Is de traditie zoals wij die kennen belemmerend?
A. Er zijn dingen in onze traditie die een aanknopingspunt kunnen zijn om in gesprek te komen met buitenkerkelijken. Sommige stijlregels zijn soms moeilijk. Ik vraag me wel eens af: moet dat nou allemaal zo. Op het HBO is er niemand die voortdurend met een rok loopt. Ze zien direct dat je anders bent. Je staat er buiten. En toch geeft het herkenning en is het aanleiding tot gesprek. Je kunt dan uitleggen waar het echt om gaat. Dat is niet gemakkelijk hoor, maar wel mooi!

T. Als je het zo mag leren zien, ga je de traditie juist waarderen, dat is mijn ervaring tenminste.

J. Je ziet het positieve en negatieve. Soms ga je van stemmige kleding inzien dat het te waarderen is, maar als de traditie voorop staat, keert het zich op een gegeven moment tegen je.

Wat spreekt jullie aan in het contact met ouderen?
M. Als je iemands persoonlijke beleving hoort, daar neem je wat van mee.

J. Als het uit het hart komt, maakt het niet uit hoe iemand het zegt. Je merkt dan wel dat het echt is.

T. Het ligt niet aan iemands gave maar of je bewogenheid proeft.

A.J. Merk je dat wel eens in je omgeving?

T. Ja!

A. Als iemand met liefde de dienst van de Heere aanprijst en dat ook naleeft.

Zien jongeren voorbeelden in de kerk?
T. Daar zit een stuk pijn. Veel jongeren hebben het van huis uit niet meegekregen om bezig te zijn met de dingen van de Bijbel en na te denken hoe zij het Woord aan anderen kunnen doorgeven.

M. Van de zomer was ik bij een kinderkamp in de Oekraïne. De leiders van die kampen waren van onze leeftijd. Ze zijn actief betrokken bij de kerk. De kerk is er elke dag open. Op maandagavond gaan de jongeren bij de ouderen van de gemeente langs om iets voor te lezen uit de Bijbel en om een kopje koffie te drinken. Zulke dingen mis je hier wel.

J. Je moet 't ook zelf opzoeken. Er zijn best jongeren en ouderen die iets kunnen vertellen uit hun eigen leven.

Wat doe je met je eigen verantwoordelijkheid als jongere? Is het ontbreken van goede voorbeelden een excuus? Bijvoorbeeld als het gaat om inzet voor de zending of evangelisatiewerk?
A. Als je inziet dat de gemeente een taak heeft, ligt er ook voor jongeren een verantwoordelijkheid. Hier moet je een appèl doen op je eigen leeftijdgenoten.

T. Ook als jongere moet je je eigen verantwoordelijkheid kennen. Wat we hebben meegekregen van thuis, op de catechisatie en de JeV. horen we uit te dragen in onze omgeving. Dat is niet altijd gemakkelijk. Maar dat was het voor Daniël ook niet. Daniël verwachte het van de Heere. Hij bleef trouw aan de Heere ondanks het verbod van koning Darius (Daniel 6 : 10 - 12).

J. Helpen bij het evangelisatiewerk in Amsterdam is niet moeilijk. Je kent er niemand. In je eigen dorp met 1300 inwoners is dat veel moeilijker. Je kent elkaar van school. Dan pas merk je dat je jezelf er niet voor over hebt.

Zijn jongeren wel voldoende bereid om iets over te hebben voor de ander? Zijn jongeren nog wel in staat om iets te doen voor ouderen en gehandicapten in de kerk. Ook jongeren zijn vandaag nogal consumptief ingesteld. Als je leert buigen voor het Woord wordt dat toch ook merkbaar in deze dingen?
M. Dat geldt niet alleen voor jongeren maar ook voor ouderen. Wij doen 't allemaal in principe te weinig.

J. Ik denk dat Godsvreze het belangrijkste is. Dan zoek je de dingen die van de Heere zijn.

A. Er zijn jongelui die een dubbel leven leiden. Hoeveel dat er zijn, weet ik niet. Wat je steeds meer gaat zien, is bijvoorbeeld dat de zondag niet meer een aparte plaats inneemt. Dan is er geen uitstraling meer naar de rest van de week. De dingen van het dagelijks leven worden dan niet meer bepaald door de zondag.

Staan in de wereld van vandaag
Uit het RD-onderzoek bleek dat een groeiend aantal reformatorische jongeren de idee hebben dat ze in de samenleving niet voor vol worden aangezien. Wat vinden jullie daarvan? Hoe staan jullie in de wereld buiten de kerk?
T. In je studie krijg je rechtstreeks allerlei vragen. Dat is heel confronterend en dat vraagt om een persoonlijke reactie. “Jij zit gewoon je ouders na te praten”, zeiden m'n studiegenoten tegen mij. Bij de ontgroening was het al snel duidelijk. Ik was gelovig en dus kreeg ik een kruis op m'n rug getekend. Zo ging dat zo'n beetje. Je moet op dat moment motiveren waar je voor staat. En dat kun je alleen maar als je voldoende toegerust bent.

A. Het is eigenlijk heel geraffineerd. Men is tolerant en laat jou vrij in je mening. Ze zeggen dan tegen me: “Fijn voor je dat je gelovig bent.”

AJ. Wat is het geraffineerde hierin? Het kan toch aantrekkelijk zijn als men jou vrij laat in je mening?
A. Als je nu, bijvoorbeeld in je studie een bepaalde keuze maakt, moet je meer uitleggen en motiveren wat de achtergrond ervan is. De gemiddelde Nederlander weet minder van de Bijbel en van het geloof. Vroeger wist men wel waarom je iets wel of niet deed. Vandaag is dat heel anders. Weet je dan waarom jij wel gelooft? Door de vragen van de buitenwereld moet je je reactie veel meer toespitsen tot de kern waar het echt om gaat.

