Generale gaat bankpoot Fortis leiden

„In een fusiegesprek moet het af en toe knetteren, dan leer je elkaars grenzen kennen. Alle deals bij dit soort aangelegenheden breng je tot stand met ups en downs. Het bijzondere in dit geval was alleen dat die telkens in de openbaarheid kwamen, zodat de hele wereld kon meegenieten”, aldus Bartelds.

Hij sprak verder van „een toonaangevende internationale groep, met haar wortels in de Benelux”. „We beschikken nu over een veel sterkere positie op de thuismarkt en vanuit dat vertrekpunt kunnen we meedoen aan het fusie- en overnamegeweld in Europa”. Vice-voorzitter H. J. Hielkema maakte gewag van „een enorme stap voorwaarts vanuit strategisch oogpunt”.

Concessies
Ondertussen vat de indruk post dat Fortis in de laatste fase, nadat de directie van de toekomstige partner niet zo lang geleden nog een negatief oordeel velde over de toenaderingspogingen, flinke concessies heeft gedaan om toch de felbegeerde overname te realiseren. „Het ging om de verantwoordelijkheden binnen de bankpoot en over de positie van de Generale binnen het geheel. Daarover waren verduidelijkingen nodig”, vertelt bestuurder J. Tack van de Belgische onderneming.

Uiteindelijk dwong de Generale de toezegging af dat zij de leiding krijgt over alle bancaire activiteiten van Fortis, met aan het hoofd haar topman F. Chaffart, die tot vorige week verzet bood tegen de dreigende inlijving. Hij zag zijn lang volgehouden koppige opstelling beloond. Hij slaagde er tijdens de onderhandelingen in te verhinderen dat zijn bedrijf degradeert tot slechts een filiaal van een financiële multinational.

Er blijft een besliscentrum in Brussel. Daar bevindt zich straks het hoofdkantoor van de bankdivisie van Fortis. De mensen van VSB en MeesPierson moeten bij belangrijke besluiten eerst mijnheer Chaffart raadplegen. „Ze hebben inderdaad goed onderhandeld”, concludeert Hielkema over de Belgen. Hijzelf wordt de hoogste baas van de verzekeringspoot. Die zetelt in Utrecht.

Flexibeler
Het betreft de grootste acquisitie tot nu toe uit de Nederlandse geschiedenis. Zij komt tot stand via een aandelenruil. Die vertegenwoordigt een waarde van ongeveer 22 miljard gulden. Het oude record stond op naam van ING, dat vorige herfst Bank Brussel Lambert (BBL) kocht voor 9 miljard gulden.

Fortis is een conglomeraat van Nederlandse en Belgische banken en verzekeraars. De aandelen zijn gespreid over twee vennootschappen. Fortis Amev bezit notering aan de beurs in Amsterdam, Fortis AG wordt verhandeld via de effectenmarkt in Brussel. Door de transactie die thans op stapel staat, verschuift het zwaartepunt van de organisatie onmiskenbaar in de richting van België.

Beleggers kunnen tussen 8 en 19 juni de beoogde overname van de Generale bezegelen. In die periode is het openbare bod van kracht. Wie drie aandelen van Generale Bank inruilt, ontvangt zeven stukken Fortis AG terug. Fortis Amev op haar beurt vergroot haar kapitaal door een emissie te plaatsen die zo'n 4 miljard gulden moet opbrengen.

Na afwikkeling van dat alles valt ongeveer 60 procent van de groep toe aan Fortis AG en 40 procent aan Fortis Amev. Tot nu toe was sprake van economisch volstrekte gelijkwaardigheid, maar op grond van een interne structuurwijziging kan de ene moeder voortaan een groter eigendom hebben in Fortis dan de andere. De afspraak luidt dat het verschil de grens van 70-30 niet mag overschrijden. „Deze aanpassing maakt het bedrijf flexibeler”, benadrukt Bartelds.

De juridische zeggenschap blijft verdeeld op basis van de verhouding 50-50. Fortis AG en Fortis Amev leveren evenveel leden van het topmanagement.

Overlappingen
Fortis verstevigt met de acquisitie de aanwezigheid in de bankensector. Het is nu bijvoorbeeld samen met Rabo de nummer één in de Benelux als het gaat om het martkaandeel onder particulieren. Het concern gaat ook aan kop in het midden- en kleinbedrijf. Qua balanstotaal bezet het de derde plek, achter ABN Amro en ING/BBL.

In ons land verandert er weinig. Generale Bank Nederland treedt toe tot Fortis en voegt zich in dat opzicht bij VSB en MeesPierson. Maar de drie partijen hebben elk hun eigen klantenkring. VSB bedient als voormalige spaarbank in hoofdzaak particulieren. MeesPierson daarentegen mogen we aanmerken als een chique zakenbank, die is gespecialiseerd in ingewikkelde operaties op de kapitaalmarkten. Generale Bank vult het middensegment op. Al met al dekt Fortis straks de thuismarkt op alle fronten af.

In België daarentegen zijn er overlappingen, tussen Generale en ASLK. Die openen de mogelijkheid van kostenreducties. Er zullen kantoren verdwijnen. De vakbonden ramen een verlies van circa drieduizend banen. Hielkema bevestigde gisteren dat we inderdaad in die orde van grootte moeten denken. Gedwongen ontslagen liggen echter niet in het verschiet. In 2002 zijn de besparingen naar verwachting opgelopen tot een niveau van jaarlijks zo'n 660 miljoen gulden.

Fortis boekte over 1997 een winst van 912 miljoen ecu. Generale Bank liet een nettoresultaat van 423 miljoen ecu aantekenen. Samen is dat 1335 miljoen ecu, omgerekend rond 2,95 miljard gulden. Het balanstotaal van de groep wordt door de acquisitie uitgebreid van 151 tot 296 miljard ecu ofwel 654 miljard gulden. Het aantal medewerkers stijgt van 35.000 tot 62.000.