Dossier Clinton

Huis VS zal beslissing vermoedelijk bekrachtigen

Afzettingsprocedure
Clinton dichterbij

Van onze correspondent
NEW YORK – Na tien uur fel debatteren heeft de juridische commissie van het Huis van Afgevaardigden gisteren besloten een impeachment-onderzoek tegen president Clinton te beginnen. Dit besluit wordt later deze week voorgelegd aan het voltallige Huis, dat de beslissing naar verwachting zal bekrachtigen.

De 21 Republikeinse leden van de commissie overstemden hun zestien Democratische collega's, die alles in het werk stelden om hun partijgenoot Clinton in bescherming te nemen. Volgens de advocaat Abbe Lowell, die de Democraten juridisch bijstaat, vermeldt het rapport van onafhankelijk onderzoeker Kenneth Starr alleen maar dat de Amerikaanse president verwikkeld was in een buitenechtelijke relatie met Monica Lewinsky. Hoe men daarover ook moge denken, dat is volgens Lowell geen reden om een president af te zetten.

Zijn collega David Schippers die door de Republikeinse fractie is ingehuurd, denkt daar anders over. Hij benadrukte dat een impeachment-onderzoek niet gericht is op de relatie tussen de president en de (ex-)Witte-Huisstagiaire, maar op de ontoelaatbare middelen die Clinton heeft gebruikt om iedereen over die relatie te misleiden. Schippers ziet daarbij vijftien potentiële redenen voor impeachment in de vorm van meineed, in de vorm van ondermijning van de rechtsgang en in beïnvloeding van (mogelijke) getuigen. Dat zijn vier factoren meer dan opgesomd door Starr, waarbij Schippers het „misbruik van presidentiële bevoegdheden” niet overneemt uit het rapport van Starr.

Eindstreep
Twee pogingen van de Democraten om het onderzoek te beperken, werden weggestemd. De eerste poging betrof het voorstel het onderzoek te beperken tot de Lewinsky-affaire. De Republikeinse meerderheid vindt echter dat het parlement het recht heeft ook andere zaken te bekijken, waaronder de omstreden financiering van Clintons verkiezingscampagne in 1996. Een tweede voorstel betrof een beperking van de termijn waarbinnen het onderzoek moet zijn afgerond. De Democraten stelden Thanksgiving Day op 26 november voor als eindstreep. Het onderzoek zou dan op 25 november moeten worden afgerond. Ook dit voorstel werd door de Republikeinen weggestemd.

Aangezien de Republikeinen ook in het voltallige Huis in de meerderheid zijn, staat het vrijwel vast dat er een impeachment-onderzoek komt naar de president. Dat wordt dan het derde impeachment-onderzoek naar de gedragingen van een president. In 1868 gebeurde dat met president Andrew Johnson, die na het onderzoek door het Huis ook aan een impeachment-proces in de Senaat werd onderworpen. Die stemde uiteindelijk met een meerderheid van één stem tegen zijn afzetting. In 1974 wachtte president Richard Nixon het eind van de procedure niet af. Hij stapte op toen hem duidelijk werd dat zijn eigen partijgenoten –de Republikeinen– hem niet langer steunden. William Jefferson Clinton wordt nu de derde president die wordt geconfronteerd met mogelijke afzetting.

Peiling
Volgens een opiniepeiling van CBS-News is 56 procent van de Amerikanen tegen een impeachment-procedure en 38 procent voor. De Republikeinen hopen dat de steun voor hun campagne tegen de Democratische president in de loop van de procedure toeneemt. Die procedure begint pas na de verkiezingen van het volgende Huis van Afgevaardigden begin november. De juridische commissie heeft dan het recht om getuigen te dagvaarden en hoorzittingen te organiseren. Het Witte Huis krijgt de mogelijkheid om daarbij aanwezig te zijn en de getuigen ook te ondervragen. Intussen lijkt de staf van het Witte Huis opvallend snel uit te dunnen.

Eind vorige week vertrok eerste woordvoerder Mike McCurry. Gisteren kondigde chef van de Witte-Huisstaf Erskine Bowles aan op te stappen en president Clintons eerste adviseur Rahm Emanuel vertrekt over twee weken. Verlaten de ratten het zinkende schip? De nieuwe Witte-Huiswoordvoerder Joe Lockhart ontkende dat. Alledrie zouden eerder hebben willen vertrekken, maar door Clinton zijn overgehaald om nog iets langer te blijven. „Het tijdstip voor vertrek is nu aangebroken. Maar de president voelt zich zeker niet in de steek gelaten”, aldus Lockhart.