G-7 stelt voorwaarde
aan hulp aan Rusland

LONDEN – De Britse premier, Tony Blair, heeft president Jeltsin gisteren per telefoon gezegd dat de zeven grote industrielanden (G-7) Rusland willen helpen, maar dat dat land dan wel moet doorgaan met zijn economische hervormingen. Blair bracht zijn boodschap over na de dagen ervoor telefonisch overleg te hebben gepleegd met de leiders van de G-7.

Blair praatte twintig minuten met Jeltsin. Zijn woordvoerder zei dat hij nog wel verder zal overleggen met de G-7. Of het komt tot een speciale bijeenkomst van de grote industrielanden over de crisis in Rusland staat echter nog lang niet vast.

Japan heeft voorgesteld dat de G-7 spoedberaad houdt over de onrust die op de internationale effectenbeurzen is ontstaan door de crisis in Rusland. Het overleg zou moeten plaatshebben op het niveau van de naaste adviseurs van de regeringsleiders. De reacties op het Japanse voorstel waren niet erg enthousiast.

De Duitse bondskanselier, Kohl, sprak gisteren weliswaar zijn „grote ongerustheid” uit over de ontwikkelingen in Rusland, maar zei dat een vergadering van de G-7 op dit moment geen enkele zin heeft. Kohl zei verder dat er alles aan gedaan moet worden Rusland te helpen. „De vrede en de veiligheid in Europa staan op het spel, wat men ook denkt van de gebeurtenissen in het land”.

De Duitse minister van financiën, Waigel, hield de mogelijkheid van een bijeenkomst wel open. Hij wees er echter ook op dat de industrielanden dagelijks telefonisch contact met elkaar hebben. „We kunnen daardoor snel overleggen zonder vertraging of lange vliegreizen”.

De Britse regering liet weten te overwegen een vergadering van de G-7 uit te schrijven. Maar Londen wil eerst wachten tot Rusland een nieuwe regering heeft.

Ook binnen de Europese Unie wordt gedacht aan een speciale vergadering over Rusland. Yves Thibault de Silguy, in de Europese Commissie verantwoordelijk voor monetaire zaken, pleitte voor een ingelaste vergadering van de ministers van financiën van de elf landen die de euro gaan invoeren, „en eventueel van alle vijftien EU-landen”. De eerstvolgende, informele bijeenkomst van de ministers staat op de agenda voor 25 tot 27 september.

Verrassing
De centrale bank van Rusland zorgde gisteren voor een grote verrassing door met een forse verlaging van de koers van de roebel te komen. Sinds vorige week dinsdag is de officiële wisselmarkt van Moskou, de Micex, dicht, maar de bank geeft wel nog dagelijks een richtkoers. Die koers zat tot gisteren net tegen de 8 roebel per dollar aan, maar gisteren hanteerde de bank opeens een koers van 9,33 per dollar, een verlaging van ruim 15 procent.

Kennelijk paste de bank de koers aan aan het niveau dat elders geldt. Bij transacties tussen commerciële banken steeg de koers gisteren tot 9,5 à 10,2 roebel per dollar tegen 13 à 14 op vrijdag. De omzet had weinig om het lijf. Volgens valutahandelaren blijft de roebel een speelbal van speculatie zolang de financiële en politieke crisis in Rusland voortduurt. Bij de wisselkantoren op straat steeg de waarde van de roebel ook.

De handel op de effectenbeurs in Moskou stelt vrijwel niets meer voor als gevolg van een volstrekt gebrek aan vertrouwen onder beleggers. Gedurende het eerste uur van de handel gisteren had slechts één transactie plaats. De beursindex sloot 1,74 procent lager op 65,61 punten. Afgelopen vrijdag had het koersgemiddelde een flink herstel laten zien met 9 procent.

Begrip
Een al te groot pessismisme ten aanzien van Rusland is niet op zijn plaats. Deze opmerkelijke uitlating deed gisteren Horst Kohler, de nieuwe president van de Oost-Europabank. Het gaat erom dat het vertrouwen in Rusland terugkeert. Kohler toonde begrip voor de situatie in Rusland. De kern van het probleem is volgens hem niet het geld. „Ook in het Westen moeten we ons er sterker van bewust zijn dat de overgang naar een markteconomie en een democratie een leerproces is dat tijd nodig heeft”.

Als die overgang slaagt, is dat van wezenlijk belang voor Duitsland en Europa. Kohler waarschuwde voor een al te snel oordeel over bijvoorbeeld „het terugvallen op de planeconomie” en voor „ongenuanceerd gepraat over crisis”. Het belangrijkste is dat de economieën van de Verenigde Staten en van Europa blijven groeien en dat Japan eindelijk de weg naar groei inslaat, aldus de nieuwe topman van de EBRD.