T. Zoals pas in het artikel over apologetiek in Daniël stond: de wereld verdraagt geen schijnheiligheid meer. Je gaat je ook steeds meer realiseren dat je een verantwoordelijkheid hebt naar deze leeftijdgenoten toe.

M. Ik merk er niet zoveel van. Als je in een christelijk ziekenhuis werkt dan is het anders. Niemand vindt het vreemd dat je naar de kerk gaat.

Krijgen jullie in je kerk voldoende toerusting om in je studie of werk staande te blijven? Wat heb je nodig om toegerust te worden?
J. Je bent opgevoed met de gedachte dat je moet oppassen voor de wereld. Daar moet je zoveel mogelijk bij uit de buurt blijven. Er groeit een beeld over mensen buiten de kerk, zoiets als: “Ze moeten je hebben.”

AJ. Maakt dit de confrontatie moeilijker? Als de 'boze wereld” meevalt, is dat dan verleidelijker?

J. Vaak word je in de prediking op zondag wel toegerust. Als jongere sta je midden in de wereld. Je hebt het nodig dat er ingespeeld wordt op deze tijd en hoe je staat in je studie en je werk. Het is voor een dominee niet eenvoudig denk ik een beeld te vormen van wat je als jongere tegen kunt komen. Daarom is het enorm fijn als er een open oor is voor wat de jeugd beleeft door de week.

T. Je wilt er als jongere graag aandacht voor hoe jij het beleeft om in de wereld te staan. Ik heb wel eens een vraag gesteld, die een week later tijdens de preek beantwoord werd. Dat doet je heel goed. Je merkt dan ook dat de dominee de vragen die in de gemeente leven meeneemt. Ik heb wel eens de indruk dat de dominees in onze gemeenten daar te weinig tijd voor hebben. Toch ervaren jongeren dat als heel belangrijk.

A. In onze gemeente komt de dominee na de kerkdienst wel eens op het kerkplein bij een groepje jongelui staan. Hij vraagt dan naar de preek. Dat vind ik heel positief. Onlangs had de dominee tijdens de morgendienst de jongelui opgewekt om naar de jeugdvereniging te gaan. Na de dienst vroeg hij aan de jongelui of ze echt zouden gaan. Een aantal gaf een beetje een ontwijkend antwoord. Zo van: misschien wel… 's Avonds ging de dominee op de reacties die hij op het kerkplein gehoord had in. Je begrijpt wel dat de jongelui dan luisteren.

M. Dat is fijn ja. Toch is het ook dan niet altijd gemakkelijk om vragen te stellen. Je bent in een groep en dan is het best wel moeilijk om jouw vraag naar voren te brengen.

T. Als je echt met iets zit, kun je altijd vragen om een persoonlijk gesprek.

Wat is er nodig om je vragen kwijt te kunnen?
M. Misschien is een luisterend oor van de dominee of een ouderling wel de kern.

J. Ik denk dat jongelui het waarderen als er persoonlijke aandacht voor hen is. Zo maar even een gesprekje onder vier ogen.

T. Je bereikt jongeren niet met een opgestoken vingertje. Zo van: dit mag niet en dat mag niet. Belangrijk is dat je iets van liefde merkt. Dat geldt natuurlijk ook voor ons. Ga jij naast leeftijdsgenoten staan? Dat vraagt zelfverloochening ook van ons als jongelui.

Welk appèl zou je op je leeftijdgenoten willen doen?
J. Besteed tijd aan persoonlijke bezinning. De ene keer zal het gemakkelijker zijn dan de andere keer. Plan elke dag minstens een half uur in. Daar moet je jezelf ook aan houden. Wat je in die tijd doet? De Bijbel lezen en ook bidden. Ik lees er ook boeken omheen. Meestal ben ik in verschillende boeken tegelijk bezig. Niet dat je het daardoor krijgt, maar het bepaalt je bij de belangrijkste vraag waar het om gaat in je leven. Heeft iets je aangesproken, dan gaat het ook mee naar je werk. Het bepaalt je er bij dat je meer als vreemdeling in deze wereld moet staan. Als dat versloft, dan ga je veel dingen steeds gewoner vinden.

A. De belangrijkste vraag is: “Ken je het zaligmakende werk van Christus?” Als het je niks zegt, vraag je dan af waar je mee bezig bent. Als 't je wel wat zegt, zoek Hem te vinden.

M. Je zegt dat zo Annemarie, maar is het niet zo dat we daar juist zo gemakkelijk aan voorbij leven?

A. Ja, dat is wel zo, maar op school word je erop aangesproken dat je christen bent. Dat zet je aan het nadenken. Je realiseert je dat als je zomaar doorleeft, het dan niet goed met je gaat. In de Bijbel staat dat je je moet bekeren. Omdat de Heere aan Zijn eer moet komen.

M. Je weet 't met het verstand en je weet dat je 't ook moet gaan beleven.

T. De Heere gebruikt middelen. Ik denk dat jongelui contacten moeten zoeken met jongelui van de kerk. Op catechisatie, op de jeugdvereniging en meedoen aan jeugdbondactiviteiten, zoals de winterconferenties. Ik wil ook benadrukken dat het gebed heel belangrijk is. Je kunt tegen de Heere alles zeggen waar je mee zit. Hij wil antwoord geven, op Zijn tijd.