Financiën en Economie 5 september 2000

Zie ook: Dossier UMTS

Zalm klaagt over ondoorzichtigheid markt:

Voor UMTS-veiling
was 'noodrem' nodig

Van onze redactie politiek
DEN HAAG – Het kabinet had de veiling van frequenties voor mobiele telefonie, de zogenaamde UMTS-veiling, achteraf bezien beter op het laatste moment kunnen afblazen. Maar zo'n punt van 'go or no go' was niet in het draaiboek opgenomen. Bij een vergelijkbare gebeurtenis in de toekomst moet er de mogelijkheid zijn aan de 'noodrem' te trekken, zei minister Zalm van Financiën gisteren.

Zalm ging samen met staatssecretaris De Vries van Verkeer en Waterstaat in op de kritiek die in Nederland na de veiling losbarstte. De schatkist kreeg amper 6 miljard binnen, terwijl op 20 miljard was gerekend. De lage opbrengst was des te wranger gezien de 85 respectievelijk 115 miljard die Groot-Brittannië en Duitsland binnenhaalden.

Zalm en De Vries weten het slechte resultaat gisteren vooral aan de ondoorzichtigheid van de markt. Op het allerlaatste moment gingen telefoonmaatschappijen nog fusies aan of trokken zij zich geheel van de veiling terug. Daardoor bleven er van de acht gegadigden maar zes over, terwijl er vijf kavels van frequenties te verdelen waren. Maar toen was het voor een betrouwbare overheid niet meer mogelijk de veiling af te blazen, aldus De Vries.

Dat er in Nederland weinig betaald werd, is volgens het kabinet mede het gevolg van de buitensporig hoge bedragen die in het Verenigd Koninkrijk zijn betaald voor UMTS-frequenties. Er volgde, in het zicht van de uitgifte van UMTS-frequenties in tal van andere landen, „een strategische heroriëntatie.”

Zalm en De Vries vinden het nog te vroeg om nu vast te stellen of de opbrengst in ons land hoog of laag was. Nederland is het vierde Europese land dat de UMTS-frequenties heeft toebedeeld aan marktpartijen en het is nog de vraag hoeveel het andere landen gaat opleveren. Bovendien is volgens minister Zalm de concurrentie in ons land in de mobiele telefonie veel groter dan elders en dat had zijn weerslag op de veiling. Als door de hoge concurrentie de consument lage prijzen betaalt, zijn de telecombedrijven ook niet bereid veel voor de frequenties te betalen.

Koppositie
Bovendien waren de Tweede Kamer en de regering het erover eens dat het er niet om mocht gaan zo veel mogelijk te verdienen aan de veiling, maar om de frequenties zo goed mogelijk te verdelen. Het zou er vooral om moeten gaan de consument te verzekeren van volwaardige dienstverlening. En dat met het doel ons land de „koppositie” in de mobiele telefonie te laten behouden.

De fracties van VVD en PvdA in de Tweede Kamer blijven kritisch over het overheidsbeleid in dezen. Volgens de liberaal Nicolaï heeft het kabinet een inschattingsfout gemaakt.