Financiën en Economie 31 mei 1999

Dit najaar hebben alle vijf aanbieders landelijke dekking

Strijd om mobiele beller naar climax

DEN HAAG – De strijd om de gunst van de mobiele beller zal in het najaar een climax bereiken. Dan hebben alle Nederlandse aanbieders van mobiele telefonie landelijke dekking. Provider Dutchtone maakte vrijdag als laatste bekend dat zijn klanten vanaf oktober vanuit het hele land met het mobieltje kunnen telefoneren.

Begin dit jaar kende Nederland al een voorlopig hoogtepunt in de strijd om de draadloze beller. Er kwamen drie nieuwe aanbieders: Ben, Dutchtone en Telfort. Ze begonnen alledrie in de Randstad. Naast de nieuwelingen zijn aanbieders KPN en Libertel al jaren in de lucht.

Mediaoffensief
Als eerste van de drie meldde Telfort in april dat het landelijke dekking kreeg. Daarvoor maakte het bedrijf tijdelijk gebruik van het netwerk van concurrent Libertel. Aanbieder Ben liet eerder deze maand los in het najaar met het landelijke netwerk klaar te zijn.

Aan het begin van dit jaar barstte een mediaoffensief los, de Nederlander moest aan het mobieltje. De hausse heeft haar vruchten afgeworpen. Afgelopen maand maakte Telfort bekend de 100.000-grens gepasseerd te zijn. Het aantal Ben-bellers schommelt naar schatting ook rond de 100.000. Dutchtone verklaarde vrijdag deze week de 150.000e beller bij te schrijven. Ter vergelijking: KPN heeft meer dan 2,5 miljoen mobiele klanten en bij Libertel zijn het er ruim 1,5 miljoen.

De prijzen voor het bellen met een mobiele telefoon zijn het afgelopen jaar spectaculair gedaald. Aan het begin van dit jaar waren tarieven van ƒ 1,50 per minuut normaal. Inmiddels is dat gedaald tot een kwartje in de avonduren. En het einde van de prijsdaling is nog niet in zicht. Dutchtone heeft speciale pakketten samengesteld waardoor de prijs naar 15 cent per minuut zakt.

”Prepay”
De kosten voor bellen van een vast toestel naar een mobiel nummer zijn echter hoog, zo'n 80 cent. Bellen naar de Verenigde Staten is goedkoper. Toezichthouder Opta, die de concurrentie op telecomgebied moet bevorderen, heeft al aangekondigd dat tarief onder de loep te nemen. De instelling wil grote bedrijven desnoods dwingen dat tarief naar beneden bij te schroeven.

Een ander opvallend gegeven is dat het zogenaamde ”prepay” bellen een hoge vlucht heeft genomen. Die beller heeft geen abonnement, maar betaalt de kosten vooruit. Het gros van de Nederlandse bellers heeft zo'n abonnement. Opvallend is ook dat het abonnementenbestand van de drie nieuwelingen voor het grootste deel bestaat uit consumenten. Bedrijven zijn vooralsnog niet geïnteresseerd in hun mobiele diensten, omdat ze nog geen landelijke dekking hebben. In het najaar zal dus ook de strijd om de bedrijven losbarsten, een markt die stevig in handen is van KPN en Libertel.

De vraag is wat de landelijke dekking van de vijf aanbieders consumenten brengt. Volgens de Consumentenbond is het nu al ondoorzichtig welk abonnement het goedkoopst is. „Er worden meer dan 140 abonnementsvormen aangeboden. Onze onderzoekers kunnen het tempo van de ontwikkelingen nauwelijks bijbenen. Voor consumenten is het helemaal niet meer te volgen en dat wordt straks alleen nog maar erger. Bovendien worden de voorwaarden bijna per week veranderd”, aldus een woordvoerder. „Iemand die wil uitzoeken wat het goedkoopst is, moet zijn belgedrag in kaart brengen. Pas dan kan daarbij het geschiktste abonnement worden gekozen.”

Expres vaag
De Consumentenbond wil dat de aanbieders hun voorwaarden inzichtelijker maken. Maar dat zal niet gebeuren voordat de markt verzadigd is, denkt de bond. „Als de verkoop stokt zullen de aanbieders op prijs concurreren. Dan kunnen leden makkelijker kiezen. Wij denken dat de aanbieders het nu expres vaag houden, want mensen kopen toch wel mobiele telefoons.”

KPN speelt in dit onoverzichtelijke landschap een dubbelrol. Aan de ene kant is het de grootste aanbieder van mobiele telefonie en aan de andere kant moet het bedrijf lijnen beschikbaar stellen aan de concurrentie. Die rol verloopt niet altijd even soepel. Door de sterke groei van het aantal mobiele bellers kan het bedrijf niet altijd de benodigde capaciteit leveren, wat her en der veel ergernis oplevert.

Grote geldschieters
Vrijwel alle nieuwe aanbieders van mobiele telefonie hebben grote geldschieters. Libertel is voor 70 procent in handen de Amerikaanse telefoongigant Vodafone. De ING bezit 30 procent van Libertel, maar brengt het grootste deel van dat belang in juni naar de beurs. Ook Dutchtone heeft beursplannen. Het bedrijf, een samenwerkingsverband tussen France Télécom, ABN Amro en Rabobank, wil over 2 jaar aan de Amsterdamse effectenbeurs genoteerd staan.

Aanbieder Ben is van het Belgische Belgacom en Tele Danmark. Telfort is het resultaat van een samenwerkingsverband tussen de Nederlandse Spoorwegen en de gigant British Telecom. De laatste in het rijtje is KPN. Dat bedrijf heeft een notering aan de Amsterdamse effectenbeurs en is voor een deel in handen van de Nederlandse overheid.