Huis beslist over afzetting Clinton

WASHINGTON – Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden begint morgen om 10.00 uur in Washington (16.00 onze tijd) met het debat over de vier aanklachten tegen president Clinton in de affaire-Lewinsky. Als het Huis van Afgevaardigden tijdens de stemming ook maar één aanklacht bij meerderheid aanneemt, dan wordt Clinton volgend jaar door de Senaat berecht.

Het is de tweede keer in de Amerikaanse geschiedenis dat het Huis zich over een afzetting buigt. De eerste keer was in 1868 tegen president Andrew Johnson. Richard Nixon stapte in 1974 op voordat het tot stemming in het Huis van Afgevaardigden kwam.

De aanklachten– De juridische commissie besloot vrijdag en zaterdag vast te houden aan vier aanklachten tegen Clinton: twee wegens meineed, één wegens belemmering van de rechtsgang en één wegens machtsmisbruik toen hij probeerde zijn relatie met de ex-stagiaire Monica Lewinsky verborgen te houden.

Het Huis van Afgevaardigden– Het Huis telt 435 leden: 228 Republikeinen, de politieke tegenstanders van Clinton, 206 Democraten, en een onafhankelijke kandidaat die bijna altijd met de Democraten meestemt. Begin november boekten de Democraten tijdens de verkiezingen vijf zetels winst. Maar deze voor Clinton gunstigere situatie geldt pas vanaf januari, wanneer het nieuw gekozen Congres (Huis van Afgevaardigden en Senaat) voor het eerst bijeenkomt.

De Senaat– Als het Huis van Afgevaardigden een aanklacht aanvaardt, gaat de zaak naar de Senaat, die als rechter moet optreden en een definitief besluit over afzetting moet nemen. Het ziet er niet naar uit dat in de Senaat de vereiste tweederde meerderheid voor afzetting wordt bereikt. Maar een maandenlang proces tegen de president zal hem vleugellam maken. In de Senaat hebben de Republikeinen 55 zetels, de Democraten 45.

De twijfelaars– Volgens Clintons advocaten twijfelen tien tot twintig leden van het Huis over steun aan hun eigen partij. Omdat drie Democraten zich hebben uitgesproken voor impeachment, heeft Clinton de steun nodig van zeker vijftien Republikeinen om een impeachement-procedure te voorkomen.

De Republikeinen– De gematigde Republikeinen die mogelijk met de Democraten meestemmen omdat zij afzetting een buitenproportioneel middel vinden, zijn: Chris Shays (Connecticut), Jim Ramstad (Minnesota), Rick Lazio (Long Island), Bob Ney (Ohio), William Tauzin (Louisiana), Nancy Johnson (Connecticut), Amo Houghton (New York), Pete King (New York).

Shays was aanvankelijk openlijk tegen afzetting maar twijfelt weer. Hij wil vandaag nog met Clinton praten. Verlies van Shays zou een klap zijn voor Clinton.

Ook verder lijkt de steun af te brokkelen, omdat Clinton volhoudt dat hij niet onder ede heeft gelogen. Verder realiseren de Republikeinen zich dat de presidentsverkiezingen pas over twee jaar zijn en dat de kiezers hun optreden tegen die tijd zullen zijn vergeten. In november verloren de Republikeinen vijf zetels in het Huis, kennelijk als gevolg van hun harde opstelling in de affaire-Lewinsky.

Jack Quinn (New York), een van de eerste Republikeinen die Clinton hun steun betuigden, zegt nu voor alle vier aanklachten te zullen stemmen. De twijfelaars Zach Wamp (Tennessee), Frank LoBiondo (New Jersey) en Charles Bass (New Hampshire) gaven te kennen dit ook te doen.

De Democraten– Clintons eigen kamp is ook verdeeld. Een klein deel van de Democratische afgevaardigden vindt de misstappen van Clinton onvergeeflijk. In de juridische commissie stemde afgelopen zaterdag de Democraat Bobby Scott (Virginia) tegen het Democratische voorstel om Clinton „slechts” te straffen (censure), zonder afzetting. Ook Maxine Waters (Californië), die Clinton eerder betichtte van opportunisme, zal waarschijnlijk tegen hem stemmen.