Cosun speelt in op voedingtrends

Cosun bestaat uit tien divisies zoals suiker, suikerspecialiteiten, specerijen, sauzen, zaaizaden, groente- en fruitproducten en champignoncompost. President-directeur J. A. Wesseldijk zette gisteren tijdens een toelichting op de jaarresultaten de toekomststrategie uiteen. De onderneming wil zich meer gaan richten op activiteiten met een grotere marge. „De markt van voedsel en dranken groeit jaarlijks met maar 0,3 procent. Dat is dus weinig spannend”.

Vetvervanger
De coöperatie wil aanzienlijk sneller groeien dan de markt. Volgens de topman liggen er grote mogelijkheden bij voedingsingrediënten. De vraag naar deze producten stijgt jaarlijks 3,5 procent door de toenemende belangstelling bij de consument voor gezonde, klaargemaakte en exotische voeding.

Cosun is al op dit terrein actief met bijvoorbeeld de natuurlijke zoetstof fructose. Dit product, dat uit de cichoreiwortel wordt gewonnen, verbetert de smaak van vruchten en is daardoor zeer gewild bij fabrikanten van dranken, jams en ijs. Ook haalt het concern een vetvervanger uit de cichoreiwortel.

Gezien het feit dat de vraag naar deze twee producten jaarlijks stijgt met zo'n 15 procent, wil Wesseldijk graag op deze weg voortgaan. „Wij zoeken naar producten met de meest dynamische ontwikkeling, zodat we zeer ver afkomen van de oninteressante markt voor voedsel en dranken”.

Om haar concurrentiepositie te versterken, streeft Cosun naar „leidende posities” op de deelmarkten waar de coöperatie actief is. Vorig jaar was vooral sprake van autonome groei, maar overnames gaan ook een belangrijke rol spelen. Cosun heeft zelf enkele honderden miljoenen guldens in kas, maar door een beroep te doen op banken kan het bedrag worden opgeschroefd tot 1 miljard gulden.

Aviko
De versterking van de positie gebeurt soms in samenwerking met andere ondernemingen. Zo heeft Cosun haar zaadveredelaar Koninklijke Vanderhave ondergebracht in een joint venture met het Britse concern Zeneca. Over de resultaten van het nieuwe bedrijf Advanta toonde Wesseldijk zich tevreden. In de aardappelverwerker Aviko heeft Cosun een belang van 30 procent. De andere aandeelhouder is Cebeco-Handelsraad. Hoewel de resultaten van Aviko vorig jaar iets tegenvielen door hogere aanloopverliezen dan verwacht bij de bouw van een fabriek in de Verenigde Staten, ziet de toekomst van het bedrijf er goed uit, aldus de topman.

Ook een betere stroomlijning van de activiteiten is belangrijk voor het versterken van Cosun. De onderneming heeft nu volgens Wesseldijk een beetje het karakter van een „winkel van Sinkel”. In het streven naar een grotere homogeniteit worden de conservenactiviteiten van de hand gedaan. Vandaag is het bedrijf Baltussen verkocht aan het management.

Op termijn volgt ook Jonker Fris. Hoewel deze onderneming in 1997 voor het eerst sinds vele jaren weer winst maakte, wil Cosun er toch vanaf. De conservenmarkt kampt door terreinverlies aan vers- en diepvriesproducten met overcapaciteit. Hierdoor is er tussen de producenten sprake van grote concurrentie, met als gevolg krappe marges.

De nieuwe strategie moet samen met een sterke nadruk op kostenbeheersing zorgen voor een hoger rendement. In 1997 steeg de nettowinst mede hierdoor met 8 procent tot 80,2 miljoen gulden. De omzet nam met 5 procent toe tot 2,2 miljard gulden. Voor dit jaar verwacht Cosun dan ook een verdere stijging van het nettoresultaat.

Aanvoer op zondag
Directeur W. Oosterhuis van de divisie suiker denkt niet dat de hervorming van het Europese landbouwbeleid veel gevolgen voor de suikerprijs zal hebben. Een grotere invloed verwacht hij van de toetreding van Midden-Europese landen tot de Europese Unie en de nieuwe onderhandelingsronde over de liberalisering van de wereldhandel die volgend jaar van start gaat. Over enkele jaren kan dit wellicht leiden tot een kleine verlaging van de suikerquota in de Europese Unie, terwijl de suikerprijs misschien over een jaar of tien iets zal dalen. Vorig jaar ging de bietenprijs voor de ruim 15.000 bij de coöperatie aangesloten akkerbouwers omhoog van bijna 124 gulden per ton naar ruim 127 gulden per ton.

Cosun versterkt haar positie in de suikerindustrie door overnames in Centraal-Europa en een verdere vergroting van de efficiency. De uitgangspositie van de drie overgebleven suikerfabrieken van het concern in Nederland is volgens Oosterhuis goed. De coöperatie heeft in ons land een marktaandeel van 65 procent. De concurrent CSM heeft 35 procent.

Cosun overweegt op dit moment nog niet suikerbieten op zondag aan te gaan voeren. CSM wil dat wel gaan doen, maar bij Cosun heeft een meerderheid van de leden een dergelijk voorstel in 1996 om principiële redenen van de hand gewezen. Oosterhuis benadrukte echter dat zijn bedrijf het „van de ontwikkelingen laat afhangen” of er wordt overgegaan op zondagsaanvoer. „Ik wil niet zeggen dat het nooit gebeurt”.