Top OM verzet zich
tegen euthanasiewet

Het standpunt van het college van pg's wordt duidelijk uit het advies van de Raad van State over het wetsvoorstel ”Toetsing van levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding”. De Raad van State is het namelijk met de kritiek van de procureurs-generaal eens.

De bewindslieden Borst-Eilers (Volksgezondheid) en Korthals (Justitie) hebben in het wetsvoorstel vastgelegd dat artsen die euthanasie plegen dit moeten melden aan een van de vijf regionale toetsingscommissies. Als zo'n commissie oordeelt dat de arts overeenkomstig de wettelijke zorgvuldigheidseisen heeft gehandeld en bovendien de euthanasie heeft gemeld aan de gemeentelijke lijkschouwer, vervalt de strafbaarheid en is de zaak afgedaan.

Maar volgens de procureurs-generaal kan de toetsingscommissie helemaal niet beslissen of er al dan niet sprake is van strafbaarheid. Dat kan alleen het OM en dus moet het OM alle meldingen ter beoordeling krijgen, nadat die zijn voorzien van een advies van een regionale toetsingscommissie. Deze procedure wordt onder de huidige regeling gebezigd.

Praktijk
De bewindslieden hebben de kritiek van het OM genegeerd. Volgens hen heeft de praktijk van de sinds november 1998 functionerende toetsingscommissies bewezen dat vrijwel nooit een opsporingsonderzoek is gestart na een melding waarover de toetsingscommissie een positief oordeel heeft gegeven.

Bovendien kan het OM, zo schrijven Borst en Korthals, altijd zelfstandig besluiten een onderzoek in te stellen. Het oordeel van de toetsingscommissie is aan zo'n beslissing ondergeschikt. De Raad van State had in zijn advies de bewindslieden gevraagd het wetsvoorstel zo aan te passen dat het college van procureurs-generaal ook de euthanasiemeldingen krijgt die de toetsingscommissies positief heeft beoordeeld. Dat is in het belang van „consistente jurisprudentie.”

Het PvdA-Kamerlid Swildens-Roozendaal vindt het onnodig dat het OM „dubbel werk” doet. Bovendien brengen de toetsingscommissies jaarlijks verslag uit aan de minister van Justitie en aan de Tweede Kamer. Maar het CDA-kamerlid Ross-van Dorp deelt de visie van de OM-top en de Raad van State. Volgens haar wordt het OM te ver op afstand geplaatst. „Wij zien niet in waarom het noodzakelijk is artsen boven de wet te stellen.”

„Verbazingwekkend”
Overigens vindt Ross het hele voorstel „te vergaand.” Zij noemt het „verbazingwekkend” dat kinderen van 12 tot 16 jaar zelf mogen beslissen over de beëindiging van hun leven. Het CDA wil dat ouders een beslissende stem houden.

Het VVD-kamerlid Vos vindt dit onderdeel van het voorstel „behoorlijk vergaand.” Het roept „heel wat vragen op.” Vos wil eerst de argumenten van de bewindslieden horen alvorens hierover een definitief oordeel te vellen, maar het is voor hem geen uitgemaakte zaak dat het beslissingsrecht voor 12- tot 16-jarigen blijft gehandhaafd. „Inspraak mag wel maatgevend, maar niet doorslaggevend zijn,” aldus Vos.