Patat met 'jasje' blijft langer krokant

McCain Foods probeert zijn positie als wereldwijd marktleider in diepvriesaardappelproducten voortdurend te versterken. Daarom brengt het Canadese concern een nieuw soort frites op de markt. „Uit onderzoek blijkt dat voor consumenten de krokantheid van patat het belangrijkste is. Vaak is dat echter een probleem. De meeste frites wordt in een snackbar gekocht en thuis opgegeten. In veel gevallen zijn de goudgele staafjes dan al slap en niet zo warm meer. Daarom hebben wij een procédé ontwikkeld waardoor de patat veel langer goed blijft”, vertelt verkoopdirecteur R. Kornet.

Nieuwe bereidingswijze
Het geheim van de smid is een onzichtbaar laagje dat om de frites is aangebracht. Over de samenstelling van het „unieke procédé”, wil Kornet niet meer kwijt dan dat er water, bloem en zetmeel in het 'jasje' zijn verwerkt. Hierdoor is de patat na twintig minuten nog steeds krokant, terwijl 'gewone' frites al na vijf minuten sterk afkoelt en minder knapperig wordt.

Voor de consument zijn „onze revolutionaire frites” een uitkomst, vindt Kornet. „De gemiddelde reistijd tussen de snackbar en thuis is vijftien minuten, dus door onze nieuwe bereidingswijze komt de patat toch nog warm op tafel”.

In Amerika is de krokantere frites al een paar jaar te koop, maar nu gaat McCain er ook de Europese markt mee op. Er komen twee soorten. Crispers is te koop in supermarkten, zodat de consument de patat thuis kan bakken, en StayCrisp is vooral bestemd voor snackbars. De prijs komt 30 à 40 procent hoger te liggen dan die van gewone frites, maar toch verwacht Kornet dat er dankzij de bijzondere eigenschappen veel vraag naar is.

Wassen en schillen
De nieuwe patat maakt het concern in de gisteren door topman Harrison McCain en landbouwminister Van Aartsen geopende nieuwe fabriek in Lelystad. Hier staat 's werelds grootste friteslijn met een productie van 25.000 kilo patat per uur, ofwel de inhoud van zo'n 125.000 zakjes.

Het productieproces is indrukwekkend. Dagelijks voeren 45 vrachtwagens 1,4 miljoen kilo aardappelen aan. Het sorteren, wassen en schillen (onder hoge stoomdruk) van de aardappelen gaat in rap tempo. In een fractie van een seconde worden ze vervolgens met grote snelheid door een metalen fritessnijder gepompt.

Hierna rollen de duizenden verse frietjes op een drie meter brede lopende band als een soort lavastroom richting twee enorme frituurketels voor het voorbakken. De frites waar Crispers en StayCrisp van wordt gemaakt, gaan echter eerst nog in een dompelbad voor hun unieke 'jasje'. Na het voorbakken is het een kwestie van afkoelen, invriezen en inpakken om de patat gereed te maken voor de verkoop.

De vestiging in Lelystad, die ruim 55 miljoen gulden heeft gekost, past goed in de strategie van het concern om het imperium verder uit te bouwen. In 1956 openden de aardappeltelers Harrison en Wallace McCain in Canada hun eerste fritesfabriek, die een capaciteit had van 825 kilo aardappelen per uur.

Gestaag breidden de broers hun onderneming uit. In 1972 gingen ze in Nederland van start met een productielijn in Werkendam. Daarna kreeg McCain bedrijven in het Zeeuwse Lewedorp, in Hoofddorp en in Waspik. In 1991 werd het failliete Polder Food Products in Lelystad gekocht. Bij deze vestiging staat nu ook de nieuwe friteslijn. Hierdoor is het personeelsbestand uitgebreid van 100 naar 140.

In totaal telt het concern nu 16.000 werknemers en 55 fabrieken in elf landen. De sterke groei van het familiebedrijf is duidelijk af te meten aan de ontwikkeling van de omzet. Deze steeg van bijna 153.000 Canadese dollar in 1957 naar ruim 5 miljard Canadese dollar vorig jaar.

Wijgevoel
Als kracht van zijn miljardenconcern ziet de bejaarde Harrison McCain „het vertrouwde wijgevoel” in het familiebedrijf en de goede relatie met alle betrokkenen: aardappeltelers, supermarkten, restaurants, fastfoodondernemingen en natuurlijk de consument.

De multinational breidt zijn assortiment gestaag uit. Daarbij nemen nieuwe aardappelproducten zoals Country Frites, waarbij de schil om de aardappel is gelaten, uit aardappelpuree bereide Smiles-wafeltjes en nu Crispers en StayCrisp een belangrijke plaats in. Verder richt McCain zich ook steeds meer op diepvriesgroenten, pizza's, vruchtensappen en diepvriesmaaltijden. Deze producten vormen al 40 procent van de totale afzet.

Als reden om juist in Lelystad de nieuwe productielijn te bouwen, wijst Harrison McCain op de sterke punten van ons land. „Als er ergens goede aardappels worden verbouwd, dan is het wel in Nederland, waar de combinatie van grond, klimaat en agrarische expertise optimaal is”.

Van de in ons land geproduceerde frites wordt 85 procent uitgevoerd. Dat neemt niet weg dat Nederlanders ook wel een patatje lusten. Per jaar eten we bijna een miljard porties en dat komt jaarlijks neer op 60 porties per persoon. Hoeveel er hiervan van McCain komen, wil verkoopdirecteur Kornet niet zeggen. „Wij geven geen informatie over marktaandelen”. Wel geeft hij toe dat Aviko in Nederland het grootste is.

Aardappelprijs
Bij de vestiging in Lelystad kampt McCain in feite nog met één groot probleem. Voor de nieuwe productielijn zijn 50.000 kilo aardappelen per uur nodig. Gezien de hoge transportkosten van aardappelen wil het concern deze uit de regio betrekken. Dat is echter niet gemakkelijk, omdat de meeste boeren in Flevoland nu aan Aviko leveren.

Directeur J. M. Huige, bij McCain verantwoordelijk voor de aardappelinkoop, heeft er echter alle vertrouwen in dat het lukt. „We geloven in onze eigen krachten. Wereldwijd betrekken we bijna 6 miljoen ton aardappelen van boeren en zou het dan in de polders niet lukken? De telers en McCain zijn in deze regio tot elkaar veroordeeld”, meent hij. „Juist onze directe contacten met de boeren en ons interessante leveringspakket zullen hen aanspreken. We gaan echter geen hoger bedrag bieden dan de concurrentie, want van een prijsspiraal wordt uiteindelijk niemand beter”.